444 3 703

Hamilelikte Anemi Nedir? Anemi Hamileliğe Engel mi?

 

Her kadın ve bünyesi birbirinden farklı olduğu için, hamilelik süreçleri de dolayısıyla farklıdır. Bazı durumlar ile hamilelikte sıkça karşılaşılır ve bu durumlardan en yaygın olanı hamilelikte animedir. Vücudun dokularına oksijen taşımak için yeterli sayıda kırmızı kan hücresi üretememesi sonucunda kansızlık yani anemi meydana gelir. Dokulara yeterli oksijen taşınmaması halinde, pek çok organın da fonksiyonları etkilenir. Hamilelikte kansızlık hem bebeğin hem de annenin sağlığını etkileyerek ciddi sorunlara neden olabilir. “Anemi hamileliğe engel mi? Tedavi süreci nasıldır?”  gibi soruların yanıtlarını sizler için derledik.

Kansızlık (Anemi) Nedir?

“Gebelikte anemi nedir?” sorusu kana rengini veren hemoglobin aynı zamanda oksijenin hücrelere taşınmasını sağlayan bir proteindir. Kanda kırmızı kan hücreleri tarafından taşınan hemoglobin normal seviyelerin altına düşerse ya da alyuvarlar azalırsa kansızlık bir diğer adıyla da bilinen anemi meydana gelir şeklinde yanıtlanabilir.

Kansızlıkta Risk Faktörleri Nelerdir?

Kansızlık; daha önceki doğumlarda aşırı kanama meydana gelmesi, demir emilimini düşüren süt ürünleri, çay ve kahveyi fazla tüketmek, demir emilimini etkileyen ilaçları kullanmak, aşırı ve uzun süren adet kanaması, demir emilimini olumsuz yönde etkileyen mide ve bağırsak hastalığına sahip olmak, daha önce obezite sebebi ile gastrit cerrahi yapmak, gebelikte kansızlık çeşitleri, demir eksikliği anemisi, orak hücre anemisi, talasemi gibi riskleri barındırır.

Gebelikte Anemi Belirtileri Nelerdir?

Gebelikte anemi belirtileri aşağıdaki gibidir:

  • Anksiyete
  • Baş dönmesi
  • Baygınlık
  • Ciltte solgunluk
  • Çarpıntı
  • Hafızada zayıflama
  • Halsizlik
  • Konsantrasyon bozukluğu
  • Kulak çınlaması
  • Nefes darlığı
  • Tırnaklarda kırılma
  • Yorgunluk

Gebelikte Anemi Nedenleri Nelerdir?

Hamilelikte yaygın olarak görülen kansızlık demir eksikliği anemisidir. Demir oksijen taşıyan hemoglobinin esas kaynağıdır. Hamile kadınların %20’sinde demir eksikliğinden kaynaklanan kansızlık meydana gelir. Hamilelikte anemi durumunun %85’i demir eksikliğinden kaynaklanır. Ancak demir eksikliğinin meydana gelmesinin başka sebepleri de vardır. Gebelikte anemi nedenleri arasında folat vitamini, B12 vitamini eksikliği, kronik hastalıkların olması, troid bezi hastalıkları, hücre anemisi ya da talasemi gibi kalıtsal hastalıklar yer alır. Bu nedenle hamilelikte ek olarak demir kullanmak gerekmektedir.

Hamilelikte Anemi Türleri Nelerdir?
Hamilelik sırasında çeşitli anemi türleri gelişebilir. Bunlar:

Demir eksikliği anemisi: Vücutta yeterli miktarda hemoglobin üretecek kadar demir bulunmadığında ortaya çıkar. Bu kırmızı kan hücrelerinde bulunan bir proteindir. Oksijeni akciğerlerden vücudun geri kalanına taşır. Demir eksikliği anemisinde kan vücuttaki dokulara yeterli miktarda oksijen taşıyamaz. Demir eksikliği gebelikte aneminin en sık nedenidir.

Folat eksikliği anemisi: Folat yeşil yapraklı sebzeler gibi bazı gıdalarda doğal olarak bulunan bir vitamindir. Hamilelik sırasında kadınların ekstra folata ihtiyaç duyulur. Ancak bazen anne adayları beslenme rutinlerine yeterli miktarda folat eklemek ve bu olduğunda vücut oksijeni vücuttaki dokulara taşımak için yeterli miktarda normal kırmızı kan hücresi üretemez. Folat eksikliği nöral tüp anormallikleri ve düşük doğum ağırlığı gibi belirli doğum kusurlarına doğrudan katkıda bulunabilir. Bu nedenle hamilelik sürecinde anne adaylarına folik asit desteği verilir.

B12 vitamini eksikliği: Vücudun sağlıklı kırmızı kan hücreleri oluşturabilmesi için B12 vitaminine ihtiyacı vardır. Hamile bir kadın beslenmesinden yeterli miktarda B12 vitamini almadığında vücudu yeterince sağlıklı kırmızı kan hücresi üretemez. Et, kümes hayvanları, süt ürünleri ve yumurta yemeyen kadınların, nöral tüp anormallikleri gibi doğum kusurlarına katkıda bulunabilen ve erken doğuma yol açabilen B12 vitamini eksikliğine yakalanma riski daha yüksektir.

Hamilelikte Kansızlık Nelere Yol Açar?

“Gebelikte kansızlık doğumu nasıl etkiler? Nelere yol açar?” sorusu da konu hakkında merak edilir. Hamilelik esnasında meydana gelen kansızlık bitkin ve yorgun hissi verir. Hamilelikte aşırı kansızlık ise daha ciddi problemlere yol açabilir. Bu nedenle ilk etapta tüm anne adaylarının kan değerlerini bilmesi ve düzenli olarak takip altında olması gerekmektedir. Ağır kansızlık düşük doğum ağırlıklı bebek, erken doğum ve bebekte gelişme geriliği gibi riskleri ortaya çıkarır. Anemi doğum esnasında kan kaybı riskini artırarak enfeksiyonlar ile mücadeleyi zorlaştırır. Bu sebepten anne ölümleri riski ile ilişkilendirilir.

Hamilelik döneminde vücut bebeğin büyümesini desteklemek adına kan miktarını %40 artırır ve kanın sulu kısmında orantısız bir artma meydana gelir. Sağlıklı bir kadında kansızlığın belirtilerinden biri olan hematokrit değeri %38 – %45 arasındayken bu oran tek geç hamilelikte %34, çoğul hamilelikte ise %30’a düşer. Hamilelik başlangıcında değerler 11.5 g/dl’nin altında ise anne adayı koruyucu bir tedavi altına alınır ve değer 10 g/dl’nin üzerinde tutulmaya özen gösterilir.

Hamilelikte Kansızlık İçin Ne Yemeli?

Demir açısından zengin gıdalar beslenme programına dahil edilmelidir. Hamilelikte kansızlığa iyi gelen besinler arasında brokoli, Brüksel lahanası ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler, yağsız kırmızı et, balık ve kümes hayvanları, demir açısından zenginleştirilmiş tahıllar, fasulye, mercimek ve fındık gibi gıdalar yer alır. Gebelikte kansızlık için C vitamini bakımından zengin gıdalar tüketmekte oldukça faydalıdır. Hamilelikte kansızlığa iyi gelen yiyecekler arasında narenciye, çilek, kivi, domates ve biber gibi besinler yer alır. Bunların dışında çay, kahve ve soya tüketimine dikkat edilmeli ve sigara kullanılıyorsa azaltılmalı ya da bırakılmalıdır. Folat bakımından zengin gıdalar ile örneğin yeşil yapraklı sebzeler, kuru fasulye, narenciye beslenmeye dahil edilmelidir.

Hamilelikte Kansızlık Nasıl Anlaşılır?

Anemi hamilelik döneminde sık karşılaşılan problemlerden biri. Bu dönemde yaşanan kansızlık anne adaylarının sık sık baş dönmesi yaşamasına neden olabilir. Bu şikayetler sonrası hastaneye gidildiğinde ise doktor tarafından hemoglobin ve hematokrit testi istenir. Hematokrit testi çoğunlukla ilk doğum öncesi kontrolde diğer laboratuvar testleri ile birlikte yapılır. Bu testlerin seviyelerinde iyileşme olup olmadığını öğrenmek için bir zaman sonra yeniden kan testi istenir.

Hamilelikte Kansızlık Nasıl Tedavi Edilir?

Hamilelikte anemi tedavisi genellikle doktorunuzun gözetimi altında gerçekleştirilir. Tedavi için atılan ilk adım durumunuza neyin sebep olduğunu belirlemektir. Demir eksikliği en yaygın anemi nedeni olduğundan tedavi genellikle demir takviyesi almayı içerir. Demir takviyelerini düzgün bir şekilde almak için C vitamini açısından zengin yiyecekler tüketmeye özen gösterin. C vitamini vücudun demiri daha iyi emmesine yardımcı olur. Bunun yanı sıra demir açısından zengin besinleri diyetinize eklemek de önemlidir. Kırmızı et, tavuk, balık, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve kuru meyveler bu tür besinlere örnektir.

Bazı durumlarda oral demir takviyeleri yeterince hızlı sonuç vermez veya sindirim sorunlarına neden olabilir. Bu durumda doktorunuz demiri damar yoluyla verebilir. Folat ve B12 vitamin eksikliği de anemiye yol açabilir. Eğer aneminizin sebebi bu ise doktorunuz folat veya B12 vitamini takviyesi önerebilir. Hamilelik boyunca düzenli kontroller de önemlidir. Doktorunuz kanınızdaki hemoglobin ve hematokrit seviyelerini kontrol ederek aneminizin durumunu izleyebilir. Bu kontroller tedavi planınızı gerektiği gibi ayarlamak için önemlidir.

Herhangi bir ilaç veya takviye kullanmaya başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Kendi kendine tedavi hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı için tehlikeli olabilir.

KAYNAK: https://www.webmd.com/baby/anemia-in-pregnancy#1-1

SIK SORULAN SORULAR

 

Doğum öncesi vitaminlerine ek olarak demir takviyesi ve folik asit desteği almak bu süreçte önemli. Öte yandan kansızlık sorunu yakından takip edilmeli ve takviyelerin dışında beslenme programına demir ve folik asit açısından zengin gıdalar eklenmeli.

Kısa aralıklarla çok doğum yapan kadınlarda, hamile kalmadan önce yetersiz beslenenlerde, hamilelik boyunca kötü beslenenlerde, mide bulantısı sebebiyle birinci trimesterde çok kusan veya az yiyenlerde, aile öyküsünde anemi geçmişi olanlarda gebelikte kansızlık görülme riski daha çoktur.

Hamilelikte aneminin bebeğe etkisi; eğer kansızlık sorunu orak hücre anemisinden kaynaklıysa bebeğin düşük ve ölüm riski fazladır. Ancak orak hücre anemisine sahip pek çok kadının başarılı bir hamilelikte geçirmesi mümkündür. Öte yandan şiddetli veya tedavi edilmemiş demir eksikliği anemisi ise erken doğum, düşük doğum ağırlıklı bebek, bebekte gelişimsel gecikme, doğuştan anemili bebek, doğum sonrası depresyonu gibi riskler hep vardır.

En sık görülen belirtiler arasında yer almaz ancak hamilelikte anemi kaşıntıya da yol açabilir.

Anemi tedavi edilmediği takdirde bebeğin erken doğmasına neden olur.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 08.02.2024 14:33Yayınlanma Tarihi: 08.02.2024 09:09
Yorum Ekle


KATEGORİLER