Pankreatit Nedir? Pankreatit Belirtileri, Nedenleri Nelerdir?

 

Sağlıklı bir yaşam için vücudun her parçasının kendi görevini eksiksiz ve doğru bir şekilde yerine getirmesi gerekir. Ancak bazen belki de çoğunlukla bazı organlarda meydana gelen sorunlar hayat kalitesini ciddi anlamda düşürebilir. İşte bu organlardan biri olan pankreasın işlev bozukluklarından biri olan pankreatit ne yazık ki pek çok insanın hayatını olumsuz yönde etkileyebilen bir durumdur. Peki pankreatit nedir? Pankreatit belirtileri nelerdir? İşte bilmeniz gerekenler:

Pankreatit Nedir?

Pankreatit, pankreas iltihaplanması olarak tanımlanır. Pankreasın iltihaplanması sonucunda ürettiği sindirim enzimleri dokusuna zarar verir. Bu durumun sonucunda da kalp, akciğer ve böbreklere zarar verebilecek enflamatuar hücrelerle toksinler salınır. Pankreas esasında sindirim enzimleri yaparak ince bağırsağa salar. Bu enzimler de besinlerde bulunan yağ, karbonhidrat ve proteini parçalamakla görevlidir. Aynı zamanda kanda bulunan şeker miktarını düzenleyen hormonları üretir.

Pankreas İltihabının Çeşitleri Nelerdir?

Pankreatit belirtileri akut ve kronik pankreatit olarak farklılık gösterir. Akut pankreatit pankreasın sindirim ve diğer organları etkilemesiyle ortaya çıkar. Genellikle aniden ortaya çıkan bu durum kısa nöbetlere sebebiyet verir. Bu duruma neden olan en önemli faktörler aşırı alkol tüketimi ve safra taşlarıdır. Kusma, bulantı ve karın ağrısı gibi belirgin belirtilere neden olur. Kronik pankreatit ise pankreasın uzun süreli iltihaplanması durumudur. Bu durumun ilerlemesiyle yara dokuları oluşabilir ve pankreas işlevini yitirebilir. Kronik gerçekleşen bu durumun belirtileri genellikle üst karında ağrı şeklinde ortaya çıkar ve ağrılar sırta vurur.

Pankreatit Kimlerde Görülür?

Pankreatit gelişme olasılığı erkeklerde, fazla alkol tüketenlerde, obezite hastalarında, diyabeti olanlarda, safra taşı bulunanlarda, ailesinde safra taşı ya da pankreatit öyküsü bulunanlarda, sigara kullananlarda daha yüksektir.

Pankreatit Neden Olur?

“Pankreatit neden olur?” sorusu konu hakkında sık dile getirilir. “Pankreas iltihaplanması neden olur?” sorusunun yanıtı aşağıdaki gibidir:

• Genel olarak aşırı alkol tüketimi veya safra taşı,
• Nadir olarak da ilaçlar, karın yaralanması, trigliserid seviyelerinin yüksekliği, diyabet, genetik bozukluklar.

Pankreatit Belirtileri Nelerdir?

Pankreas iltihaplanmasının belirtileri durumun türüne göre farklılık gösterir. Durumlar ve belirtileri aşağıdaki gibidir:

Akut Pankreatit Belirtileri

• Aniden yaşanan veya birkaç günde gelişen ağrı,
• Ateş,
• Bulantı,
• Kalp ritminin hızlı olması,
• Karında şişlik,
• Karında ağrı,
• Sırta yayılan üst karın ağrısı,
• Yemek yerken artan ağrı.

Kronik Pankreatit Belirtileri

Akut pankreatit ile aynı belirtilere ek olarak:

• Dönem dönem sırta yayılan ağrı,
• Sebepsiz kilo kaybı,
• Köpüklü ishal,
• Dışkıda belirgin yağ damlacıkları,
• Yüksek kan şekeri.

Pankreatit Nasıl Teşhis Edilir?

Pankreatit tanı kriterleri yaşanan durumun türüne göre farklılık gösterir. Bunlar:

Akut Pankreatit Tanısı

Akut pankreatit için doktor lipaz ve amilaz seviyelerini ölçen kan testi isteyebilir. Gerektiğinde de bilgisayarları tomografi (BT taraması), ultrason istenebilir.

Kronik Pankreatit Tanısı

Daha karmaşık olan kronik pankreatit için gerekli olan testler aşağıdaki gibidir:

• Dışkı testi
• Endoskopik ultrasonografi (Endosonografi)
• ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi)
• Oral glukoz tolerans testi
• Sekretin pankreas fonksiyon testi

Pankreatit Nasıl Tedavi Edilir?

Hem kronik hem de akut pankreatit tedavisi sürecini gastroenterolog yönetmelidir. Bu süreçte pankreas iltihaplanması sonuçları baz alınarak hastanın hastaneye yatışı, izlem, destekleyici bakımı, ağrı kesici ve pankreatit ilaçları verilmesi, cerrahi uygulama, hasarlı pankreas kısmını çıkarmak için endoskopik yöntem, insülin takviyesi, pankreas enzimi takviyesi gibi yöntemler kullanılır.