Rhinovirüs Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

 

Özellikle sonbahar ve kış mevsimlerinde yaygın olarak görülen solunum yolu enfeksiyonu olan rhinovirüs, daha çok burun virüsü olarak bilinir. Bu virüs burundaki hücrelere bulaÅŸarak soÄŸuk algınlığına sebep olur. Genelde yakın temasta bulunma, hapşırmak, öksürmek veya tokalaÅŸmak sonucunda bulaşır ve belirti olarak burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boÄŸaz aÄŸrısı ve öksürük görülür. Rhinovirüsün bir tedavisi bulunmamakla beraber semptomların hafifletilmesine yönelik bazı önleyici adımlar atılabilir. El hijyenine dikkat etmek, kalabalık alanlarda maske kullanmak ve bağışıklık sistemini güçlendirmek bu adımlardan bazılarıdır.

Rhinovirüs Nedir?

“Rhinovirüs nedir?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir: SoÄŸuk algınlığının en yaygın nedeni olan Rhinovirüs gergedan gribi olarak da bilinir. Bu virüs genelde burun ve boÄŸaz bölgesinde enfeksiyonlara yol açarak tipik soÄŸuk algınlığı belirtilerini tetikler. Rhinovirüs daha çok sonbahar ve kış aylarında görülür. Hava yoluyla ve özellikle damlacık yoluyla yayılır bu da genellikle hapşırma veya öksürme yoluyla havaya saçılan virüsün solunumla vücuda giriÅŸ yapmasını saÄŸlar. Ayrıca elle temas sonucu da bulaÅŸabilir.

Rhinovirüs Belirtileri Nelerdir?

Rhinovirüs enfeksiyonunun belirtileri genellikle 12-72 saatlik bir inkübasyon sürecinden sonra baÅŸlar ve 7-11 gün boyunca devam eder. Ancak bazı durumlarda daha uzun sürebilir. Ä°lgili belirtiler ve semptomlar aÅŸağıdaki gibidir:

• Burunda kuruluk ya da tahriÅŸ (Genellikle ilk semptomdur.)
• BoÄŸazda aÄŸrı veya tahriÅŸ (Sıklıkla rahatsızlık verici bir baÅŸlangıç semptomudur.)
• Burunda akıntı, tıkanıklık ve hapşırma (Genellikle 2-3 gün içerisinde ÅŸiddetlenir.)
• BaÅŸ aÄŸrısı
• Yüz ve kulaklarda basınç hissi
• Tat ve koku duyusunun yitirilmesi
• Öksürük (Enfekte olanların %30'unda görülür.)
• Sesin boÄŸuklaÅŸması (%20 oranında görülür.)
• Öksürdükten sonra kusma
• Huzursuzluk veya sinirlilik halleri
• AteÅŸ (Nadiren görülür ancak varsa genellikle düÅŸük seviyededir.)

Yaşa bağlı farklılıklar aşağıdaki gibidir:

• Bebekler ve okul öncesi çocuklar (AteÅŸ daha yaygın, genellikle 38-39°C arasındadır.)
• Küçük çocuklar ve bebekler (Sadece burun akıntısı meydana gelebilir.)
• Okul çağındaki çocuklar (Genellikle burun tıkanıklığı, öksürük ve burun akıntısı ÅŸikayetleri olur.)

Fizik muayene bulguları ÅŸunları içerir:

• Hasta tarafından bildirilen semptomlar genellikle daha az ağır olur.
• AteÅŸ nadirdir ancak küçük çocuklarda 38-39°C ateÅŸ gözlenebilir.
• Bol miktarda akan ve kızaran bir burun söz konusu olabilir.
• Burun akıntısı berrak ve su gibi ya da mukoza içerikli (sarı veya yeÅŸil) olabilir.
• Nazal mukoza zarları genellikle açık, cam gibi bir görünüme sahip olup belirgin kızarıklık veya ödem yoktur.
• Farenks genellikle normal görünür ve herhangi bir kızarıklık, akıntı veya ülserasyon bulunmaz.
• Hafifçe büyümüÅŸ, aÄŸrısız servikal lenf düÄŸümleri vardır.

Komplikasyonlar aÅŸağıdakileri içerir:

• Orta kulak iltihabı
• Sinüzit
• Kronik bronÅŸit
• Reaktif hava yolu hastalığının kötüleÅŸmesi

Rhinovirüs Nedenleri Nelerdir?

Rhinovirüs soÄŸuk algınlığına yol açan bir virüstür ve bu sebeple insanlar arasında yaygındır. Hasta olan kiÅŸilerin hapşırmaları ya da öksürmeleri ile havaya karışan virüsler solunum yoluyla saÄŸlıklı bireylere geçebilir. Bu en sık görülen bulaÅŸma ÅŸeklidir. Virüs ayrıca temas yoluyla da bulaÅŸabilir. Özellikle hasta kiÅŸilerin kullandığı eÅŸyalar (örneÄŸin havlu, bardak, çatal-kaşık vb.) ile temas eden saÄŸlıklı bireylerde de virüs bulunabilir. Bu yüzden hijyen kurallarına uymak virüsten korunmada önemlidir. Rhinovirüse yakalanma riski olan diÄŸer bir grup ise bağışıklık sistemi zayıf olan kiÅŸilerdir. Rhinovirüs enfeksiyonları özellikle kronik hastalar, yaÅŸlılar veya savunma sistemleri tam olarak oluÅŸmamış olan bebekler gibi hassas gruplarda daha yaygındır. Rhinovirüs insanlarda sıklıkla görülen ve soÄŸuk algınlığına sebep olan bir virüstür. Hastalığın bulaÅŸma ÅŸekilleri ve korunma yöntemlerini bilerek bu enfeksiyondan korunabiliriz.

Rhinovirüs Nasıl TeÅŸhis Edilir?

SoÄŸuk algınlığına yol açan rhinovirüs hastalığı her yıl binlerce insanı etkiler. Burun akıntısı, hapşırma, öksürük ve boÄŸaz aÄŸrısı gibi belirtiler gösteren rhinovirüsün tanısı diÄŸer üst solunum yolu enfeksiyonlarına benzer belirtiler nedeniyle zor olabilir. Doktorlar genellikle semptomlara dayalı bir yaklaşım kullanarak rhinovirüs teÅŸhisi koyar. Ancak bazen hasta burnundan veya boÄŸazından alınan örneklerle laboratuvar testleri yapılır bu testlerde virüs tespit edilebilir. Rhinovirüs tedavisi genellikle belirti odaklıdır çünkü antiviral ilaçlar mevcut deÄŸildir. Hastalar genellikle semptomları hafifletmek için dinlenme, bol sıvı alımı, burun spreyleri ve aÄŸrı kesicilere baÅŸvurur. Tedaviye ek olarak özellikle hasta kiÅŸilerle temas sonrasında ellerin sık sık yıkanması gibi koruyucu önlemler de alınmalıdır. Sonuçta rhinovirüs teÅŸhisi zor olsa da genellikle semptomatik tedavi ile kontrol altına alınabilir. Ancak hastalığı önlemek adına koruyucu önlemlerin alınması büyük önem taşır.

Rhinovirüs Nasıl Tedavi Edilir?

SoÄŸuk algınlığına yol açan rhinovirüsün tedavisi için özel bir ilaç yoktur. Ancak belirtilerin hafifletilmesine yardımcı olabilecek bazı yöntemler kullanılır. Ä°lk olarak bol su içmek ve dinlenmek hayati önem taşır. Bu sayede vücut enfeksiyonla mücadele edebilir. Ayrıca nemlendirici kullanarak burun tıkanıklığının azaltılması da faydalıdır. AÄŸrıyı ve ateÅŸi hafifletmek için ilaçlar kullanılabilir. Ancak bu ilaçların etkisi geçici olup virüsün kendisine bir etki yapmaz. Antibiyotiklerin rhinovirüse karşı herhangi bir tedavi gücü bulunmaz. Sadece bakteriyel enfeksiyon durumunda kullanılır. Dolayısıyla rhinovirüsün doÄŸrudan tedavisi mümkün olmayıp belirtilerin hafiflemesine yönelik basit evde uygulamalar mevcuttur. EÄŸer belirtiler 7-10 gün boyunca kaybolmaz ya da daha ciddi semptomlar (örneÄŸin nefes darlığı) görülürse derhal doktora baÅŸvurulmalıdır.

Rhinovirüsten Korunmak Ä°çin Nelere Dikkat Edilmelidir?

Rhinovirüs soÄŸuk algınlığı olarak da tanınan yaygın bir virüstür ve özellikle mevsimsel geçiÅŸlerde sıklıkla görülür. Rhinovirüsten korunmak adına alınabilecek bazı önlemler bulunur. Ä°lk olarak hijyen kurallarının dikkatli bir ÅŸekilde uygulanması gerekmektedir. Eller düzenli olarak yıkanmalı ve toplu alanlarda ellere temas ettikten sonra yüz ve ağıza temas edilmemelidir. Ayrıca grip veya soÄŸuk algınlığı belirtileri gösteren kiÅŸilere mesafeli olunmalıdır. SaÄŸlıklı beslenme de korunmada kritik bir rol oynar. Bağışıklık sistemini güçlendirici gıdalar tüketilmeli ve bol su içilmelidir. Hava sirkülasyonu saÄŸlanan yerlerde bulunmak da önemlidir bu sayede hava yoluyla bulaÅŸan virüslerin yoÄŸunluÄŸu azaltılabilir. Isınma sistemleri düzenli olarak temizlenmeli ve filtreleri yenilenmelidir. Son olarak stresten kaçınmanın bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkileri vardır. Düzenli egzersiz yapmak, yoga veya meditasyon uygulamak gibi aktiviteler bedeni gevÅŸeterek stresi azaltabilir. Rhinovirüsten korunma için bu basit önlemlerin uygulanması faydalıdır. Ancak herhangi bir belirti ortaya çıktığında derhal doktora baÅŸvurulmalı ve gereken tedavi sürecine baÅŸlanmalıdır.

Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

EÄŸer aÅŸağıdaki durumları fark ederseniz rhinovirüs tedavisi için hemen doktorunuza danışın:

• Hırıltılı solunum (nefes alırken veya verirken ıslık benzeri ses).
• Nefes almanın hızlı (dakikada 40 defa ve üzeri) ya da zorlaÅŸması (nefes alırken geri çekilme veya karın kaslarının kullanılması).
• 3 günden fazla süren yüksek ateÅŸ veya 3 aylık veya daha küçük bir bebekte ateÅŸ.
• Bebekte huzursuzluk, beslenmeyi reddetme, uyuÅŸukluk ya da enerji düÅŸüklüÄŸü.
• Kulak enfeksiyonunun belirtileri (Kulakta aÄŸrıdan bahsetme, kulağı çekiÅŸtirmek gibi davranışlar vb.)
• 7 günden uzun süre devam eden diÄŸer ciddi belirtiler veya semptomlar.

Rhinovirüs genellikle üst solunum yolu enfeksiyonu olarak görülür ve belirtileri oldukça rahatsız edicidir. Ancak uygun tedbirlerle bu virüsten korunmak mümkün olabilir. SaÄŸlıklı günler dileriz.

 

KAYNAK: https://tr.wikipedia.org/wiki/Rinovir%C3%BCs

https://en.wikipedia.org/wiki/Rhinovirus

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3553670/