Hemoroid (Basur) Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Hemoroid ya da halk arasındaki adıyla basur ya da mayasıl, anüs çevresinde yer alan damarların genişlemesi ve dışarı sarkması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu rahatsızlık oldukça ağrılı olabilir ve kişinin yaşam kalitesini düşürebilir. Hemoroidin neden kaynaklandığına dair genellikle net bir sebep bulunamaz ancak birçok farklı neden hemoroide yol açabilir. Dışkılama alışkanlıklarında değişim, anüsten kan gelmesi ve ağrı gibi belirtiler hemoroidin işaretleri olabilir ve bu tür belirtiler gözlendiğinde hemen doktora başvurulmalıdır. Peki basur evreleri nelerdir? Basur ne iyi gelir? İşte bilmeniz gerekenler:
Hemoroid (Basur) Nedir?
“Hemoroid nedir?” diye merak ediyorsanız anüs veya makat bölgesindeki damarlardaki problemlerden dolayı ortaya çıkan bir hastalık olduğunu bilmelisiniz. Bacaklardaki varislerle benzerlik gösteren bu hastalık anüs veya makattaki damarların büyümesi veya şişmesi ile tetiklenir. Hastalığın seyrinde bazen damar yumakları anüsten dışa doğru sarkabilirken bazen de bu yumaklar sıkışarak kanama yapabilir. Hemoroid tedavi edilebilir bir hastalık olsa da tedavisi yapılmadığında zamanla damarların oluşturduğu yumaklar makatın dışına çıkabilir ve basur memesi olarak bilinen yapıyı oluşturabilir. Hemoroid türleri ise genellikle iç (internal) ve dış (eksternal) olarak ikiye ayrılır. İç hemoroid genellikle ağrısızken dış hemoroid genellikle ağrılıdır ve genişleyen damarlarda pıhtılaşma sonucu şiddetli ağrı, şişlik ve kızarıklık gibi belirtiler görülür.
Hemoroid Evreleri Nelerdir?
Hemoroid tedavisinin süreci hastalığın hangi aşamada olduğuna bağlıdır. Bu yüzden hemoroidin evrelerini anlamak çok önemlidir. Hemoroid toplamda dört aşamadan oluşur. Bu aşamalar aşağıdaki gibidir:
- 1.Evre: Bu aşamada genellikle tuvalet kağıdında kan lekeleri görülür ve bazı durumlarda damla damla basur kanaması da meydana gelebilir. Rektoskop yardımıyla incelenebilen hemoroid doku çıplak gözle görülemeyecek şekildedir. Yani bu aşamada hemoroid makatın dışına çıkmaz.
- 2.Evre: Hemoroid dışkılama esnasında dışarıya sarkar fakat sonrasında kendi kendine içeri girer. Bu nedenle kişi hemoroidin varlığını farketmeyebilir.
- 3.Evre: Anüs dışında bulunan ve basur memesi olarak adlandırılan yapı genellikle ödem ve ağrıya sebep olur. Basur memesi ancak parmakla geri itildiğinde anüsün içine girebilir.
- 4.Evre: 4. evrede hemoroid makattan dışarıya sarkar ve genellikle büyük ve nemlidir. Dışkılama sonrası tam temizlenme sağlanamaz ve bu durum kişinin iç çamaşırlarının lekelenmesine yol açar. Oturma durumunda ağrı hissedilebilir.
Hemoroid (Basur) Türleri Nelerdir?
Hemoroid genellikle basur olarak bilinen, anüs ve alt rektumda meydana gelen şişmiş damarlardır. Hemoroidlerin üç farklı türü bulunur. Bunlar aşağıdaki gibidir:
- İç Hemoroidler: Rektumun iç kısmında bulunan bu tür hemoroidler genellikle ağrısızdır çünkü bu bölgede çok az sinir ucu bulunur. Ancak dışkılama sırasında kanamaya neden olabilir.
- Dış Hemoroidler: Anüsün etrafında görülen dış hemoroidler özellikle dışkılama sırasında ağrıya neden olabilir. Bunlar genellikle hissedilir ve bazen gözle görülür hale gelir.
- Tromboze Hemoroidler: Bu tür bir hemoroid dış hemoroide bağlı bir pıhtı oluştuğunda meydana gelir. Oldukça acılıdır ve ciddi rahatsızlık verebilir. Tromboze hemoroidler mor veya mavi renkte olabilir ve ciltten belirgin şekilde fark edilebilir.
Hemoroid (Basurun) Belirtileri Nelerdir?
“Basur belirtileri nelerdir?” sorusu da merak edilen konular arasında. Hemoroid ya da diğer adıyla basur anüs veya alt rektumda bulunan damarların şişmesi ve iltihaplanması durumudur. Hemoroidin belirtileri çoğunlukla belirgin olup hastalar için oldukça rahatsız edici olabilir. Belirtiler aşağıdaki gibi özetlenebilir.
- Anüs bölgesinde kaşıntı: Basurun en belirgin semptomlarından biri budur.
- Dışkılama sırasında ağrı veya rahatsızlık: Bu durum genellikle dış hemoroidlerde daha fazla görülür.
- Dışkılama sonrasında tuvalet kağıdında kan izleri: Hemoroidler nedeniyle anüste meydana gelen küçük yırtıklar bu tür kanamalara yol açabilir.
- Anüste şişlik: Bu genellikle dış hemoroidlerde görülür ve doğrudan elle hissedilebilir.
- Dışkılama sırasında zorlanma: Bu durum iç hemoroidler nedeniyle oluşabilir.
- Anüsteki iltihaplı veya hassas alanlar: Genellikle dış hemoroidlerde gözlenen bir durumdur.
Bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız bir sağlık profesyoneli ile görüşmeniz önemlidir. Kendiliğinden geçebilen bir durum olsa da zaman zaman tıbbi müdahale gerektirebilir ve ciddiye alınmalıdır.
Basur Neden Olur?
Peki basur neden olur? Anüs ve rektumda yer alan damarlar üzerine uygulanan basınç, özellikle ıkınma gibi zorlamalar sonucunda hemoroide yol açar. Karın ve alt ekstremitelere baskı yapan durumlar damarların şişip iltihaplanmasına sebep olabilir. Hemoroidin oluşumuna katkıda bulunan faktörler arasında hamilelik dönemindeki kilo artışı ile ilgili pelvik basınç, kabızlık nedeniyle dışkılama sırasında aşırı zorlama, sürekli ishal, ağır yük taşıma, genetik eğilimler, yaşlılık, acılı ve baharatlı yiyecekler tüketme, obezite veya fazla kilo problemi, lif oranı az olan bir diyet ve gün boyunca uzun süre ayakta ya da oturma durumu sayılabilir. Hemoroidin ilerlemesine neden olan diğer durumlar arasında hapşırmak ve öksürmek de bulunur.
Hemoroid (Basur) Tanısı Nasıl Konur?
Hemoroid tanısı genellikle doktorunuzun anal bölgeyi dikkatlice incelemesi ve hastalığın belirtilerini değerlendirmesiyle konulur. Bu bir rektal muayene veya anoskopi adı verilen özel bir prosedür olabilir. Fiziki muayenenin yanı sıra doktor ayrıca belirtileri, sağlık geçmişini ve yaşam tarzını da göz önünde bulundurur. Bazı durumlardan emin olmak için ek testler gerekebilir. Bunlar arasında sigmoidoskopi ve kolonoskopi gibi daha detaylı görüntüleme testleri bulunur. Bu testler sayesinde doktorunuz hemoroidlerin yanı sıra başka herhangi bir gastrointestinal sorunu da tespit edebilir.
Hemoroid (Basur) Nasıl Tedavi Edilir?
Dış hemoroidler eğer kişiye rahatsızlık vermiyorsa veya yaşam kalitesini etkilemiyorsa basur tedavisi gerekmeyebilir. İç hemoroidler genellikle ilaçla tedavi edilir. Hemoroidin evresi tedavi yönteminin değişmesine yol açar. 1. ve 2. evre hemoroidler genellikle ilaç tedavisine yanıt verir. Doktorlar krem, pomat veya tablet formunda ilaçları reçete edebilir. Bu ilaçlar anüs bölgesindeki yanma, ağrı ve şişliği hafifletir, anüs kaslarını gevşetir ve hemoroidin rahatlamasına yardımcı olur. Basur cerrahisi gerektirmeyen bir başka tedavi seçeneği oturma banyosudur. Bu yöntemde kişi sıcak su dolu bir küvet içerisinde oturarak hemoroidin rahatlama sürecini destekler. Skleroterapi adlı bir başka tedavide ise enjeksiyon yoluyla oluşan düşmeler giderilir. Bunun yanında 2. ve 3. evre hemoroidlerde çeşitli ayaktan yapılan işlemler uygulanabilir. Hangi işlem uygulanacağına muayene ve değerlendirme sonucunda karar verilir. 3. ve 4. evre hemoroidler içinse tedavi genellikle basur ameliyatı gerektirir. Genel veya lokal anestezi altında gerçekleştirilen operasyonlar hemoroid tedavisinin en etkin yöntemlerindendir. Hemoroid ameliyatının ardından basurun tekrarlama riski çok düşüktür. Eğer sizde veya bir yakınınızda hemoroid varsa tanı ve tedavi seçenekleri hakkında daha fazla bilgi almak için en yakın sağlık merkezine başvurmanız önerilir.
Hemoroid (Basur) Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Hemoroidin ilerlemesi durumunda basur ameliyatı uygulanır. Uygulanacak ameliyat yöntemi hastanın durumuna göre seçilir. Ancak ameliyat öncesinde hastanın kan sulandırıcı özellikte ilaç kullanımına ara vermesi önemlidir. Ameliyattan 12 saat önce de beslenme ve su içme kesilmelidir. Başlıca ameliyat yöntemleri aşağıdaki gibidir:
- Milligan & Morgan, Ferguson, Parks ve Whitehead Ameliyatları
- Lateral İnternal Sfinkterotomi
- Anal kanalın genişletilmesi (Anal Dilatasyon)
- Lazer Yöntemi
- Longo Yöntemi
- Rektal Mukopeksi/RAR Yöntemi
Ameliyatsız Hemoroid (Basur) Tedavisi Mümkün mü?
Hemoroidler genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ve ağızdan alınan basur ilacı ile kontrol altına alınabilir. Kabızlığı önlemek için diyetinize daha fazla lif eklemek, bol miktarda su içmek ve düzenli egzersiz yapmak gibi basit adımlar genellikle rahatlama sağlar. Ayrıca reçetesiz satılan merhemler, fitiller veya tabletler de semptomları hafifletebilir. Ancak unutmayın ki bu tedaviler genellikle geçici çözümler sunar ve uzun vadede hemoroidi tamamen ortadan kaldırmaz. Bu nedenle durumunuz düzelmiyorsa veya kötüleşiyorsa, bir sağlık profesyoneli ile görüşmekte tereddüt etmeyin.
Hemoroide Ne İyi Gelir?
Hemoroide iyi gelen besinler bol lifli gıdalardır. Bunun yanında beslenmede sebze ve meyve de yeterli miktarda yer almalıdır. Günde 2-3 litre su tüketmek de faydalıdır. Ekmekte de tam tahıllı olanlar tercih edilmelidir. Ayrıca haftada 2 kez yulaf kahvaltı ya da ara öğün olarak mutlaka tüketilmelidir. Bu beslenme alışkanlıklarının yanı sıra düzenli egzersiz yapılmalıdır. Oturarak çalışma durumunda saat başı kısa aralıklarla ayağa kalkılmalıdır. Sentetik kumaşlarda ve dar kıyafetlerden kaçınılmalıdır.
Hemoroid (Basur) Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler
“Basur nasıl anlaşılır?” sorusu kadar basur hastalarının nelere dikkat etmesi gerektiği de merak edilen konular arasında. Sindirimi zor olan etin hemoroid şikayetlerini de artırabileceği unutulmamalıdır. Bunun yanında krema, süt ve süt ürünleri de hemoroid şikayetleri artırabilir. İşlenmiş ve paketli gıdalardan da mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Bunun yanında hemoroid bölgesi mutlaka temiz tutulmalıdır. Kişinin ideal kilosunu koruması da önemlidir.
Basura iyi gelen uygulamalar hakkında daha detaylı bilgi için "Basura Ne İyi Gelir? Hemoroide İyi Gelen 5 Etkili Öneri" başlıklı yazımıza da göz atabilirsiniz.
Bilgi talep formunu doldurarak hemoroid tedavisi ile ilgili bize ulaşabilirsiniz.
KAYNAK:
https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/hemorrhoids_and_what_to_do_about_them
Hemoroid kaşıntısını hafifletmek için günde 2 kez 10-15 dakika boyunca sıcak su banyosu yapabilirsiniz. Kabızlığı önlemek ve dışkılama sırasında daha az zorlanmayı sağlamak için lifli besinler tüketmekte fayda vardır. Hemoroid kaşıntısı ve rahatsızlığını hafifletmek için basur kremleri de kullanılabilir. Ağrı ve şişlik için soğuk kompres uygulamak da etkili bir çözüm olabilir.
Kişide ileri derecede kanama atakları yaşanıyorsa, bölgede ele gelen şişlik varsa cerrahi işlem düşünülebilir.
Hemoroid ameliyatı genellikle güvenli ve etkilidir. Ancak herhangi bir cerrahi işlem gibi belirli riskleri vardır. Bunlar arasında enfeksiyon, kanama ve anesteziye bağlı komplikasyonlar sayılabilir. Nadiren de olsa hemoroid ameliyatı sonrası bazı hastalar idrar tutma sorunları yaşayabilir. Bu nedenle tedavi seçeneklerinizi değerlendirirken bu potansiyel riskleri doktorunuzla tartışmalısınız.
İşlem süresi hasta özelinde farklılık gösterse de ortalama 10 ile 60 dakika kadar sürer.
Hemoroid ameliyatı sonrasında genel olarak tam bir iyileşme süreci kişiden kişiye değişmekle beraber ortalama olarak 2 ile 4 hafta arasında sürer. Bu süre zarfında hastaların çoğu normal aktivitelerine devam edebilir ancak ağır kaldırmaktan veya uzun süreli oturmalardan kaçınmaları önerilir. İyileşme süresi ameliyatın ne kadar kapsamlı olduğuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Ameliyat sonrasında oluşabilecek rahatsızlık hissi uygun analjezikler ile kontrol altına alınabilir. Ancak herhangi bir komplikasyon belirtisi görülürse derhal sağlık profesyoneline başvurulmalıdır.
Hemoroid ameliyatı sonrasında birkaç gün dinlenmek önemlidir. Bu süre zarfında yatak istirahati önerilir. Ameliyat sonrası ağrınız olabilir. Doktorunuzun size verdiği ağrı kesicileri düzenli olarak kullanmanız önemlidir. Lif bakımından zengin bir diyet uygulamak dışkılama sırasında daha az zorlanmayı sağlar. Bol su içmeye de özen gösteriniz. Yaranın temiz ve kuru tutulması enfeksiyon riskini azaltır. Doktorunuz muhtemelen özel bir oturma banyosu önerecektir. İlk birkaç hafta boyunca ağır kaldırmaktan kaçının ve doktorunuzun tavsiyesine göre fiziksel aktiviteleri sınırlayın. Ameliyat sonrası kontrol randevularına düzenli olarak katılmanız, iyileşme sürecinizi takip etmeniz açısından önemlidir.
Yorum Ekle
