Modern çağın hastalıklarından biri de FOMO sendromu. İnsanların sosyal medya ve diğer iletişim kanalları aracılığıyla sürekli olarak başkalarının hayatlarını takip etmeleri ve kaçırma korkusu yaşamaları, bu sendromun temel nedenlerinden biri. Ancak belki de FOMO Sendromunu sadece olumsuz bir durum olarak değil aynı zamanda bize bazı değerli bilgiler sağlayabilecek bir rehber olarak da görebiliriz. İşte konu hakkında bilmeniz gerekenler:
“FOMO sendromu nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: İnternet ve tüm dijital medya araçlarının gerek eğitim ve iş hayatında gerekse eğlence amaçlı olarak günlük aktiviteler arasında. Sosyal medyanın yeterli kullanımı fayda sağlasa da bazı kişilerde bu durum olumsuz sonuçlar doğurabilir. İngilizce bir terim olan FOMO (Fear of missing out) fırsatı kaçırma korkusu anlamına gelir.
Bazı durumlarda sosyal medyaya erişim sağlanamayabilir. Erişim sağlanamadığında birçok gelişmeyi kaçırdığı ve eksik kaldığını düşünen kişiler huzursuzluk yaşar. Bu yaşanan huzursuzluk genellikle kaygı, depresyon ve diğer psikolojik rahatsızlıklar ile ilişkilendirilir. FOMO sendromu yaşayan kişiler kendisini iyi hissetmek için sürekli sosyal medyayı kontrol ederek aynı döngü içerisinde devam eder.
Fear of missing out sendromu yalnızca sosyal medya ile ilişkili olmayabilir. Bireylerin ait olma ihtiyacı ile ortaya çıkar. Bu aidiyet duygusunu sosyal medya üzerinden gidererek dijital medya FOMO sendromunun gelişmesinde büyük bir rol oynar. FOMO Sendromunun nedenlerinin altında merek ve iletişim ihtiyacı yatar. Sosyal medyadaki gelişmeleri kaçırmamak ve sürekli aktif olmak kişiyi dışlanmadan bir alana ait hissetmesi ile duygusal olarak tatmin sağlanabilir. Bu sayede beyindeki ödül mekanizması harekete geçerek mutluluk hormonu salgılanabilir.
Özellikle günlük fiziksel yaşantısında arkadaşlık kuramayan kişiler için sosyal medya araçlarının kullanımı yalnızlık duygusunun kaybolduğu ve kendini iyi hissederek rahatladığı bir aktivite olabilir. Bu rahatlamaya yaşayan kişiler sosyal medya araçlarına ve insanlarla ordan iletişim kurmaya alıştıkça FOMO sendromu ihtimali daha da artar. Tüm bunlar dışında yapılan bazı araştırmalar travmatik olaylar sonucu sosyal medyaya sığınılması veya karmaşık psikopatolojilerin sosyal medyaya bağlılığı artırdığı ve FOMO sendromunu etkilediğini gösterir.
FOMO sendromu yaşayan bireyler genellikle yalnızlık duygusunu yoğun yaşayan bireylerdir. Sosyal desteği ve ihtiyacı olan duyguların eksikliğini yaşayan bireylerde gelişme olasılığı daha yüksektir. Özellikle kendisi için gerekli olan sevgi, ilgi ve aidiyet ihtiyacını tam olarak yaşayamayan bireylerde ortaya çıkar.
FOMO sendromu günümüzde yaygınlaşması ile özellikle Z kuşağını etkisi altına almaya başladı. Sanal dünya ile iç içe büyüyen Z kuşağının en hâkim olduğu alan dijital platformlardır. Bu ortamda sosyalleşip tüm bilgi edinimlerinin internet üzerinden sağlayan kişilerde FOMO sendromu daha sık görülür.
FOMO Sendromu genellikle sosyal medyada bir şeyleri kaçırdığınız hissiyle ortaya çıkan psikolojik bir durumdur. FOMO sendromu belirtileri aşağıdaki gibidir:
Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz bir uzmana danışarak yardım almayı düşünmelisiniz. Unutmayın FOMO sendromu yaşam kalitenizi düşürerek sizin sağlıklı ve mutlu bir hayat sürdürmenizi engelleyebilir.
FOMO Sendromu zaman içinde gelişerek ilerleyen bir problemdir. Kişinin sosyal medyaya olan bağlılığı arttıkça FOMO Sendromu görülme ihtimali de artar. FOMO Sendromu yaşayan kişiler aslında bir süre sonra durumun farkına varır. Ancak bu durum onları her zaman rahatsız etmez. Kişiler artık sosyal medyadan ayrı kalamaz ve akıllı telefonlara ve dijital medyaya bağımlı hale gelebilir.
FOMO Sendromunun belirtileri arasında sosyal medyadan uzaklaşıldığında endişe hissedilmesi gelir. Endişe duygusunun bireyleri etkilemesi ile depresyon ve kaygı bozukluğu gibi rahatsızlıklara zemin hazırlayabilir. Yapılan bazı araştırmalara göre kişilerde sosyal etkinliklerde azalma, tolerans geliştirme ve yoksunluk gösterme gibi sosyal sorunlar ortaya çıkabilir. Bunlar dışında FOMO sendromu yaşayan bireylerde yalnızlık hissi, stres, endişe, yeme problemleri, dikkat eksikliği ve sosyal iletişimde zorluklar gözlemlenerek psikolojik olarak kişiyi etkiler.
FOMO Sendromuyla baş edilebilmesi için ilk olarak kişinin bu durumu fark etmesi ve rahatsız olması gerekir. Alınabilecek bazı kişisel önlemlerle FOMO sendromunun önüne geçilebilir. Bunlar için ilk adım sosyal medyadan uzak durulmasını sağlamak için bildirimleri ve ara ara interneti kapatmak olabilir. Bunlar dışında eğlenceli vakit geçirebileceği aktiviteler bulunması da sosyal medyadan uzak durulması için faydalı olabilir. Kişiler keyif aldığı hobileri ve fiziksel aktiviteleri bulduktan sonra beyindeki ödül mekanizması devre girerek tüm dijital medyaya duyulan ihtiyaç ve istekte azalmaya başlar.
FOMO Sendromunun kişiyi olumsuz etkilediğinin fark edilebilmesi oldukça önemlidir. Sosyal medyadan uzak durulduğunda bir şeyleri kaçırdığını, eksik kaldığını düşünen kişiler FOMO sendromundan şüphelenebilir. Telefondan uzak kalındığında rahatsız hissedilmesi fiziksel değil de çevrenin sosyal medya üzerinde kurulduğunu fark edildiğinde FOMO hastalığı tedavisi için uzmana başvurulmalıdır.
“Fear of missing out sendromu nedir? Tedavi yöntemleri nelerdir?” sorusu da sıklıkla merak edilir. FOMO sendromunda alınan tüm önlemlere rağmen azalmıyor ve stres seviyesi gittikçe artıyorsa bu durumun altında yatan tüm nedenler araştırılmalıdır. Kişiler psikoterapiste başvurduktan sonra çocukluk çağı travmaları gibi daha FOMO sendromunun altında yatan daha büyük durumlar tespit edilmelidir. FOMO Sendromunun ortadan kaldırılabilmesi için alanında uzman psikoterapistlerden destek alınması sorunun daha ilerlememesi için oldukça önemlidir. Tedavi sürecine düzgün şekilde devam edildiği takdirde FOMO sendromu kontrol altına alınabilir. Bu sendromun tedavisi için bir dizi strateji ve yöntem bulunur:
Bu öneriler uygulanarak FOMO sendromunun etkisinin azaltılması mümkün olsa da destek almanın önemi unutulmamalıdır. Unutmayın yaşadığınız duygusal zorluklar karşısında profesyonel yardım almak her zaman en sağlıklı yaklaşımdır.
FOMO Sendromu, günümüzde özellikle gençler arasında yaygın olarak görülen bir durumdur. FOMO, "Fear Of Missing Out" ifadesinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır ve Türkçe'ye "Kaçırma Korkusu" olarak çevrilebilir.