Astım ve Alerji Arasındaki Farkı Anlamanın 6 Yolu

11 / ARA
2023

Astım ve alerji solunum sistemiyle ilişkili sağlık sorunlarıdır. Ancak bu iki durum arasındaki farkı anlamak bazen kafa karıştırıcı olabilir. Astım kronik bir solunum yolu hastalığıdır ve hava yollarının daralmasına neden olarak nefes almada zorluk yaratır. Alerjiler ise vücudun bağışıklık sisteminin yanıt verdiği yabancı maddelere karşı aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır. Astım ve alerji arasındaki farkı daha iyi anlamanın 6 yolunu sizler için derledik.

Astım ve Alerjiler Arasındaki Fark Nedir?

Astım ve alerjilerin ortak noktalarını ve farklılıklarını anlamak, belirtileri nasıl kontrol edeceğinizi öğrenmenizde yardımcı olabilir. Astım ve alerji arasındaki fark aşağıdaki gibi özetlenebilir:

Alerjiler: Bağışıklık sistemimiz bizi muhtemel tehlikelere karşı korumak amacıyla oluşturulmuştur. Alerjik reaksiyonlar bağışıklık sisteminin gıda, polen, toz, böcek ısırığı, ilaç zarar vermeyen bir maddeye tepki göstermesi sonucu meydana gelir. Baharda görülen alerjilere bağlı burun akıntısı ve hapşırma genellikle alerji belirtileriyle ilişkilendirilirken, alerji semptomları akciğerlerde, sinüslerde ve deride de kendini belli edebilir. Alerjiler tedavi edilemez ancak tetikleyici faktörler genellikle önlenmeye ya da yönetilmeye müsaittir. Alerji çeşitleri ise kurdeşen, dermatit, egzama, saman nezlesi, konjonktivit, alerjiye bağlı astımdır.

Astım: Astım nefes almayı zorlaştıran ve rahatsız eden bir akciğer hastalığıdır. Alerjik veya alerjik olmayan bir reaksiyonla ilişkilendirilebilir. Alerjik olmayan astım stres, ilaçlar, hava koşulları, duman ve solunum yolu enfeksiyonları ile tetiklenebilir. Astım tetiklendiğinde akciğerlerdeki hava yolları daralır veya tıkanır. Astım aynı zamanda solunum yolundan geçecek olan hava miktarını kısıtlayabilecek mukus üretme eğilimindedir. Bazı durumlarda astım belirtileri herhangi bir müdahale veya ilaç tedavisine ihtiyaç duymadan düzelir. Ancak bazıları için semptomlar devam ederek kötüleşir ve bu durum da astım krizi olarak bilinir. Astım krizleri genellikle ataklar veya alevlenmeler olarak adlandırılır. Tedavi edilemez olsa da astım yönetilebilir bir durumdur. Astım alevlenmelerini kontrol etmek için genellikle ilaç tedavisi uygulanır. Astımın belirtilerine öksürük, hırıltı, nefes darlığı ve göğüs sıkışması örnek verilebilir.

Alerjiler ve Astım Bağlantılı mı?

Alerji ve astım bazı kişilerde eş zamanlı olarak görülebilir. Her iki durum da nefes alma işlevini zorlaştırabilir. Alerji ve astım genellikle polen, toz ve küf gibi unsurlar tarafından tetiklenir. Alerjik reaksiyonun yol açtığı astıma alerjiye bağlı astım denilir. Bu durumu aynı zamanda alerjik astım olarak da adlandırabilirsiniz.

Alerjik Astım: Alerjiye Bağlı Astım

Bir alerjik reaksiyon sonucunda ortaya çıkan semptomlar alerjiye bağlı astımda görülür. Alerjik ve alerjik olmayan astımın belirtileri benzerdir. Bunlara göğüs sıkışması, nefes almada güçlük, öksürük ve hırıltılı solunum dahildir. Evcil hayvan tüyleri, polen veya toz gibi unsurlar alerjiye bağlı astımı tetikleyebilir. Alerjinin sebep olduğu astımdan korunmak özellikle ilkbahar aylarında zor olabilir. Alerji ve astım tedavileri genellikle farklı olsa da bazı ilaçlar her iki durumu da kontrol altına alabilir. Alerji tetikleyicilerini belirlemek ve bunlardan uzak durmak alerjiye bağlı astımın yönetilmesinde önemli bir rol oynar.

Alerji mi, Soğuk Algınlığı mı, Sinüzit mi?

Solunum sistemini etkileyen çeşitli durumlar vardır. Bu durumlara alerjiler ve astımın yanı sıra soğuk algınlığı ve sinüzit de dahildir. Bu hastalıkların pek çok semptomları ortaktır. Doğru teşhis konulması ve uygun tedavinin seçilmesi hastalığınızın daha hızlı iyileşmesine veya alerjilerin hafiflemesine yardımcı olur.

• Alerjiler: Alerjenlere maruz kalındığında alerjik reaksiyon görülür. Alerjiler mevsimlere bağlı (örneğin bahar alerjisi) ya da yıl boyu sürebilir. Semptomlar genellikle alerjen ile temas ettikten hemen sonra başlar. Solunum sistemi semptomları arasında burun akıntısı, hapşırma, burun ve göz kaşıntısı ve tıkanıklık bulunur. Aynı zamanda ciltte de belirtiler görülebilir. Alerji belirtileri alerjenle temas ettiğiniz sürece devam eder. Alerjilerde görülen burun akıntısı genellikle açık ve sıvıdır.
• Soğuk Algınlığı: Soğuk algınlığı burun ve boğazda bulunan mukoza zarının virüsler tarafından iltihaplanmasıdır. Soğuk algınlığının belirtileri alerji ile benzerlik gösterir ancak genellikle başladıktan bir hafta sonra kendiliğinden geçer. Bu belirtiler arasında burunda tıkanıklık, burun akması, hapşırma, halsizlik ve/veya yorgunluk bulunur ayrıca burundan gelen akıntı genellikle yoğun ve sarımtıraktır.
• Sinüzit: Sinüzit bakteriyel bir enfeksiyon sonucu veya soğuk algınlığı ya da alerjinin komplikasyonları sonucu oluşabilen bir durumdur ki bu durumda burun kanalları iltihaplanır. Baş ağrısı, öksürük ve sinüs basınç hissi gibi semptomlarla kendini belli eder. Belirtiler haftalarca hatta aylarca sürebilir. Burundan gelen akıntının rengi ise yeşil, gri, sarı veya turuncu olabilir.

Astım ve Alerji Arasındaki Farkı Anlamanın 6 Yolu

Astım ve alerji çocuklarda en yaygın görülen kronik hastalıklardır ve ebeveynler çoğu zaman ikisini birbirine karıştırır. Her ne kadar astım ve alerji belirtileri bazen birbirine benzese de iki durumu ayırt etmek önemlidir. Astımlı çocuklar genellikle mevsimsel veya yıl boyunca iç ve dış ortamlardaki polenlere karşı daha hassas veya alerjiktir. Diğer yandan çevresel tahriş edici maddeler (hayvan tüyleri, küf, toz akarları, hava kirliliği, bakteriyel veya viral enfeksiyonlar vb.) genellikle mevsimsel ve duruma bağlıdır. Alerji durumunda yetişkinlerde ve çocuklarda benzer semptomlar ortaya çıkabilir. Ancak çocuklarda bu belirtiler daha kalıcı olabilir ve yetişkinlerden daha uzun sürebilir. Çocuklarda en sık rastlanan alerji belirtileri nefes darlığı, hırıltı, burun akıntısı veya tıkanıklığı, öksürük, kaşıntı, göz sulanması, kusma, deri döküntüsü, mide ağrısı ve yorgunluğu içerir. Alerjiler gıdalar, ilaçlar, gıda katkı maddeleri, ev ürünleri ve hem geleneksel hem de organik yiyecekler dahil olmak üzere çocuğunuzun maruz kaldığı herhangi bir şey tarafından tetiklenebilir. Peki astım ile alerji arasındaki fark nedir? İşte bu farkı anlamanın 6 yolu:

• Astım belirtileri genellikle epizodiktir. Çocukta genellikle haftada üç gün veya daha az semptom görülür. Bu durum genellikle astımlı büyük çocuklarda meydana gelir. Buna karşın her yaştaki çocuklarda alerjiler sürekli semptomlara dönüşebilir.
• Astımlı çocuklarda gece uyanma veya solunum güçlüğü gibi orta ila şiddetli belirtiler gözlenebilir. Ancak alerjiler genellikle daha hafif belirtilere yol açar ve çocuğun normal aktivitelerini engellemez.
• Hem astım hem de alerji hastalarında sürekli öksürük yaygındır ve bu durum ikisini birbirinden ayırt etmeyi zorlaştırır. Fakat ıslak öksürük ile kuru öksürük arasında belirgin bir ayrım vardır. Kuru ve verimsiz bir öksürük astımın tipik bir belirtisidir oysa ıslak ve yoğun öksürük, alerjinin çok daha belirleyici bir işaretidir.
• Hırıltı astımın en yaygın belirtilerinden biridir. Ancak alerjiler de hırıltıya neden olabilir. Astım hırıltısı genellikle yüksek sesli ve rahatsız edici bir sestir ve bazen çocuk konuşmazken bile duyulabilir. Buna karşı alerji kaynaklı hırıltı genellikle daha düşük tonludur ve kendi ağır solunum sesine benzer.
• Astım genellikle boğaza zarar verir ve boğazda ağrı ile kaşıntıya yol açar. Alerjiler ise boğazın tıkanmış gibi hissedilmesine sebep olur. Genellikle çocuğunuzdan yutkunma veya derin nefes alma talebiyle bu iki durumu ayırt edebilirsiniz. Astım ağrı ve kaşıntıya neden olabilir ancak boğulma hissi oluşturmaz.
• Astım atakları genellikle solunum ve öksürme zorluğuyla başlar fakat ilaç tedavisi veya okula ya da işe vardığında iyileşir. Alerji atağı ise genellikle çok daha ani ve şiddetlidir; çocuğunuz bir anda normal soluyorken bir sonraki an nefes almakta zorlanabilir.

KAYNAK:

https://www.floridamedicalclinic.com/blog/whats-the-difference-between-allergy-and-asthma-what-is-the-best-medication-for-allergic-asthma/

https://yourkidsurgentcare.com/difference-between-asthma-and-allergies/