Polikistik Over Sendromu Nedir? 8 Soruda Polikistik Over Sendromu

27 / MAY
2023

Polikistik over sendromu üzerine yapılan araştırmalar arttıkça kadınların yaşamlarını ne kadar etkilediği daha da netleşmekte. Özellikle doğurganlık çağındaki kadınlar için büyük endişe kaynağı olan PCOS uzmanların dikkati çekmekte. Bu yazımızda sizler için Polikistik Over Sendromu nedir, belirtileri nelerdir ve tedavisi nasıl olur gibi merak edilen tüm detayları kapsamlı bir şekilde ele alacağız.

Polikistik Over Sendromu Nedir?

“Polikistik over nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Polikistik over sendromu kadınların üreme çağında yaşanan en yaygın hormonal bozukluklardan biridir ve yumurtalıklarda küçük sıvı dolu keseciklerin oluşumuyla karakterizedir. Bu durum düzensiz adet kanamalarına, anormal hormon seviyelerine ve kısırlığa neden olabilir. Polikistik over sendromuna sahip kadınların çoğunda vücudun insülin direnci gelişir ve bu da yüksek insülin seviyelerine yol açar. Yüksek insülin seviyeleri yumurtalıklarda androjen hormonlarının aşırı üretimini teşvik eder ve böylece tipik POS belirtileri ortaya çıkar. Ayrıca polikistik over sendromlu kadınlar daha yüksek obezite riski altındadır ve bu durum tüm hormonal dengesizlikleri daha da kötüleştirir.

Polikistik Over Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Polikistik over sendromu kadınlarda sıkça görülen endokrin sistem bozukluklarından biridir ve polikistik over sendromu belirtileri genellikle adet düzensizlikleri, aşırı kıllanma ve kilo problemlerini içerir. Belirtilerin derecesi kişiden kişiye değişebilirken bazı kadınlar hafif semptomlar yaşarken diğerleri için durum daha şiddetli olabilir.

İlk olarak adet düzensizlikleri sendromlu kadınlar arasında yaygın bir sorundur. Çoğu zaman adet döngüsü uzar ve adet kanaması beklenenden daha seyrek gerçekleşir. Bununla birlikte bazı durumlarda döngüler çok kısa olabilir veya tamamen kesilebilir. Ayrıca anormal kanama da meydana gelebilir. Aşırı kıllanma ise sendromu yaşayanların önemli bir kısmında rastlanan diğer bir belirtidir. Androjenlerin yüksek seviyelerinin etkisiyle vücutta fazla tüylenme meydana gelir. Bu durum genellikle yüz, göğüs ve sırt gibi bölgelerde yoğundur ve hirsutizm olarak adlandırılır. Kilo problemleri de bu durumla ile ilişkilendirilmiştir. Polikistik over sendromu olan kadınların büyük bir bölümünde obezite görülürken zayıf olan kadınlarda bile yağ dağılımının anormal olduğu gözlemlenmiştir. Bu durum insülin direnci ve tip 2 diyabet riskini artırabilir. Polikistik over sendromunun diğer belirtileri de akne, deri lekeleri, saç dökülmesi ve infertilitedir. Özellikle infertilite konusu birçok kadın için oldukça önemlidir çünkü polikistik over sendromu olan kadınlarda yumurtlama sorunları nedeniyle hamile kalma şansı azalmaktadır.

Polikistik Over Sendromu Neden Olur?

“Polikistik over sendromu neden olur?” sorusu da merak edilen konular arasında. Polikistik Over Sendromu oluşmasının kesin nedenleri henüz tam olarak bilinmemekle birlikte genetik faktörler ve yaşam tarzı gibi bazı etkenlerin bu durumu tetiklediği düşünülmektedir. Hormonal dengesizlikler sendromun ortaya çıkmasında önemli bir rol oynar. İnsülin direnci ve yüksek seviyelerde androjen hormonlarının üretimi polikistik over sendromunun başlıca nedenlerindendir.

İnsülin direnci vücudun insülin hormonuna karşı duyarlılığının azalmasıdır. Bu durum kan şekerinin dengelenmesinde zorluk yaşanmasına ve pankreasın daha fazla insülin üretmeye çalışmasına yol açar. Fazla insülin yumurtalıklarda daha fazla androjen hormonu (erkek cinsiyet hormonları) üretilmesini destekler ve bu da PCOS belirtilerinin ortaya çıkmasına sebep olur. Öte yandan genetik faktörler de polikistik over sendromu gelişiminde oldukça etkilidir. Birinci derece akrabalarda sendrom öyküsü olan kadınların polikistik over sendromuna yakalanma riski daha yüksektir. Yaşam tarzı ve çevresel faktörler de sendrom oluşumuna katkıda bulunabilir. Özellikle obezite insülin direncini artırarak polikistik over sendromunu tetikleyebilir. Yapılan araştırmalar düşük doğum ağırlığına sahip bebeklerde ve erken adet dönemi yaşayan kızlarda da sendrom riskinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Polikistik Over Sendromu Olanlar Bebek Sahibi Olabilir mi?

Polikistik Over Sendromu tanısı konan kadınların en büyük endişelerinden biri bu durumun doğurganlık üzerindeki etkisi ve bebek sahibi olma şanslarının ne olduğudur. Çoğu zaman sendromlu kadınlar düşük yapma riskinin daha yüksek olduğunu ve hamile kalmak için ekstra yardıma ihtiyaç duyabileceklerini öğrenir. Bu nedenle bu sorunun cevabı karmaşıktır ve her bireye özgüdür. Öncelikle belirtmek gerekir ki sendromu olan bir kadının hamile kalabilme ihtimali vardır. Ancak bu durum yumurtlamayı etkilediği için gebelik sürecinde bazı zorluklar yaşanabilir. Yumurtlama problemleri, düzensiz adet döngüleri ve hormonal dengesizlikler, gebe kalmanın önündeki engeller olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte uygun tedavi yöntemleri ile ovulasyonun düzenlenmesi ve hormon seviyelerinin dengelemesi sağlanarak başarılı bir gebelik planlaması yapılabilir.

Sendromlu kadınlar için doktorlar genellikle yaşam tarzı değişikliklerini önerirler. polikistik over sendromu beslenme düzenin sağlıklı alışkanlıkları edinmek ve düzenli egzersiz yapmak hem hormon dengesini sağlamaya yardımcı olur hem de kilo verilmesine destek olur. Kilo kaybı da PCOS belirtilerini hafifleten ve doğurganlığı artıran önemli bir faktördür.

Tüm bu tedbirlerin yanı sıra tıbbi tedavi yöntemleri de uygulanabilir. İlaç tedavisi ile ovulasyonun düzenlenmesi ve insülin direncinin azaltılması amaçlanır. Bunun dışında yardımcı üreme teknikleri (tüp bebek, aşılama gibi) de başarı şansını artırmak için kullanılabilir. Sonuç olarak, Polikistik Over Sendromu olan kadınlar doğru yaklaşımlar ve uygun tedavi seçenekleriyle bebek sahibi olma şansına sahip olabilirler. Bu süreçte doktorunuzdan alacağınız destek ve bilgi oldukça değerlidir.

Polikistik Over Sendromu Hamilelik Sürecini Nasıl Etkiler?

Polikistik Over Sendromu kadınlarda hormonal dengesizliklere neden olan bir durumdur ve genellikle adet düzensizliği, akne, aşırı kıllanma gibi belirtilere sebep olur. Polikistik over sendromu hamilelik süreci üzerindeki etkileri ise oldukça önemlidir. Sendromu olan kadınların doğurganlık oranları normal kadınlara göre daha düşüktür. Adet düzensizlikleri nedeniyle yumurtlama sorunu yaşayabilir. Ancak yine de sendromlu kadınlar hamile kalabilir. Hamile kalmaları için öncelikle doktorlarıyla görüşmeleri ve tedavi planlarına uymaları gerekmektedir. Hamilelik sırasında sendromun olumsuz etkileri devam edebilir. Özellikle diyabet riski artar ve bu da anne adayının sağlığı ile bebeğin sağlığı açısından risk taşır. Ayrıca gebeliğin erken dönemlerinde düşük yapma riski de artabilir.

Polikistik Over Sendromu Nasıl Anlaşılır?

“Polikistik over sendromu nasıl anlaşılır?” sorusu da merak edilen bir konu. Polikistik over sendromu tanısı hastaların şikayetleri ve belirtilere dayalı olarak başlangıçta yapılan klinik değerlendirmenin ardından daha detaylı incelemelerle konulmaktadır. Bu süreçte doktorlar çeşitli testler ve görüntüleme yöntemleri kullanarak kesin teşhisi koymaya çalışır. İlk aşamada doktor hastanın tıbbi öyküsünü inceler ve fiziksel muayene gerçekleştirir. Bu sırada adet düzensizlikleri, kilo problemleri, hirsutizm gibi POS ile ilişkili semptomlar araştırılır. Hormon testleri de bu süreçte yapılan önemli değerlendirmeler arasındadır. Özellikle FSH, LH, insülin ve androjen seviyelerinin ölçülmesi, POS tanısında büyük önem taşımaktadır.

Görüntüleme yöntemlerine geçildiğinde ise genellikle ultrasonografi tercih edilir. Ultrason yardımıyla overlerdeki kistlerin sayısı ve yapısı hakkında bilgi edinilebilir. Ayrıca rahim iç tabakasının kalınlığı gibi diğer anormallikler de tespit edilebilir. Bu veriler ışığında polikistik over sendromuna dair bir sonuca varılabilir. Elde edilen bulguların tamamı değerlendirildikten sonra doktorlar tanı koymak için Rotterdam Kriterleri'ni kullanır. Bu kriterlere göre; adet düzensizliği, polikistik overlerin ultrasonografik görünümü ve yüksek androjen seviyeleri olmak üzere üç ana belirti bulunmaktadır. Hastada bu belirtilerin en az ikisinin varlığı, POS tanısı için yeterlidir.

Polikistik Over Sendromu tanısı konulan hastaların tedavi sürecine başlamadan önce, yaşam tarzı değişiklikleri ile semptomların hafifletilmesi amaçlanır. Ancak hastanın durumuna göre ilaç tedavisi veya polikistik over sendromu ameliyatı ile cerrahi müdahale gibi daha yoğun yöntemler de uygulanabilir. Her hasta için farklı bir yaklaşım benimsendiğinden, tedavi süreci kişiye özel olarak planlanmalıdır.

Polikistik Over Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Peki polikistik over sendromu nasıl geçer? Polikistik over sendromu tedavisi hastanın yaşam tarzı değişiklikleri ve polikistik over sendromu ilaçları tedavisi gibi farklı yöntemler kullanılabilir. Tedavinin temel amacı, belirtileri hafifletmek ve komplikasyonları önlemektir. Öncelikle yaşam tarzı değişiklikleriyle başlamak önemlidir. Hasta kilo verme, düzenli egzersiz yapma ve sağlıklı bir diyet benimseme konularında teşvik edilmelidir. Bu değişiklikler, insülin direncini azaltmaya yardımcı olarak hormon dengesizliğinin düzelmesine katkıda bulunur. İlaç tedavisi ise hastanın ihtiyaçlarına göre uygulanır. Hormon dengesizliğini düzelten doğum kontrol hapları sıklıkla kullanılır. Bu ilaçlar sayesinde adet düzensizliği giderilirken, aynı zamanda kist oluşumu engellenmiş olur. Ayrıca, metformin gibi insülin duyarlılığını arttıran ilaçlar da POS'ta etkili bir tedavi seçeneği olarak kabul edilir.

Kısırlık sorunu yaşayan kadınlar için ise ovülasyon indükleyici ilaçlar reçete edilebilir. Bunlar arasında klomifen sitrat gibi oral ilaçlar ya da gonadotropin enjeksiyonları bulunmaktadır. Eğer bu tedaviler yetersiz kalırsa, tüp bebek yöntemine başvurulabilir. Tedavide ayrıca polikistik over sendromu ile ilişkili diğer sağlık sorunlarına yönelik önlemler alınması gerekmektedir. Örneğin, yüksek kolesterol ve yüksek tansiyon gibi POS'a bağlı risk faktörlerini kontrol altına almak için uygun ilaçlar kullanılabilir.

Polikistik Over Sendromu Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?

Polikistik over sendromu yaşayanlar yıllık takiplerini devam ettirmeli. Gelecekte diyabet, hipertansiyon, rahim kanseri olasılıkları anlatılmalı. Sigara gibi zararlı davranışlardan uzak durmaları da önemli. Omega -3 yağ asitlerinin fazlaca olduğu, deniz ürünlerini, yumurta, ceviz gibi besinlerin tüketilmesi de önerilenler arasında.

Polikistik Over Sendromu kadınlarda sıkça görülen bir hormonal bozukluktur ve polikistik over sendromu kıllanma yaratabilir. Bu sendromda yumurtalıklar hormon dengesizliği nedeniyle normalden daha fazla folikül üretirler ve bu foliküller olgunlaşmadığı için yumurtlama gerçekleşmez. PCOS olan kadınlar ayrıca testosteron seviyelerinde artış yaşayabilirler. PCOS olan kadınlar sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemelidirler. Düzenli egzersiz yaparak kilo kontrolünü sağlamak, sağlıklı beslenmek ve stres yönetimi oldukça önemlidir. Ayrıca düzenli olarak doktor kontrolünde olmak da gereklidir. PCOS tedavisi kişiye özel belirlenir, ancak genellikle doğum kontrol hapları, insülin duyarlılığını artıran ilaçlar veya tüylenme gibi semptomların yönetiminde yardımcı olacak ilaçlar kullanılabilir.