Beyin Kanamasının Nedenleri
Beyin insan vücudunun en karmaşık ve en hayati organıdır. İçerisinde milyarlarca nöron barındıran bu muhteşem yapının herhangi bir sebeple işlevini kaybetmesi son derece yıkıcı sonuçlara yol açabilir. Beyin kanaması da bu olası durumlardan biridir ve genellikle beklenmedik bir anda gerçekleşir. Genelde ani baş ağrısı, bulantı, kusma gibi belirtilerle kendini gösteren beyin kanamasının pek çok farklı nedeni olabilir. Ancak bu durum ne kadar ciddiye alınması gereken bir konu olsa da genellikle halk arasında tam anlamıyla bilinmez ve çoğu zaman önemi küçümsenir. İşte beyin kanaması, nedenleri ve beyin kanaması belirtileri hakkında bilinmesi gerekenler:
Beyin Kanaması Nedir?
Beyinde arter duvarlarının zayıflaması sonucu damarların içinde balon benzeri yapılar oluşur. Bu yapılar genellikle damarların dallandığı yerlerde meydana gelir ve normal sağlıklı bir damardan çok daha kırılgandır. Belirli durumlar bu baloncuk benzeri yapının yırtılmasına ve dolayısıyla beyin kanamasına sebep olabilir.
Beyin Kanaması Çeşitleri Nelerdir?
Subaraknoid Kanama: Bu tür kanamalarda özellikle anevrizma kaynaklı kanamalar görülür ve genellikle kalp rahatsızlığı nedeniyle kan inceltici ilaçlar kullanması gereken yaşlı bireylerde meydana gelir.
Subdural Kanama: Kafa travmalarının yol açtığı subdural kanamalar beynin zarları arasında asılı durumda bulunan köprü venlerinin yırtılması veya kopması sonucu oluşur. Bu damarlardaki basınç nispeten düşük olduğundan belirtiler olaydan iki dakika ile iki hafta sonra bile görülebilir.
Epidural Kanama: Bu tür kanamalar genellikle kafatasının yan tarafını oluşturan ve temporal kemik olarak bilinen kemiklerin kırılması ile bu kemik altında bulunan bir arterin yırtılmasından kaynaklanır. En dikkat çeken özelliği bilincin ilk önce kaybolması, sonra bir süreliğine geri gelmesi ve daha sonra tekrar kaybolmasıdır.
Beyin Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Beyin kanaması ile görülen belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Bacaklarda hissedilen karıncalanma ve uyuşukluk
- Beyne giden kan akışındaki azalmadan dolayı baş dönmesi
- Çoğunlukla tek taraflı yüz felci
- Denge ve koordinasyon problemleri
- Göz hareketlerinde kontrol kaybı, görme sorunları ve göz kapağının düşüklüğü
- Kolları havada tutmakta ve kaldırmakta zorluk yaşama
- Mide bulantısı, tat alamama ve kusma durumları
- Vücudun bir tarafında zayıflık, karıncalanma ve uyuşukluk hissi
- Yutkunmada zorlanma
Ağır baş ağrısı, bilinç kaybı, uyuşukluk, halsizlik, konuşulanları anlamama, uyku hali, etrafa karşı duyarsızlık ve konuşma bozukluğu gibi durumlar ise tansiyon kaynaklı beyin kanamasının belirtilerindendir.
Beyin Kanaması Neden Olur?
Peki beyin kanaması neden olur? Beyin kanaması nedenleri aşağıdaki gibidir:
- Beyin tümörleri
- Beynin içerisindeki küçük arterlerde veya ana damarlarda oluşan tıkanıklıklar, beyin damarlarında baloncuk oluşumu (anevrizma)
- Böbrek yetmezliği, diyabet gibi kronik rahatsızlıklar ve bazı kan hastalıkları
- Certain liver diseases and congenital vascular diseases
- Genetik eğilimler
- Pıhtılaşmayı engelleyici ilaçların kullanımı ve pıhtılaşma bozuklukları
- Sigara ve alkol tüketimi
- Trafik kazaları veya şiddet eylemleri sonucunda meydana gelen baş darbeleri, travmadan sonra ortaya çıkan kafatası hasarları ve beyin dokusu hasarları
- Yüksek Tansiyon
Beyin Kanaması Riskini Artıran Hastalıklar
- Yüksek Tansiyon: Beyin kanamalarının en yaygın sebebi olan sürekli yüksek tansiyon damar duvarlarını zayıflatıp kanamaya yol açabilir.
- Anevrizma: Damarın belirli bir bölümünün kan basıncından dolayı genişlemesi ve baloncuk şeklinde bir yapı oluşturmasıdır. Bazı anevrizmalar henüz patlamadan önce çevresindeki hassas bölgeleri etkileyerek göz kapağında düşme veya görme problemleri gibi belirtilere yol açabilir. Patladıklarında beyin kanaması ortaya çıkar.
- Kafa Yaralanmaları: Genellikle trafik kazaları veya yüksekten düşme sonucu kafanın darbe alması sonrasında meydana gelir.
- Kan Damarı Anomalileri: Doğuştan gelen bazı zayıflıklar ve yanlış bağlantıları içeren beyinin içindeki ve etrafındaki kan damarlarından kaynaklanır bu durum kanamalara neden olabilir.
- Amiloid Anjiyopati: Çoğunlukla yaşlanma ve yüksek tansiyon ile beraber görülen kan damarı duvarlarındaki anormalliktir. Önemsiz, fark edilmeyen kanamalara sebep olabilir ancak büyük bir kanama riskini de barındırır.
- Kanama Bozuklukları: Hemofili gibi bazı pıhtılaşma bozuklukları beyinde oluşabilecek küçük kanamaların doğal olarak durmasını engelleyip daha büyük kanamalara yol açabilirler.
- Beyin Tümörleri: Beyinde gelişen tümörler de beyin kanamasına sebep olabilir.
Beyin Kanaması Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
“Beyin kanaması nasıl olur? Tedavi yöntemleri nelerdir?” sorusu da sıklıkla merak edilir. Beyin kanaması acil müdahale gerektiren bir durumdur ve travma sonrası ya da spontane meydana gelen beyin kanamalarında mutlaka ambulans hizmetine başvurulmalıdır. Beynin herhangi bir yerinde gerçekleşen bir kanama ilk aşamada belirti göstermeyebilir. Ancak kişi ilk 24 saat boyunca gözetim altında tutulmalıdır. Kazadan sonra geçen saatlerde ilerleyen kanama beyni sıkıştırabilir. Bu durum kişinin komaya girme riskini arttırır ve hatta ölümcül olabilir. Beyin kanamasının tedavisindeki ana hedef kanamanın kaynağını ortadan kaldırarak hastanın hayatını kurtarmak ve istenmeyen komplikasyonların meydana gelmesini engellemektir. Beyin kanaması geçiren hasta genellikle yoğun bakım ünitesine yerleştirilir ve çoğunlukla cerrahi müdahale ile tedavi edilir. Beyin kanaması ameliyatı sonra hastanın uyanma süresi yapılan operasyonun karmaşıklığına bağlı olarak değişebilir. Anestezi etkisi sona erdikten sonra hasta ilk 24 saat içerisinde uyumamalıdır. Bu sebeple sağlık personeli tarafından hastalar sık sık uyanık hale getirilir ve bilinç durumları kontrol edilir.
KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14480-brain-bleed-hemorrhage-intracranial-hemorrhage
Hasta mide bulantısı ve kusma, diş sıkma, ağız köpürmesi ve kol veya bacaklarda kasılma gibi epileptik nöbet belirtileri gösteriyorsa hasta yan pozisyona getirilmeli, böylece ağızdaki maddelerin soluk borusuna girmesi engellenmeli ve derhal 112'ye başvurulmalıdır.
Beyin kanamasını önlemek için öncelikli olarak hipertansiyon teşhisi konmuş hastaların ilaçlarını düzenli ve yeterli dozda alarak kan basınçlarını normal aralıklarda tutmaları gerekir. Akut stres, aşırı dozda NSAİ grubu ağrı kesici kullanımı veya fazla tuz tüketimi gibi kan basıncının ani artmasına sebep olabilecek durumlardan kaçınmak önemlidir.
Gelişmiş ülkelerde kalp hastalığı ve kanserden sonra en çok ölüm ve sakatlık sebebi olan beyin damar hastalıkları riski taşıyanlar arasında ailesinde beyin kanaması geçirmiş kişiler bulunur. Beyin kanamaları bir tip inme olarak kabul edilir ve toplumun her kesiminden insanları etkileyebilir. Beyin içindeki kanamalar ve beyindeki damar yırtılması genellikle yaşlı insanlarda görülürken nadiren çocuklarda da bu tip kanamalar meydana gelebilir.
Beyin kanaması tecrübe eden ve hayatta kalmayı başaran hastaların yeniden kanama geçirme olasılıkları bulunur. Yapılan çeşitli araştırmalara göre, intraserebral kanama yaşamış bireylerin %1.3-7.4'ü bir yıl, %18.8'i ise beş yıl içerisinde tekrar beyin kanaması geçirir. Yaş ilerledikçe ve hipertansiyon durumu olduğunda beyin kanamalarının tekrarlama ihtimali artmakta ve bu durumlar en tutarlı risk faktörleri olarak kabul edilir. Bazı hallerde beyin kanamasının sızdırma şeklinde gerçekleşmesi, sızdırma yerinde oluşan pıhtının kanamayı durdurması ve böylece kişinin hayatını kurtarması mümkündür. Ancak bu noktada yeniden bir kanama olabilir.
Beyin kanaması geçiren bir hastanın yaşam süresi olayın şiddetine, hastanın genel sağlık durumuna, tedaviye ne kadar hızlı ulaşıldığına ve tedavinin etkinliğine bağlıdır. Ancak bu konuda kesin bir süre belirtmek tıbbi etik kurallara aykırıdır. Her hasta farklıdır ve her vaka özeldir. Bu nedenle daha fazla bilgi ve kişiselleştirilmiş bir değerlendirme için lütfen bir sağlık profesyoneline danışınız. Sağlıklı günler dileriz.
Yorum Ekle
