Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

19 / MAY
2023

Geçirgen bağırsak sendromu otoimmun hastalıkların önemli sebeplerinden biri ve çağımızım popüler sağlık konularından biri aynı zamanda. İçinde bulunduğumuz hızlı yaşam temposu, stres ve dengesiz beslenme alışkanlıkları nedeniyle pek çok kişi sindirim sistemi ile ilgili problemlerle karşı karşıya kalmakta. Görmezden gelinemeyecek kadar yaygın olan bu durum aslında bağırsak duvarının geçirgenliğinin artmasıyla karakterize ve buna bağlı olarak da vücuda zararlı maddelerin geçişine sebep olmakta. Dolayısıyla bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açan bu önemli sağlık sorunu günümüzde giderek daha fazla insanı etkisi altına almaktadır. Peki nedir bu gizemli sendrom ve nasıl baş etmek gereklidir? İşte bilmeniz gerekenler:

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir?

“Geçirgen bağırsak sendromu nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Bağırsaklar vücudun gıdaları sindirdiği ve besinleri emdiği en önemli organlarından biri. Ancak bazı durumlarda bağırsaklardaki hücreler arasındaki boşluklar büyür ve bağırsak duvarından geçebilecek zararlı maddelerin sayısı artar. Bu da bağırsak sendromuna sebep olur.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Geçirgen bağırsak sendromu belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Baş ve eklemde ağrı,
• Beslenme sorunları,
• Bilinç bulanıklığı,
• Kronikleşen ishal, şişkinlik, kabızlık,
• Zayıflama,
• Odaklanmada güçlük,
• Cilt problemleri,
• Sürekli yorgunluk,
• Vitamin ve mineral eksikliği,
• Vücutta inflamasyon.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Neden Olur?

“Geçirgen bağırsak sendromu neden olur?” diye merak ediyorsanız bu sendromun birçok farklı nedenle ortaya çıktığını bilmelisiniz. Bu nedenler şöyle özetlenebilir:

• Alerjik hastalıklar,
• Aşırı alkol kullanımı,
• Bağırsak mikrobiyotasının bozukluğu,
• Diyabet,
• Enfeksiyon hastalıkları,
• İrritabl bağırsak sendromu,
• Otoimmün bozukluklar,
• Yetersiz ve dengesiz beslenme,
• Stres.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Teşhisi Nasıl Konulur?

Geçirgen bağırsak sendromu belirtileri birçok hastalıkla benzer olduğundan teşhisi kolay değildir. Kronikleşmiş kabızlık, ishal ya da şişkinlik gibi sorunlar yaşayan kişilerde bağırsaklara ilişkin bir sağlık sorununun bulunma olasılığı yüksektir. Bu tarz belirtiler yaşayan kişilerin gastroenteroloji uzmanlarına başvurarak muayeneden geçmesi gerekir. Dışkı örneği alınarak yapılan gaita testi bağırsak mikrobiyotasına ilişkin bozuklukların ve enfeksiyonların tespiti açısından sıklıkla tercih edilir. Bununla birlikte geçirgen bağırsak sendromu şüphesi bulunan hastalarda bağırsak bütünlüğünün araştırılması için geçirgen bağırsak sendromu testi olarak Zonulin testi uygulanır. Bağırsak duvarının bütünlüğünde bir sorun olması halinde kanda zonulin seviyesinde artış görüldüğünden bu test hastalığın teşhisi için oldukça önemlidir. Endoskopik yöntemler yardımıyla sindirim kanalı görüntülenebilir ve bağırsaklarda geçirgenliğe neden olabilecek bir inflamasyonun bulunup bulunmadığı tespit edilebilir. Elde edilen bulgular ışığında geçirgen bağırsak sendromu teşhisi alan bireylerde tedavi süreci hastalığın şiddetine ve yol açtığı komplikasyonlara bakılarak şekillendirilir.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Tedavisi Nasıldır?

Geçirgen bağırsak sendromu tedavisi hastanın semptomlarına ve nedenlerine bağlı olarak değişebilir. Tedavi genellikle birkaç farklı yaklaşımı içerebilir. Bu yaklaşımlar:

• Beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi belirtilerin hafifletilmesine yardımcı olabilir. Bu değişiklikler arasında gluten veya laktoz intoleransının yanı sıra çeşitli gıdalara karşı duyarlılığın tespiti ve bunların diyetten çıkarılması yer alır.
• Prebiyotikler bağırsaklarda yararlı bakterilerin büyümesini teşvik eden besin maddeleridir. Probiyotikler ise bağırsaklarda yararlı bakterilerin miktarını arttıran gıda takviyeleridir.
• Antibiyotikler, antienflamatuar ilaçlar veya immünosupresanlar gibi ilaçlar semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
• Stres seviyesinin azaltılması semptomların şiddetini azaltabilir. Yoga, meditasyon veya nefes egzersizleri gibi yöntemler stresi azaltmaya yardımcı olabilir.

Geçirgen Bağırsak Sendromu İçin Alınabilecek Önlemler

Geçirgen bağırsak sendromuyla baş etmek zor olsa da alınabilecek önlemler sayesinde belirtilerin azaltılması mümkün. Bu adımların yanı sıra doktorunuzun önerilerine de uymak ve düzenli kontroller yaptırmak da tedavinin etkili olmasına yardımcı olacaktır. Geçirgen bağırsak sendromu beslenme ve yaşam alışkanlığı önlemleri için alkol tüketiminde ölçülü olmak önemlidir. Ayrıca lif açısından zengin besinlerle beslenmek faydalıdır. Diyetinize probiyotik ve prebiyotik gıdalar eklemek de sağlığınız için önemlidir. Düzenli egzersiz yapmanız da hayat kalitenizi artırabilir. İşlenmiş gıdalardan kaçınmakta yarar var. Son olarak stres seviyenizi kontrol altında tutmak için çaba göstermelisiniz.

Geçirgen Bağırsak Sendromu Nasıl Beslenmeli?

“Geçirgen bağırsak sendromu nasıl beslenmeli?” sorusu da merak edilenler arasında. Geçirgen bağırsak sendromu teşhisi alan kişilerin diyetlerini değiştirmesi gerekmektedir. Yapılan araştırmalara göre glutenli gıdaların tüketimi bu rahatsızlığı daha da kötüleştirebilmektedir. Bu nedenle glütensiz beslenme tercih edilmelidir. Ayrıca şekerli ve işlenmiş gıdalar da kaçınılması gerekenler arasındadır. Bunun yerine lifli gıdalar tercih edilmeli ve bol su içilmelidir. Probiyotik içeren gıdalar da sindirim sistemi için oldukça faydalıdır ve tüketilmesi önerilir.

Tedavi planına uygun olarak bağırsak duvarının onarılmasında tüketilmesi gereken önemli bir besin kaynağı kemik suyudur. İçerisinde bol miktarda doğal yağ, mineral ve vitamin gibi faydalı bileşenler bulunan kemik suyu ayrıca jelatin, glutamin, prolin ve glisin gibi aminoasitler bakımından zengindir. Bu aminoasit grubu bileşenler sağlıklı bağırsak duvarını korumaya ve hasar görmüş bağırsak hücrelerini onarmaya yardımcı olur. Geçirgen bağırsak sendromunun tedavisi için bu bileşiklerin düzenli alınması şarttır. Bağırsak florası üzerinde olumlu etkilere sahip olan diyetlerden biri olan GAPS hakkında detaylı bilgi edinmek için GAPS diyeti yazımızı okuyabilirsiniz.

Geçirgen bağırsak sendromu tedavisinde tüketilmesi önerilen bir diğer besin ev yapımı yoğurttur. Doğal yoğurt en önemli probiyotik kaynaklardan biri olarak, bağırsaktaki yararlı mikroorganizmaların güçlenmesine katkıda bulunur, mikrobiyota dengesinin sağlanmasına ve bağırsak duvarının onarım sürecinin hızlanmasına etki eder. Aynı zamanda içinde bol miktarda bulunan Lactobacillus grubu bakteriler, pH seviyesini düzenleyerek enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.

Hindistan cevizi yağı da geçirgen bağırsak sendromu tedavisinde önemli bir besin kaynağıdır. İçeriğindeki kaprilik asit sayesinde antibakteriyel, antiviral ve antifungal özelliklere sahip olan bu yağ, bağırsak dokusundaki enfeksiyon oluşturabilen mikroorganizmaları etkisizleştirir. Ayrıca orta zincirli yağ asitleri bakımından zengin olan Hindistan cevizi yağı, mukoza dokularındaki hasarı onarmada büyük fayda sağlar.

Faydalı besin gruplarının tüketilmesi geçirgen bağırsak sendromunun iyileşmesine oldukça başarılı bir şekilde katkıda bulunur. Ancak buna ek olarak bazı besinlerin diyetten çıkarılması da bağırsak yüzeyini onarmada kritik öneme sahiptir. Özellikle inflamasyona neden olduğu bilinen gluten içeren tahıllar, şekerli gıdalar, laktoz ve kazein içeren yiyecekler diyetten çıkartılmalı ve mümkün olduğunca organik besinler tercih edilmelidir.