Ferritin Nedir? Ferritin Düşüklüğü Ferritin Yüksekliği Nedir?

18 / TEM
2023

Ferritin vücuttaki demir seviyesini kontrol eden bir protein türüdür. Ancak ferritin düşüklüğü veya yüksekliği ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Peki ferritin nedir? Neden yükselir? Ferritin yüksekliği genellikle demir aşırı yüklenmesi gibi durumlarda görülürken düşük ferritin seviyeleri genellikle demir eksikliğine işaret eder. “Ferritin nedir neden yükselir?” “Ferritin nedir değeri kaç olmalı?” gibi merak edilen sorular ve daha fazlasını sizin için derledik:

Ferritin Nedir?

“Ferritin nedir kan tahlili sonuçlarında neyi ifade eder?” diye merak ediyorsanız ferritinin vücutta demir depolama işlevini gören bir tür protein molekülü olduğunu bilmelisiniz. Vücuttaki demir seviyesi bu protein tarafından düzenlenir ve gerektiğinde kullanılmak üzere saklanır. Bu protein molekülü dalak, kemik iliği ve karaciğer gibi organlarda bulunur. Düşük ferritin seviyeleri genellikle demir eksikliği anemisinin bir belirtisi olabilir. Ayrıca yüksek ferritin seviyeleri de çeşitli sağlık durumlarına özellikle demir aşırı yüklenmesine işaret edebilir. Bu nedenle ferritin testi genellikle demir eksikliği veya fazlalığı hakkında bilgi veren önemli bir laboratuvar testidir.

Ferritin Kaç Olmalı?

“Ferritin kaç olmalı?” sorusunu vücuttaki ideal değer kadınlar için ferritin normal değeri 20-200 ml / ng, erkekler için de 20-500 ml / ng arasında değişir şeklinde yanıtlanabilir. Bu değer çocuklarda yaşa bağlı olarak farklılık gösterir. Çocuklardaki değerler yeni doğan bebekler için 25-200 ng/ml, 1 aylık bebeklerde 200-600 ng/ml, 2-5 aylık bebeklerde 50-200 ng/ml, 6 aylık bebekler ile 15 yaş arası çocuklarda ise 7-142 ng/ml arasındadır. Peki ferritin kaç olursa tehlikelidir? Ferritin bu ideal değerlerin altına indiğinde ya da üstüne çıktığında çeşitli sağlık problemleri yaşanır.

Ferritin Ne İçin Kullanılır?

Ferritin değeri genellikle tam kan sayımında kullanılır. Tam kan sayımında CBC ise beyaz kan hücresi sayımı, trombosit, hemoglobin ve daha fazlasını ifade eder. Bu testler yardımıyla doktor hastada kanser, anemi, enfeksiyon gibi durumların olup olmadığını ve daha fazlasını belirler.

Ferritin Düşüklüğü Nedir?

“Ferritin düşüklüğü nedir?” sorusunun yanıtı da konu hakkında sıklıkla merak edilir. Normal değerlerin altında seyreden ferritin değeri vücuttaki demir oranının azlığına işaret eder. Demir oranının azlığı kansızlık veya anemi olarak ifade edilir.

Ferritin Düşüklüğü Neden Olur?

Ferritin düşüklüğü birçok faktörden kaynaklı olarak yaşanabilir. Ferritin düşüklüğü nedenleri; işlenmiş gıdaların sık tüketilmesi, aşırı kahve ve çay tüketimi, ağır ve aşırı regl dönemleri, sık doğum yapma, gebelik, sağlıksız beslenme, kronik rahatsızlıklar, C vitamini eksikliği, yaralanma nedeniyle kan kaybı, çölyak hastalığı, bağırsak ve mide problemleridir.

Ferritin Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

Ferritin düşüklüğü belirtileri ise kişide bitkinlik, iştahsızlık, anksiyete atakları, kişinin kireç ya da toprak yeme isteği, unutkanlık, baş dönmesi, sık sık üşüme, saçlarda dökülme, odaklanamama, tırnaklarda güçsüzlük, beyaz cilt, parmakların uyuşması, huzursuz bacak sendromu, cinsel isteksizlik şeklindedir.

Ferritin Düşüklüğü Tedavisi

Ferritin düşüklüğü tedavisi bu değerin düşük olmasına neden olan ve altta yatan sorunlara odaklanma ve bu sorunları giderme şeklindedir. Ancak ferritin değerinde düşme herhangi bir rahatsızlık nedeniyle yaşanmıyorsa doktor onayıyla bazı ilaçlar, demir ya da ferritin takviyesi verilebilir. Bu süreçte kişiye özel beslenme önerileri de hazırlanabilir. Bu süreçte kırmızı et ve demir zengini besinlerin tüketilmesi önemlidir. Bunun yanında yemeklerden hemen sonra kahve ya da çay tüketme alışkanlığı bırakılmalıdır. Bol C vitamini ve meyve de tüketilmelidir. Kişi vegan besleniyorsa mutlaka takviye almalıdır.

Ferritin Yüksekliği Nedir?

Ferritin yüksekliği vücutta gerekli olandan fazla demirin depolanmasına işaret eder. Bu durum ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir. Peki ferritin yüksekliği neden olur? Yüksekliğe lösemi, aşırı alkol tüketimi nedeniyle karaciğer rahatsızlığı, diyabet, hipertiroidi, hepatit C, hemokromatozdur.

Ferritin değerinin yükselmesi ile kişide kilo kaybı, cinsel isteksizlik, eklem ağrıları, çarpıntı, göğüs bölgesinde ağrı, karı ağrısı, bitkinlik görülebilir. Bu değerin yükselmesine herhangi bir hastalık sebebiyet vermiyorsa ferritin ilacı tedavisi uygulanır. Tedaviyi desteklemek adına doktor hastaya kalsiyum, yeşil çay zengini besinlerin tüketimini, egzersizi, magnezyum ve çinko gibi minerallerin alımını önerir. Hastanın kan bağışı yapması da vücutta bulunan fazla demirin kısmi olarak azalmasını mümkün kılabilir.

Ferritin Nasıl Yükseltilir?

“Ferritin nedir normal değeri nasıl yükseltilir?” sorusunun yanıtı da sıklıkla merak edilir. Ferritin değerinin düşük olmasının tanı alması sonucunda ilk olarak altta yatan neden araştırılır. Bu duruma ciddi bir sorun sebebiyet vermiyorsa beslenmede yapılacak düzenlemelerle değerin yükselmesi mümkündür.  Ferritin değerlerini yükseltmek, kansızlık ile mücadele etmek için sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemeyi ve beslenme düzenine dikkat etmeyi gerektirir. Aşağıda ferritin seviyelerini yükseltmek için izlenebilecek bazı adımlar bulunur:

• Demir bakımından zengin besinler tüketin: Kırmızı et, karaciğer, balık, tavuk, kuru meyveler, fındık, tahıl ürünleri ve baklagiller demir açısından zengindir.
• C vitamini alın: C vitamini demir emilimini artırır. Bu nedenle demir ile birlikte C vitamini içeren besinler tüketmek önemlidir. Bunlar arasında turunçgiller, çilek, biber ve brokoli bulunur.
• Kahve ve çaydan kaçının: Kahve ve çay gibi tanin içeren içecekler demir absorpsiyonunu engelleyebilir. Bu nedenle bu tür içecekleri öğünlerden en az bir saat önce veya sonra tüketmeye özen gösterin.
• Demir takviyesi kullanın: Doktorunuzun önerisi üzerine demir takviyesi alabilirsiniz. Ancak aşırı miktarda demir vücutta toksik olabilir ve yan etkilere neden olabilir.
• Düzenli egzersiz yapın: Egzersiz kan dolaşımını artırarak demir emilimine yardımcı olur.