Sonbahar Alerjisinin Nedenleri Nelerdir?

28 / EYL
2023

Sonbahar yaprakların döküldüÄŸü, hava sıcaklıklarının düÅŸtüÄŸü ve doÄŸanın renk deÄŸiÅŸtirdiÄŸi mevsimlerden biridir. Ancak bazı insanlar için sonbahar aynı zamanda alerji mevsimi olarak da bilinir. Sonbahar alerjisi birçok kiÅŸi için burun akıntısı, hapşırma, gözlerde kaşıntı gibi rahatsız edici semptomlara neden olabilir. Peki sonbahar alerjisi nedenleri nelerdir? Sonbahar alerjisinin arkasındaki potansiyel tetikleyicileri ve bu durumla baÅŸa çıkmanın yollarını sizler için derledik.

Sonbahar Alerjisi Nedir? Nedenleri Nelerdir?

Alerjik reaksiyonlar bağışıklık sisteminin genellikle zararsız maddeleri tehdit olarak algılayıp buna karşı savaÅŸ baÅŸlatması sonucunda oluÅŸur. Sonbahar mevsiminde alerjiye yol açan çeÅŸitli etkenler bulunur. Hem iç ortamda hem de dış ortamda bulunan alerjenler, alerji belirtilerinin yoÄŸunlaÅŸmasına sebep olabilir. Polenler, küf sporları ve toz akarları sonbahar aylarında yaygın olarak görülen alerjenlere örnektir. Bazı alerjenlere olan maruziyet sonbaharda artar ve bu durum belirtilerin daha da kötüleÅŸmesine neden olabilir. Bahar aylarında saman nezlesi ve aÄŸaçların sebep olduÄŸu alerjilerin arttığı gibi mevsimsel alerjiler de genellikle sonbaharın ilk aylarında yoÄŸunlaşır. SoÄŸuk sonbahar havası polen kadar rahatsızlık verici olan tahriÅŸ edici maddeleri bünyesinde barındırır. Küf sporlarına ve toz akarlara karşı maruz kalma oranı sonbaharda yükselir ve bu durum alerjinizin ÅŸiddetlenmesine yol açabilir. Özellikle ev tozu akarı popülasyonu mevsim geçiÅŸlerinde artış göstererek alerjik astım, göz alerjileri ve alerjik nezle belirtilerini tetikler.

Sonbaharda Neler Olur?

Polen alerjiniz yoÄŸunlaÅŸabilir. Küf sporları belirtilere yol açabilir. Toz akarlarına maruz kalma oranınız artabilir. Grip benzeri enfeksiyonlar alerjik hastalıkları etkileyebilir. Temizlik ürünlerinin kokuları belirtilerinizi ÅŸiddetlendirebilir.

Sonbahar Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Sonbahar alerjisi belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Burun akması
• Burun tıkanıklığı
• Göz sulanması
• Hapşırmak
• Öksürmek
• Nefes alırken hırıltı oluÅŸması
• Göz ve burunda kaşıntı hissi
• Göz altlarında morluklar

Sonbahar Alerjisi Tanısı Nasıl Konulur?

Sonbahar alerjisi kaşıntı, alerjik rinit ve astım belirtileri olan burun akması, tıkanıklık, hapşırmak, göz sulanması, öksürük ve nefes darlığı gibi ÅŸikayetler genellikle sonbaharda baÅŸ gösterir. Alerjik rinit ciddi bir saÄŸlık sorunu olup insanların hem saÄŸlık durumunu hem de sosyal yaÅŸamını olumsuz yönde etkiler ve yaÅŸam kalitesini düÅŸürür. Alerjik rinitin semptomları arasında burun akması, burun kaşıntısı, tıkanıklık ve hapşırma bulunur. Maalesef ilerleyen süreçte baÅŸka saÄŸlık sorunları da ortaya çıkarabilir. Alerjik rinit belirtileri gösteren yetiÅŸkinlerde doÄŸru bir teÅŸhis için kapsamlı bir hasta geçmiÅŸi alınmalı ve alerji testleri uygulanmalıdır. Sonbahar mevsiminde alerjik rinit teÅŸhisi konulabilmesi için öncelikle ayrıntılı bir geçmiÅŸ bilgisi toplanmalıdır. YetiÅŸkin vakalarında sonbahar alerjilerinin seyri genellikle alerjik rinit ile baÅŸlar ve alerjik astım ile son bulur. Burun akması, tıkanıklık, kaşıntı ve sık hapşırmadan sonra genellikle burun tıkanıklığı daha belirgin hale gelir ve kiÅŸi ağızdan nefes almaya baÅŸlar. Çocuklarda ise bu durum geniz eti büyümesine neden olur. Ağızdan nefes alma baÅŸladığında hem yetiÅŸkinlerde hem de çocuklarda sinüzit, farenjit, kulak enfeksiyonu ve kulakta dolgunluk hissi gibi semptomlar eklenir. Sürekli devam eden postnazal damla ile birlikte öksürük baÅŸlar. EÄŸer alerjik rinit tedavi edilmezse ileride nefes darlığı, hırıltılı solunum ve öksürük belirtileriyle birlikte astım oluÅŸabilir. Alerjik rinitin erken evrede teÅŸhis edilmesi çok önemlidir. Genellikle sonbahar aylarında baÅŸlayan belirtiler yıl boyunca sürebilir. Sonbaharda baÅŸ gösteren semptomların tanısını koymak için alerji uzmanları tarafından alerji testlerinin uygulanması gerekir.

Sonbahar Alerjisi Tanısında Hangi Testler Uygulanır?

Sonbaharda görülen alerjik rinitin teÅŸhisi için çeÅŸitli testler uygulanır. Bu testlerden en önemlisi alerji deri testidir. Alerji testleri her yaÅŸta yapılabilirken genellikle 2-3 yaşından sonra alerjik rinit teÅŸhisi konulabilir. En yaygın olarak kullanılan alerji testi deri prick testidir. Bazen deri testi uygulanamayan hastalarda kan testleri de kullanılabilir. Ancak deriden yapılan testler daha kesin sonuçlar verir. Alerjik astım durumunda ise solunum fonksiyon testi istenebilir.

Sonbahar Alerjisi Nasıl Tedavi Edilir?

Sonbahar alerjilerinin tedavisi tüm alerjenlere karşı uygulanan yöntemlerle benzerdir. Alerjenlerden korunma ve önlem alma, ilaçlı tedavi, alerji aşısı ve destekleyici olarak sonbahar alerjisi bitkisel tedavisi ÅŸeklindedir. Sonbaharda özellikle ev tozları ve küflerin artışına baÄŸlı olarak ev tozlarından ve küf mantarlarından korunmak büyük önem taşır. Ev tozu ve küf için alınabilecek önlemler ÅŸunlardır:

• Havalandırma iç mekandaki küf oluÅŸumunu engellemeye yardımcıdır. Ancak dışarıdan içeri girebilecek polen ve küf için rüzgârlı zamanlarda havalandırma yapılmamalıdır. Evde hava filtresi kullanarak küf ve toz partiküllerini tutabilirsiniz.
• Sonbahar mevsiminde kiler, yaprak yığını veya ormanlık alanlar gibi küf bulunan yerlerden kaçınmak önemlidir. Küflü ortamlardan kaçınmanın mümkün olmadığı durumlarda yüz maskesi faydalı olacaktır.
• Giysilerin iç mekanlarda kurutulmamasına dikkat etmek önemlidir.
• Dolaplardaki kıyafetler arasında biraz boÅŸluk bırakmak ve kapıları hafifçe açık bırakarak havalandırma saÄŸlamak gereklidir.
• Banyolar, duÅŸlar ve yemek piÅŸirme buharının diÄŸer alanlara dağılmaması için iç kapıların kapatılması tercih edilmelidir.
• Depolanan yiyeceklerin çürümemesine özen göstermelisiniz.
• EÄŸer evde bitkiler bulunuyorsa küf oluÅŸumunu engellemek adına toprağın deÄŸiÅŸtirilmesi faydalıdır.
• Evinizde hava nemlendirici cihaz bulundurmamalısınız. Ancak gerekli olduÄŸunda nem seviyesinin mümkün olduÄŸunca düÅŸük tutulması evin nem ve ısı ölçümünün yapılması önemlidir.

Ayrıca mevsimsel grip alerjik belirtilerin kötüleÅŸmesine yol açabilir. Bu nedenle önlem almak ve aşı zamanı geldiÄŸinde grip aşısını yaptırmak önemlidir. Özellikle alerjik astım belirtileri olan hastaların grip aşısı olmaları daha da kritiktir. Antihistaminikler, burun steroidleri veya inhaler steroidler gibi ilaçların düzenli kullanımı alerjik reaksiyonları kontrol altında tutmada önemlidir. Bu ilaçlar astım ve alerjik rinit belirtilerinin oluÅŸumunu önlemeye yardımcı olur. Alerjik hastalıkların tedavi sürecinde alerji aşıları (immünoterapi) da kritik bir rol oynar ve alerjik belirtilerin geliÅŸmesini engeller. Uygun ÅŸekilde uygulandığında alerji uzmanları tarafından verilen bu aşılar alerjik hastaların tedavisini saÄŸlayabilir.

KAYNAK: https://www.webmd.com/allergies/fall-allergy-relief