Diyabette Deri Hastalıkları ve Cilt Sorunları
Diyabet günümüzde giderek artan bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir ve deri hastalıkları da bu kronik rahatsızlığın sık karşılaşılan komplikasyonları arasındadır. Diyabet ve cilt komplikasyonları hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.
Diyabette Deri Hastalıklarının Nedenleri Nelerdir?
Diyabetle ilişkili deri sorunlarının ortaya çıkmasında vücutta kronik şeker birikimi deri hastalıklarını harekete geçirebilir. İnsülin gibi antidiyabetik ilaçların kullanımı deri problemlerinin meydana gelme ihtimalini yükseltebilir. Bazı durumlarda deri sorunlarına yol açan etken belirlenemeyebilir. Yürütülen araştırmalar kan şekeri düzeyleri oldukça yüksek olan kişilerin normal kan şekeri seviyesine sahip olanlara kıyasla daha sık ve yoğun deri değişimleri yaşadığını göstermiştir. Kan şekerinin artmasıyla birlikte deri hücrelerinde ve bağ dokusunda karışık bozukluklar oluşabilir. Bu da deri sorunlarının ortaya çıkma olasılığını artırır. Bu nedenle yüksek kan şekeri seviyelerinin kontrol edilememesi gibi durumlar deri sorunlarını tetikleyebilir.
Diyabette Deri Hastalıklarını Önlemek Mümkün mü?
Evet, diyabetteki deri sorunlarını azaltmak veya önlemek mümkündür. Bunun için diyabet hastalarının uzun dönemde kan şekeri kontrolünü yapmaları ve ayrıca diyabetin erken teşhis edilmesi gerekmektedir. Diyabet hastalarının ciltlerini düzenli olarak izlemeleri, cilt bakımını ihtiyaçlarına uygun şekilde gerçekleştirmeleri önemlidir. Derilerinde herhangi bir değişiklik fark ettiklerinde derhal doktorlarla iletişim kurmalıdırlar. Deri sorunlarının erken tespiti ve tedavisi, daha sonraki dönemde karşılaşılabilecek kalıcı hasarlardan korunmak için kritiktir.
Diyabet İlaçlarının Neden Olduğu Deri Değişiklikleri Nelerdir?
Diyabet ilaçlarının deride tetiklediği alerjik reaksiyonlar genellikle zararsız olabilir ancak daha ciddi lokal veya genel bir kızarıklığa da neden olabilir. Bazı diyabet ilaçları kabarcıkların oluşması, cildin kaşınması, kurdeşen dökülmesi ve anafilaktik şok gibi reaksiyonlara yol açabilir. Diyabet tedavi yöntemlerine bağlı olarak ortaya çıkabilecek deri hastalıkları aşağıdaki gibidir:
- Metformin gibi diyabet ilaçları cilt problemlerinin tedavisinde etkili olabilirken, aynı zamanda alerjik reaksiyonlara da sebep olabilir.
- Tip 2 diyabetin tedavisinde sıklıkla başvurulan sülfonilüreler cildin güneşe maruz kalması veya alkol tüketimi sonrasında ciltte reaksiyonlara yol açabilir. Bu durum genellikle kızarıklık, kuruluk ve tip 1 diyabet kaşıntı şeklinde belirginleşir.
- Bilimin gelişmesi ile insülinin neden olduğu deri problemleri önemli ölçüde azaltılmıştır. Ancak enjeksiyon alanlarında lipodistrofiler adı verilen yağ dokusu değişimleri görülebilir. Bu durum genellikle deride tahriş veya apse şeklinde belirti gösterir. İnsülin kateterinin düzenli ve hijyenik bir biçimde değiştirilmesi bu sorunu çözebilir.
Akut metabolik sorunlar da deri değişimlerine sebebiyet verebilir:
- Ciltteki sarılık: Karotenozis adlı cilt belirtisi genellikle avuç içlerinde ve ayak tabanlarında ortaya çıkar. Bu belirti özellikle katlanmalı bölgelerde daha çok fark edilir.
- Enfeksiyon: Özellikle obezite sorunu olan bireylerin %20-50'sinde görülen en yaygın cilt sorunlarındandır. Enfeksiyon genellikle cildin kıvrım bölgelerinde kızarıklık, kabuklanma şeklinde belirti verir. Kan şekerinin düzgün bir şekilde kontrol edilmesi ve antifungal ilaçların kullanılması ile diyabet hastaları bu enfeksiyonların etkilerinden korunabilir.
- Erüptif ksantomlar: Bu deri bulguları oldukça nadirdir. Genellikle küçük, sarı kabartılar şeklinde ortaya çıkar ve yüksek kan lipid seviyesine bağlı olarak aniden gelişebilir. Kabarcıkların etrafında kızarıklık ve kaşıntı olabilir. Tip 2 diyabet hastalarında daha sık görülür. Düşük kalori ve düşük yağ içeren diyetler ile bu belirtiler hafifletilebilir.
Kronik dejeneratif problemlerden kaynaklanan cilt bulguları da aşağıdaki gibidir:
- Büllozis diabetikorum: Genellikle bacakların ön kısmında, ayakların arkasında ve dış taraflarında su toplamalarının oluşmasıdır. Oluşma ihtimali çok düşüktür. Ağrıya neden olmaz ve içindeki sıvı boşaltılabilir. 2-5 hafta içerisinde iz bırakmadan iyileşirler.
- Cilt kalınlaşması: Yaşlandıkça görülme şansı artar. Ellerde ve parmaklarda ciddi bir cilt kalınlaşması meydana gelir. Eklem bölgelerinde ve tırnak çevresinde sert kabarcıklar görülebilir.
- Diyabetik ayak sendromu: Ayak ülseri olarak da bilinen diyabetik ayak sendromu diyabet hastalarının %15-25'ini etkiler. Soğuk ayaklar, kıl dökülmesi, geceleyin meydana gelen acı hissi ve mikro dolaşım sorunları yaşanabilir.
- Diyabetli dermopati: Diyabet hastalarının %40'ında görülme ihtimali vardır. Kontrol altına alınabilen diyabet hastalarının durumunda bu olasılık önemli derecede azalır. Bacakların ön kısmında noktalanma ve koyu renkte yuvarlak kabartılar biçiminde görünür. Yaklaşık bir buçuk yıl boyunca bu kabartılar yok olur.
- Pigmente purpurik dermatosis: Yaşları ilerlemiş diyabet hastalarının bacaklarının ön kısımlarında kahverengi veya turuncu hafif kabarcıkların meydana gelmesi durumudur.
- Rubeosis fasiei diabetikorum: Yüzeyel venöz damarlarda belirginleşme hali olup açık tenli kişilerde daha kolay tespit edilebilen bir cilt bulgusudur. Alkol, kafein ve güneş, var olan semptomların şiddetlenmesine yol açabilir. Bu durum göz rahatsızlıklarının belirtisi olabilir ve kan şekeri düzeyi normalde tutulduğunda geriler.
- Scleroedema diabeticorum: Damar problemleri olan kilolu diyabet hastalarında daha yaygındır. Boyun arkası, omuzlar ve sırtta cildin sertleşmesi ve bastırıldığında çökmemesi durumu ile karakterize edilir.
- Tırnak Belirtileri: Tırnaklarda kalınlaşma, tırnak çevresindeki kızarıklık ve sarılaşma görülebilir.
KAYNAK: https://diabetes.org/about-diabetes/complications/skin-complications
SIK SORULAN SORULAR
Şeker hastalığı genellikle bacaklarda, ayaklarda, dirseklerde ve avuç içlerinde kaşıntıya neden olabilir. Bununla birlikte vücudun herhangi bir yerinde kaşıntı meydana gelebilir çünkü kan şekeri seviyelerinin yüksek olması tüm vücutta cilt kuruluğuna yol açabilir.
Diyabetik kaşıntı genellikle sürekli ve rahatsız edicidir. Bu durum özellikle gece uyurken daha belirgin hale gelebilir. Kaşıntının yoğunluğu kişiden kişiye değişebilir ve bazı durumlarda şiddetli olabilir.
Şeker hastalığı vücutta yara oluşmasına neden olabilir. Yüksek kan şekeri seviyeleri cildin kendi kendini iyileştirme yeteneğini etkileyebilir ve bu da çeşitli cilt sorunlarına yol açabilir. Özellikle diyabetli ayak olarak bilinen durumda küçük yaralar bile tedavi edilmezse ciddi enfeksiyonlara ve komplikasyonlara yol açabilir.
Yorum Ekle
