Bir tür kaygı bozukluğu olan agorafobi kişinin güvenli olduğunu düşündüğü ortamlardan ayrılmasından korkmasına neden olan bir durumdur. Şiddetli agorafobili kişiler evin tek güvenli alan olarak gördüğünde günler, aylar ve hatta yıllarca evinden çıkmayabilir. Bu kişiler genellikle hemen kaçışın zor olacağı yerlerden kaçınırlar. Özellikle panik bozukluğu bulunan kişilerde yaygın bir şekilde görülür. Comprehensive Psychiatry'de Nisan 2014’te yayınlanan araştırma sonuçlarına göre agorafobili panik bozukluk sıklıkla obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ile birlikte görülmekte.
“Agorafobi nedir?” diye merak ediyorsanız belli bir yerden kaçamama ya da kapana kısılma gibi yoğun bir korku durumu ile bağlantılı olan ve ciddi bir tablo sergileyen anksiyete bozukluğu türü olduğunu bilmelisiniz. Bu kişilerin yaşadığı korkuyu evden uzakta olmak, kapalı ve kalabalık ortamlar, uzak ve açık alanlar tetikler.
“Agorafobi nedir belirtileri yaratan durumlar nelerdir?” sorusunun yanıtı ise şöyledir: Agorafobinin nedeni tam olarak bilinmez ancak çevresel, biyolojik ve psikolojik etkileşimlerden kaynaklandığı düşünülür.
“Agorafobi ne demek?” sorusu kadar bu durumun risk faktörlerinin ne olduğu da merak konusudur. Genellikle 25 ile 35 yaşlarında ortaya çıkan ve genellikle kadınları etkileyen bu durumun risk faktörleri aşağıdaki gibidir:
Agorafobi belirtileri aşağıdaki gibidir:
Agorafobisi bulunan kişiler tek bir durumdan kaygı duymaz. Bu kişiler aşağıda verilen durumlardan en az ikisinden kaygı duyar:
Doktorun teşhis için birtakım sorulardan oluşan agorafobi testi uygular. Bu sorular aşağıdaki gibidir:
Agorafobi tedavisi kişinin yaşadığı semptomlara ve şiddetine bağlıdır. Tedavi süreci stres faktörlerini belirleme, egzersiz, durumu ortadan kaldırma, gevşeme teknikleri öğrenme ve destek gruplarıyla zaman geçirmeyi içerir. Bunun yanında çoğu hasta bilişsel davranışçı terapiden de faydalanır.
Agorafobi genellikle 20-25 yaşlarında ortaya çıkar ancak herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Bazı insanlar özellikle travmatik bir olaydan sonra daha erken yaşlarda agorafobik belirtiler gösterebilir. Ancak bu durum kişiden kişiye değişebilir ve bazen tam olarak ne zaman başladığına dair kesin bir tarih belirlenemez.
Agorafobi açık alanlarda veya kalabalık yerlerde bulunmaktan korkma ve kaçınma ile karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. Agorafobinin önlenmesi mümkündür ancak tamamen ortadan kaldırılması zordur. Önleme için en etkili yöntem, erken teşhis ve tedavidir.