Kalp kası iltihabı veya tıbbi terimiyle miyokardit birçok kişi tarafından bilinmeyen ancak hayati öneme sahip bir kalp rahatsızlığıdır. Genellikle virüslerin neden olduğu durum kalbinizin en derin katmanına saldırabilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Fakat belirtileri erkenden tespit etmek hızlı ve etkili bir tedavi sürecinin başlamasını sağlar. "Kalp Kası İltihabı (Miyokardit) Nedir? Kalp Kası İltihabı Belirtileri Nelerdir?" başlıklı blog yazımızda bu sessiz tehlikenin ne olduğunu, hangi belirtilerle kendini gösterdiğini ve nasıl önlenebileceğini inceleyeceğiz.
“Miyokardit nedir?” sorusu sıklıkla merak edilir. Kalp kasını iltihaplandırabilen faktörler arasında virüsler, bakteriler, mantarlar, otoimmün hastalıklar ve farmakolojik ajanlar yer alır. Miyokardit olarak bilinen bu durum genellikle semptomsuz olup herhangi bir belirti göstermezken bazı durumlarda kalp yetmezliği veya ölüm gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Miyokardit kalp kası hastalıklarının yaklaşık %25'ini teşkil eder ancak toplumda ne kadar yaygın olduğunu kesin olarak belirlemek zordur çünkü genellikle belirti vermeden seyreder ve kendiliğinden iyileşebilir. Miyokardit kalp duvarının orta katmanındaki iltihaplanma şeklinde tanımlanabilir ve kalp kası hücrelerinde hasara neden olur.
Kalp hastalıkları genellikle yıllar içinde herhangi bir belirti göstermeksizin ilerleyebilir. Sinsi bir şekilde yavaşça gelişip beklenmedik bir anda ortaya çıkabilir. Semptomsuz seyretmesi durumunda bazen ani ölümlere yol açabilecek derecede ciddi kalp yetmezliği vakalarına neden olabilir. Araştırmalar miyokarditin 40 yaş altı yetişkinlerde ani ölüm nedenleri arasında %20'lik bir paya sahip olduğunu gösterir. Kalp kası iltihabının belirtileri grip veya zatürre gibi hastalıklarla karıştırılabilir ve semptomların şiddeti maruz kalınan süreye, iltihabın yoğunluğuna ve kişiye bağlı olarak değişebilir. Kalp kası iltihabı belirtileri aşağıdaki gibidir:
“Kalp kası iltihabı neden olur?” sorusu da sıklıkla merak edilir. Kalp kası iltihabını tetikleyebilecek bir dizi faktör mevcuttur. En yaygın olanları ise enfeksiyon kaynaklıdır. Enfeksiyonlara sebep olabilen etmenler, virüs ve bakteri olarak iki kategoriye ayrılabilir. Bunların arasında en çok virüsler suçlu bulunur. Viral enfeksiyonlar arasında özellikle grip ve soğuk algınlığı yaygındır. Ancak son zamanlarda bakteriyel miyokardit vakalarına daha az rastlanır. Sifiliz hastalığının nedeni olan treponema pallidum ve Lyme hastalığına sebep olan borrelia bakterileri kalp iltihabının başlıca nedenleri arasındadır. Bazı mantarlar ve sıtma parazitleri de miyokardite yol açabilir. Kimyasallar, toksik ilaçlar, alkol tüketimi, yılan ısırıkları, uyuşturucu kullanımı, kemoterapi ve radyasyon tedavisi de miyokarditin nedenleri arasındadır. Deride kızarıklıkla belirgin lupus gibi otoimmün hastalıklar veya romatoid artrit (eklem romatizması) da miyokardite neden olabilir. Güçlü bir bağışıklık sistemi bazı etkenlerle mücadeleyi kolaylaştırırken zayıf bağışıklık sistemine sahip kişiler mikroplarla etkin bir şekilde savaşamaz ve böylece hastalığın oluşumu daha muhtemel hale gelir.
Bu hastalığa yakalanma riski bazı bireylerde diğerlerine göre daha yüksektir. Miyokardit için risk taşıyan gruplar aşağıdaki gibidir:
Ağır ve kronik miyokardit kalp kasına daimi hasar verme riskini ciddi ölçüde arttırır. Genellikle karşılaşılan komplikasyonlar aşağıdaki gibidir:
Peki kalp kası iltihabı nasıl anlaşılır? Kalp rahatsızlıkları genelde zaman içerisinde ilerler ve birdenbire belirti gösterir. Bu sebeple genetik faktörler göz önünde bulundurularak ailede kalp hastalığı olan kişilerin veya 40 yaş üzeri yetişkinlerin düzenli olarak kontrol edilmesi tavsiye edilir. Hastalıkların tanısı ilk olarak genellikle hastanın sağlık geçmişinin incelenmesi ve fiziksel muayenesinin yapılmasıyla başlar. Bu adımları takiben kardiyolog tarafından bazı testler talep edilebilir. Yapılacak tetkikler kan testi, transtorasik ekokardiyogram, sedimantasyon, elektrokardiyogram (EKG), göğüs filmi, holterdir.
Enfeksiyon nedeniyle kalp kası iltihabı gelişmişse başlangıçta enfeksiyona karşı ilaç tedavisi uygulanır. Bu ilaçlar genellikle oral yolla alınır ve kalp kasının fonksiyonunu desteklerken ritim bozukluğunu önlemeye yardımcı olur. Ek olarak idrar çıkışını arttırıcı ilaçlar ödem azaltma ve atılım hızlandırma amacıyla reçete edilebilir. Hafif vakalar genellikle istirahat ve ilaç tedavisi ile iyileşebilir. Ciddi vakalar ise hastanede tedavi gerektirebilir. Hastanede yatış sürecinde miyokardit tedavisi sürekliliği için genellikle damar yolu açılır ve ilaçlar bu şekilde verilir. Şiddetli iltihap durumunda ventriküler destek cihazları veya aort pompası gibi tedavi yöntemleri gerekebilir. Diğer tedavilerle iyileşme sağlanamayan hastalar için son seçenek kalp nakli olabilir. Bu nedenle kalp kası iltihabı belirtisi gösteren kişilerin en yakın sağlık kuruluşuna giderek erken tanı ve tedavi için kontrollerini yaptırmaları oldukça önemlidir.
Peki kalp kası iltihabı evde nasıl geçer? Bu rahatsızlıkla başa çıkmak için özel bir yöntem bulunmaz. Ancak bazı adımlar enfeksiyonların önlenmesi noktasında yardımcı olabilir. Virüs veya grip taşıyan kişilerden uzak durun. Bilmediğiniz bir nedenle herhangi bir viral enfeksiyon kalp iltihabına yol açabilir. El yıkama ve genel hijyen konusunda düzenli ve dikkatli olun. Bu enfeksiyonların engellenmesinde hayati önem taşır. Kalpte iltihaplanmaya sebep olan HIV virüsünden korunmak için cinsel yaşamınıza dikkat edin. Bu durumda güvenli cinsellik ön planda olmalıdır. Kızamıkçık ve grip gibi miyokardite yol açabilen hastalıklara karşı bağışıklık sağlayacak aşıları yaptırın. Böylece virüslere maruz kalma riskini minimuma indirebilirsiniz.
KAYNAK: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/myocarditis/symptoms-causes/syc-20352539
Covid- 19'un direkt olarak miyokardite sebep olduğunu söyleyemeyiz. Ancak koronavirüsün bazı insanlarda kalp kasları ve damarlarda zararlara yol açtığı görülmüştür. Özellikle kardiyovasküler hastalıklar bakımından risk altındaki bireylerde daha sık görülür.
Hastaların çoğunda tam iyileşme gözlemlenmiştir. Ancak bazı hallerde kalıcı kalp problemleri da ortaya çıkabilir. Bebeklerde bu durum daha şiddetli olup, kalıcı hasarlara neden olabilir.
Doktorunuzun reçete ettiği ilaçları düzenli kullanmanız gereklidir. Stres ve kalbi yoran faaliyetlerden kaçınarak dinlenmeniz önemlidir. Sigara ve alkol tüketiminden uzak durmanız gerekir. Ayrıca beslenme düzeninize dikkat edip doktorunuzun önerilerine uymalısınız.
Evet miyokardit çocuklar ve bebeklerde de meydana gelebilir. Özellikle 2 yaşından küçük çocuklarda bu rahatsızlık daha ciddi belirtilere neden olabilir.
Hafif seyreden vakalarda kalp genellikle büyük zarar görmez. Ancak hastalığın ağır ilerlediği durumlarda kalp yetmezliği, kalp krizi ve felç gibi hayati riskler ortaya çıkabilir. Özellikle çok şiddetli olan vakalarda ölüm riski vardır. Bu yüzden miyokardit hastalarının sürekli olarak izlenmesi ve tedavi planlarına sıkı bir şekilde uyulması gereklidir.