Çocuklarda görülen bulaşıcı hastalıklar özellikle okul çağındaki çocuklar arasında hızla yayılabilen ve bazen ciddi komplikasyonlara yol açabilen rahatsızlıklardır. Bu nedenle ebeveynlerin bu tür hastalıklar konusunda bilgili ve hazırlıklı olması çocukların güvenliği ve sağlığı açısından büyük öneme sahiptir.
Çocuklarda görülen bulaşıcı hastalıklar ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu hastalıklar çocukların bağışıklık sistemi gelişene kadar daha sık görülür. Bu nedenle bulaşıcı hastalıklar ve korunma yolları önemlidir. Bulaşıcı hastalıklar bir kişiden diğerine mikroorganizmaların (virüsler, bakteriler veya mantarlar) geçtiği herhangi bir hastalığı içerir. Bu mikroplar öksürük, hapşırma, temas veya kirli yüzeyler gibi yollarla yayılabilir.
“Bulaşıcı hastalıklar nelerdir?” diye merak ediyorsanız çocuklar için en yaygın bulaşıcı hastalıklar arasında grip, soğuk algınlığı, boğmaca, kulak enfeksiyonları, ishal ve kusma, kızamıkçık, suçiçeği, hepatit A ve B, zatürre ve menenjit yer aldığını bilmelisiniz. Bu hastalıklar özellikle okullar ve kreşlerde kolayca yayılabilir.
0-6 yaşta görülen hastalıklar arasında yer alan kızamık virüslerden kaynaklanır ve hem bulaşıcı hem de döküntülü bir enfeksiyondur. Kuluçka dönemi 10- 12 gün sürer. En bulaşıcı dönemi ise şikayetler görülmeden önceki 4 gün ve döküntüler belirdikten sonraki 4 gündür. En yaygın belirti ateştir. Ateşe eşlik eden belirtiler ise göz enfeksiyonu, öksürük, burun akıntısıdır. Bu belirtilerin görülmesi ise virüsün vücuda girdiği 10-12 gün sonrasıdır. Ateşin yükselmesiyle beraber döküntüler belirir. Döküntüler 1 haftadan daha uzun süre devam edebilir.
0-6 yaşta görülen bulaşıcı hastalıklar olan kızamıkçık her çocukta farklı belirtiler yaratır.
Özellikle tükürük bezlerini etkiler. Özel bir tedavisi bulunmadığından aşı önemlidir. Bu hastalık virüsü kapan kişilerden 15 gün boyunca bulaşabilir. Belirtiler ise virüs maruziyetinden 2-3 hafta sonra görülür. Bu belirtiler ateş, baş ağrısı, iştah kaybı, halsizlik, eklemlerde ağrı, ağızda kuruluk şeklindedir. Virüs kaynaklı olduğundan tedavide antibiyotik etkisizdir. Bunun yerine belirtileri kontrol altına alan ilaçlar ve destekleyici önlemler kullanılır.
Suçiçeği döküntülerle yaşanan bulaşıcı bir hastalıktır. Kuluçka süresi virüsün vücuda girmesi ile 2-3 haftadır. Bu sürenin sonunda döküntü ile 3-4 gün ateş yüksek seyreder. Tedavide antibiyotik etkisidir. Tedavi belirtiler üzerinden planlanır.
Çocuklar, bulaşıcı hastalıklara karşı yetişkinlere göre daha savunmasızdır. Bu nedenle çocukların bulunduğu ortamlarda bulaşıcı hastalıkların önlenmesi için bazı önlemler almak ve bulaşıcı hastalıklardan korunma yolları önemlidir. Bunlar aşağıdaki gibidir:
Peki bulaşıcı hastalıklar nasıl bulaşır? Bulaşıcı hastalıkların bulaşma yolları bir kişiden diğerine doğrudan temas veya dolaylı temastır. Bu temaslar arasında el sıkışma, öpüşme, öksürük ve hapşırık sonucu havaya yayılan virüslerin solunması, kirli yüzeylere dokunmak gibi etkenler yer alır. Ayrıca, hayvanlarla temas halinde olan kişiler de çeşitli bulaşıcı hastalıklara yakalanabilirler. Bulaşıcı hastalıklardan korunmak için hijyen kurallarına uyulması, sağlıklı beslenme ve düzenli spor yapılması önemlidir.
Bulaşıcı hastalıklarla ilgilenen hastane bölümü tarafından bulaşıcı hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar, doktorun teşhisine göre belirlenir. Antibiyotikler, enfeksiyonları tedavi etmek için sıkça kullanılır. Ancak yanlış kullanımı, dirençli bakterilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Doğru yaklaşımla hızlı iyileşme mümkündür. Çocukların bol miktarda sıvı tüketmeleri, dinlenmeleri ve evde kalınması gereken süreye uygun olarak izole edilmeleri gerekir. Ayrıca el hijyeni konusunda da dikkatli olunmalıdır. Çocuklarınızın bağışıklık sistemini güçlendirmek için ise düzenli egzersiz yapmalarını, sağlıklı beslenmeye özen göstermelerini ve uyku düzenlerine dikkat etmelerini sağlayabilirsiniz.
Bulaşıcı hastalıkların yayılmasını kontrol altına almak dünya genelinde sağlık profesyonelleri için en zorlu görevlerden biridir. Ancak, bulaşıcı hastalıkların yayılmasında kontrol edilmesi en zor olan yol kişisel temas yoluyla yayılımdır. Bu tür hastalıkların çoğu, insanlar arasındaki yakın temas ve solunum yoluyla yayılır. Bu nedenle, bu tür hastalıkların kontrol altına alınması için sosyal mesafe önlemleri almak, maske takmak ve hijyen kurallarına uymak gibi tedbirlerin alınması gerekmektedir. Ayrıca, halk sağlığı uzmanları bu tür hastalıkların yayılmasını önlemek için sık sık bilgilendirme çalışmaları yapmalı ve halkı bilgilendirmelidir. Böylece insanlar bu virüslerin veya bakterilerin nasıl bulaştığını ve bunlardan korunma yöntemlerini öğrenerek kendilerini ve toplumu koruyabilirler.
Çocuklarda görülen bulaşıcı hastalıklar, ebeveynlerin en büyük endişelerinden biridir. Bu tür hastalıklar, çocukların okulda veya kreşte bulunduğu grup ortamlarında daha sık görülür. Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi için alınacak basit önlemler ve bulaşıcı hastalıklar rehberi aşağıdaki gibidir:
Çocuklarda görülen okul çağı hastalıkları hakkında bilgi edinmek için Okulda Sık Görülen Hastalıklar ve Alınabilecek Önlemler başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.