Folik Asit Nedir? Folik Asit EksikliÄŸi Belirtileri Nelerdir?

 

Folik asit vücut için hayati bir öneme sahip olan B grubu vitaminlerinden biridir. Hücrelerin büyümesi ve yenilenmesi sürecinde kritik bir rol oynar. Ayrıca hamilelik döneminde bebeÄŸin saÄŸlıklı geliÅŸimi için de büyük önem taşır. Ancak folik asit eksikliÄŸi yaygın bir sorundur ve pek çok kiÅŸi bu konuda bilinçsizdir. Folik asit eksikliÄŸi anemi gibi ciddi saÄŸlık sorunları yaratabilir.

Folik Asit Nedir?

“Folik asit nedir?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Folik asit B vitamini ailesine ait bir vitamindir ve folat olarak da bilinir. Vücuttaki hücrelerin bölünmesi ve DNA sentezi için gereklidir. Ayrıca beyin fonksiyonları, kırmızı kan hücreleri oluÅŸumu ve kalp saÄŸlığı üzerinde de etkilidir. Folik asitin en önemli görevlerinden biri hamile kadınlar için bebeklerinin doÄŸum kusurlarını önlemektir. Bu nedenle gebelik planlayan kadınların hamilelik öncesi folik asit takviyesi almaları önemlidir.

Folik Asit Faydaları Nelerdir?

“Folik asit ne iÅŸe yarar?” sorusu merak edilen diÄŸer bir konudur. Faydaları aÅŸağıdaki gibi sıralanabilir:

• B vitamini ailesinden olan bir vitamindir ve vücut için oldukça önemlidir.
• Hücrelerin büyümesi ve geliÅŸimi için gereklidir.
• DNA yapısının oluÅŸumu, amino asit sentezi ve kırmızı kan hücrelerinin üretimi gibi birçok hayati fonksiyona da katkı saÄŸlar.
• Hamilelik dönemindeki kadınlar için oldukça önemlidir. Yeterli miktarda folik asit alımı doÄŸmamış bebeklerin nöral tüp defektleri riskini azaltır. Bunun yanı sıra folik asit eksikliÄŸi depresyon, unutkanlık gibi sorunlara da sebep olabilir.
• Kanserle mücadelede etkilidir. Bazı araÅŸtırmalar düzenli olarak folik asit alımının kolon kanseri riskini azaltabileceÄŸini göstermiÅŸtir.

Günlük Folat Ä°htiyacı Ne Kadardır?

Folik asit faydaları eksiliÄŸi durumunda geçersizdir ve anemi gibi saÄŸlık sorunlarına neden olabilir. Aneminin belirtileri arasında yorgunluk, halsizlik, soluk cilt tonu ve baÅŸ dönmesi yer alır. Folik asit eksikliÄŸi ayrıca hamile kadınlar için de risklidir. DoÄŸum kusurları ve düÅŸük doÄŸum ağırlığı gibi komplikasyonlara yol açabilir. Günlük folat ihtiyacı kiÅŸiden kiÅŸiye farklılık gösterse de genel olarak yetiÅŸkinlerde günde 400-600 mikrogramdır. Hamile kadınların ise günlük folat ihtiyaçları daha yüksektir ve yaklaşık 800 mikrogramdır. Folik asidin yeterli miktarda alınması saÄŸlık açısından önemlidir. Ancak bazı durumlarda fazla alınması da zararlı olabilir. Bu nedenle doktorunuza danışmadan takviye kullanmamalısınız. GerektiÄŸinde beslenmenize eklemek için folik asit açısından zengin gıdalar özellikle yeÅŸil yapraklı sebzeler, fasulye ve fındık gibi yiyecekler tüketebilirsiniz.

YaÅŸa göre günlük folat ihtiyacı aÅŸağıdaki gibidir:

• 0-6 ay 65 mikrogram
• 7-12 ay 80 mikrogram
• 1-3 yaÅŸ 150 mikrogram
• 4-8 yaÅŸ 200 mikrogram
• 9-13 yaÅŸ 300 mikrogram
• 14-18 yaÅŸ 400 mikrogram

Folik Asit Hangi Besinlerde Bulunur?

Folik asit vücut tarafından üretilemeyen bir vitamindir. Bu nedenle besinlerden alınması gerekmektedir. Peki folik asit nelerde var? Ä°ÅŸte bu sorunun yanıtı:

• Ispanak, lahana, pazı gibi sebzeler folat açısından zengin kaynaklardır.
• Portakal, muz, karpuz, çilek gibi meyveler de folat içeriÄŸi yüksek besinler arasındadır.
• Tam buÄŸday ekmeÄŸi, tam buÄŸday makarna, kepekli pirinç gibi gıdalar tüketerek de folik asit ihtiyacınızın bir kısmını karşılayabilirsiniz.
• Hayvansal kaynaklara bakacak olursak, ciÄŸer ve sakatatlar ile yumurta sarısı da folat içeren besinlerdir. Ancak hayvansal kaynaklar daha az miktarda folik asit içerdiÄŸi için genellikle bitkisel kaynaklar tercih edilir.
• Avokado,
• Ay çekirdeÄŸi,
• Baklagiller,
• Brokoli,
• Brüksel lahanası,
• BuÄŸday,
• Ceviz,
• CiÄŸer,
• Çilek,
• Domates suyu,
• Fındık,
• Ispanak,
• Kereviz,
• Kuru fasulye,
• KuÅŸkonmaz,
• Maydanoz, nane, kiÅŸniÅŸ,
• Muz,
• Pancar,
• Papaya,
• Soya Fasulyesi,
• Tahin,
• Turunçgiller,
• Yumurta.

 

Besinlerdeki Folik Asit Miktarı:

• 1 tabak kuru fasulyede 160 mcg folik asit bulunur.
• 1 tabak ıspanak yemeÄŸinde 100 mcg folik asit bulunur.
• 100 gram cevizde 55 mcg folik asit bulunur.
• 3 dilim tam buÄŸday ekmeÄŸinde 35 mcg folik asit bulunur.
• 1 bardak portakal suyunda 30 mcg folik asit bulunur.
• 1 adet haÅŸlanmış yumurtada 26 mcg folik asit bulunur.

 

Folik asit eksikliÄŸi durumunda anemi riski artar ve bebeklerde nöral tüp defektleri görülebilir. Bu nedenle anne adaylarının folik asit takviyesi almaları önerilir. Ayrıca folik asit eksikliÄŸi çeÅŸitli sindirim sistemi rahatsızlıkları ve ilaç kullanımı sonucu da oluÅŸabilir. Bu nedenle saÄŸlıklı beslenme ve folik asit içeren gıdaları tüketmek önemlidir.

Hamilelikte Folik Asit Kullanımı

Folik asit hamilelik döneminde alınması tavsiye edilen takviyeler arasındadır. Gebelik döneminde anne adaylarının folik asit ihtiyacı artar. Bu nedenle hamilelik öncesinde ve hamilelik süresince düzenli folik asit takviyesi alınmalıdır. Folik asit eksikliÄŸi doÄŸumsal anomalilerin yanı sıra anemi, depresyon ve sinir sistemi bozuklukları gibi birçok saÄŸlık sorununa neden olabilir. Bu nedenle herkesin günlük folat ihtiyacını karşılamak için yeterli miktarda folik asit içeren besinleri tüketmesi gerekir. Hamile kalmayı planlayan kadınlar için önerilen günlük folat miktarı 400-800 mcg arasındadır. Hamilelik süresince ise bu miktar 600-800 mcg'a çıkarılmalıdır. Folik asit ilaç takviyesinin yanı sıra yeÅŸil yapraklı sebzeler, tam tahıllar, portakal suyu ve baklagiller gibi yiyecekler de folat kaynağıdır.

Folik Asit EksikliÄŸi Belirtileri Nelerdir?

Folik asit eksikliÄŸi özellikle hamile kadınlarda ve bebeklerde daha sık görülür. Peki folik asit eksikliÄŸi belirtileri nelerdir?

• Anemi: Folat eksikliÄŸi kan hücrelerinin üretimini etkileyerek anemiye (kansızlık) neden olabilir. Kansızlık belirtileri arasında yorgunluk, soluk cilt, baÅŸ dönmesi ve nefes darlığı yer alır.
• Nörolojik problemler: Eksiklik sinir sisteminin saÄŸlıklı çalışmasını engelleyebilir. Bu durumda unutkanlık, depresyon, uyku bozuklukları ve sinirlilik gibi nörolojik problemler ortaya çıkabilir.
• Gebelik komplikasyonları: Hamilelikte folik asit eksikliÄŸi doÄŸumsal anomaliler dahil olmak üzere bazı gebelik komplikasyonlarına neden olabilir.
• Sindirim problemleri: Folat eksikliÄŸi ayrıca mide bulantısı, ishal ve iÅŸtah kaybına da yol açabilir.
• Soluk cilt rengi,
• Nefes darlığı,
• Ağız yaraları,
• Dil ÅŸiÅŸmesi,
• Büyüme sorunları.

 

Folik asit eksikliÄŸinin belirtileri genellikle hafif olduÄŸundan insanlar bu durumu fark etmeyebilir. Ancak folik asit takviyeleri besinlerdeki folat miktarının yetersiz olduÄŸu durumlarda eksikliÄŸi önleyebilir ve saÄŸlıklı bir yaÅŸam sürdürebilmenize yardımcı olabilir.

Folat Eksikliği Anemisi Nasıl Teşhis Edilir?

Folik asit eksikliÄŸi genellikle belirtileri görüldükten sonra teÅŸhis edilir. TeÅŸhis için kan testleri yapılır ve folat düzeyi ölçülür.

Folik Asit EksikliÄŸi Tedavisi

Folik asit eksikliÄŸi tedavisi için öncelikle beslenme düzeninde deÄŸiÅŸiklikler yapılabilir. Folat açısından zengin olan yeÅŸil yapraklı sebzeler, kuru fasulye ve nohut gibi baklagiller, ceviz ve badem gibi kuruyemiÅŸler tüketilebilir. Ayrıca doktorların önerdiÄŸi folik asit kullanılabilir. Hamile kadınlar da folik asit eksikliÄŸine karşı özellikle dikkat etmelidir. Yetersiz folat alımı doÄŸumsal anomalilere neden olabilir. Bu nedenle hamile kadınların mutlaka doktorlarına danışarak en iyi folik asit takviyesini almaları önemlidir. Folat eksikliÄŸi anemisi teÅŸhisi konulduktan sonra tedavi süreci baÅŸlatılır. Tedavi yöntemleri arasında folat takviyeleri, B12 vitamini takviyeleri veya demir desteÄŸi yer alabilir. Ancak herhangi bir tedavi yönteminden önce doktorunuzla mutlaka görüÅŸmelisiniz.