Diyabete Özgü Yeme Bozukluğu: Diabulimia Nedir?
Diyabet dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen yaygın ve karmaşık bir sağlık sorunu. Bu hastalıkla baş etmek zorlu olabilirken diyabete özgü bir yeme bozukluğu olan diabulimia ile tanışmak durumunda kalan bireyler için durum çok daha karmaşık. Bu nedenle diyabete bağlı komplikasyonlarla mücadele ederken aynı zamanda beden imajı ile ilgili problemler yaşayan bireyler “Diabulimia nedir? Nasıl teşhis edilir? Tedavi yöntemleri nelerdir?” gibi soruların yanıtlarını sizler için araştırdık.
Diabulimia Nedir?
Diabulimia tanımı merak edenler için şu şekilde yapılabilir: Diyabet vücudun insülin hormonu üretiminde veya kullanımında sorun yaşadığı bir hastalıktır. Diyabet hastaları kan şekeri seviyelerini kontrol altına almak için insülin enjeksiyonunu düzenli yapmaya dikkat etmelidir. Ancak bazı hastalar diyabet yönetimindeki bu sıkıntılı süreçten kaçınmak ve kilo kaybı sağlamak adına yemek yemeyi bırakabilir. Diabulimia tip 1 diyabetli kişilerin yeme bozukluğu ile mücadele ettiği bir durumdur. Bu durum yüksek kan şekeri seviyelerine neden olacak kadar az insülin almaktan kaynaklanır. Diabulimiaya sahip olan kişiler aşırı derecede zayıf görünmese de tipik olarak normalden daha fazla kilolu veya obezdir. Durumun tedavi edilmesi önemlidir çünkü diabulimiya ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Yetersiz beslenme, kemik erimesi, hipoglisemi (düşük kan şekerine bağlı rahatsızlık), böbrek sorunları ve kalp problemleri gibi komplikasyonlara neden olabilir.
Diabulimia Belirtileri Nelerdir?
Bu rahatsızlığın birçok belirtisi vardır. Bunlar arasında sık idrara çıkma, susama hissi, bulanık görme, açlık hissi yer alır. Diyabetli kişilerde diabulimia riski yüksektir. Kendini beğenmeme ve kilo alma korkusu nedeniyle hastalarda yeme bozukluğu gelişebilir. Ancak tedavi edilebilir. Tedavide psikolojik destek, beslenme danışmanlığı, ilaç tedavisi gibi yöntemler kullanılabilir. Diğer diabulimia belirtileri ise aşağıdaki gibidir:
- Aile içi stres,
- Aşırı hareketlilik,
- Aşırı susama,
- Beden imajı hakkında çok düşünme ya da konuşma,
- Daha sık yemek yeme ve özellikle de şekerli yiyecekler tüketme,
- Depresyon,
- Doktor randevularını iptal etme,
- Gecikmiş ergenlik,
- Hemoglobin A1c değerleri ile uyuşmayan kan şekeri kayıtları,
- Her zaman yorgun hissetme,
- Kan şekeri, yeme düzeni ve insülin gibi rutinleri gizleme,
- Kokulu nefes (ketoasidoz belirtisi),
- Kuru cilt,
- Saç kaybı.
Diabulimia Nasıl Teşhis Edilir?
Diyabet hastaları yeme bozukluğu olan diabulimia ile mücadele edebilir. Diyabet ve yeme davranışı tablosunda kişiler aç kalarak ya da çok fazla egzersiz yaparak kan şekerini düşürmeye çalışır. Diabulimia teşhisi koymak oldukça zordur çünkü semptomlar diğer diyabet belirtileriyle örtüşebilir. Diabulimia genellikle psikiyatr veya psikolog tarafından tanımlanarak tedavi edilir. Diyabet doktorları hastanın semptomlarını fark etmelerine yardımcı olarak hastayı uygun şekilde yönlendirebilir. Tedavi sürecinde psikiyatrist veya psikolog danışmanlık yapabilir, diyabet uzmanları kan şekeri takibini sıkılaştırarak hastanın sağlıklı beslenmesini sağlamaya çalışabilir. Bu durumun fark edilmesini sağlayan ipuçları ise şöyledir:
- HbA1c seviyeleri sürekli yüksektir.
- Sık sık diyabetik ketoasidoza girme durumu söz konusudur.
- Zayıflamada ciddi artış yaşanır.
- Yeme davranışları Bulimia Nervozali ile benzerlik gösterir.
- Hiperglisemi bulunur.
- Glikoz ölçümlerinin dokümantasyonunda bozukluklar görülür.
Kimler Diabulimia Olur?
Diyabet hastalarının yeme bozukluğu yaşaması yaygın bir durumdur. Ancak diabulimia bu durumun daha ciddi bir halidir. Ayrıca diyabet tedavisinde kullanılan insülinin bilinçli olarak azaltılması veya hiç kullanılmaması ile karakterizedir. Bu davranış kan şekeri seviyelerinin kontrolsüzce yükselmesine neden olarak sonuçta kilo kaybına yol açar. Diabulimia genellikle 18-30 yaş arasındaki kadınlar arasında görülür. Ancak erkekler de diabulimia riski taşır. Diyabetle mücadele eden kişiler özellikle de vücut imajları hakkında endişeli olanlar diabulimia için daha yüksek risk altındadır.
Diabulimia Riskleri Nelerdir?
Diabulimia diyabet hastaları arasında yaygın sorundur ve sağlık açısından ciddi riskler taşır. Rahatsızlığın en önemli riski kan şekeri kontrolünün bozulmasıdır. Diabulimia olan kişiler insülin kullanmayarak normal yeme davranışlarını sürdürmek ister. Ancak bu durum kan şekeri seviyelerinde büyük dalgalanmalara neden olarak uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Diabulimia ayrıca diyabetik ketoasidoz riskini de arttırır. Bu durumda vücut asitik hale gelir ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Ayrıca diabulimia olan kişilerde kalp hastalığı, böbrek yetmezliği, sinir hasarı, görme problemleri gibi diğer diyabet komplikasyonları da daha sık görülür. Diabulimia aynı zamanda psikolojik olarak da zararlıdır. Diabulimia olan kişiler genellikle düşük özgüvene sahiptir ve yeme davranışlarındaki kontrol kaybı nedeniyle kendilerini daha da kötü hisseder. Diabulimia belirtileri yeme bozukluğu ve diyabet ile gelen belirtilerin karmasından oluşur. Ortak belirtiler ise şöyledir:
- Atlanmış veya anormal dönemler,
- Bakteriyel cilt enfeksiyonları,
- Bilinçte karışıklık,
- Normalden kalın arter duvarları (ateroskleroz),
- Diyabetik ketoasidoz,
- Düşük sodyum ve potasyum seviyeleri,
- Ellerde uyuşukluk ayaklarda sinir hasarı,
- Gözl kan damarlarında hasar (retinopati),
- İdrarda şeker,
- İnme,
- Karaciğer hastalığı,
- Kas kaybı,
- Koma,
- Maya enfeksiyonları,
- Ölüm,
- Periferik arter hastalığı,
- Staph enfeksiyonları,
- Yüksek kan şekeri seviyeleri,
- Yüksek kolesterol,
- Zayıflama.
Diabulimia ile Mücadele Eden Birine Nasıl Yaklaşılır?
Diyabet hastaları için yeme bozukluğu olan diabulimia fiziksel ve psikolojik açıdan ciddi riskler taşır. Bu nedenle yakınınız veya tanıdığınız diabulimia ile mücadele ediyorsa doğru yaklaşım çok önemlidir. Kişinin yaşadığı zorlukları anlamak ve onun yanında olduğunuzu hissettirmek gerekir. Diabulimia ile mücadele eden kişiler genellikle utanç, suçluluk, yalnızlık hisseder. Bu nedenle onların yanında olmak çok önemlidir. Bunun yanı sıra diabulimia ile mücadele eden kişilerin tedaviye ihtiyaçları vardır. Hastaları profesyonel yardım almaya teşvik etmek, yanlarında olmak önemlidir. Tedavi sürecinde de destek sağlamak motivasyonlarını arttıracaktır. Son olarak diabulimia ile mücadele eden kişilere "sadece daha fazla yemek ye" gibi basit çözümler sunmamak gerekir. Bu durumun arkasındaki psikolojik faktörleri anlamak ve bunlarla başa çıkabilme becerilerini öğrenmelerine yardımcı olmak gereklidir.
Diabulimia Nasıl Tedavi Edilir?
Diabulimia yeme bozukluğu tedavisi hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı korumaya yöneliktir. Tedaviye başlamadan önce diyetisyen ve endokrinolog gibi uzmanların da dahil olduğu bir ekip tarafından detaylı değerlendirme yapılması gereklidir. Tedavi planı bireysel ihtiyaçlara göre belirlenir. Genellikle diyabet tedavisinde kullanılan insülin direnci dozajlarına uygun beslenme programı ile egzersiz rutini oluşturulur. Ayrıca psikiyatrist veya psikolog desteği de verilebilir. Tedavinin ana hedefleri arasında kan şekeri seviyelerinin stabil hale getirilmesi, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, vücut ağırlığının normal seviyede tutulması ve diğer olası komplikasyonların önlenmesi yer alır. Diabulimia tedavisi uzun soluklu bir süreçtir, sabır gerektirir. Ancak tedaviye erken başlanması ve uygun tedavi planı ile desteklenmesi diabulimia ile mücadele etmenin başarılı bir şekilde sonuçlanmasına yardımcı olabilir.
Bilgi talep formunu doldurarak diyabet tedavisi ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.
Yorum Ekle
