Dış Gebelik Nedir? Dış Gebelik Belirtileri Nelerdir?

EÄŸer medikal tedavi uygulandıysa en az 3 ay beklemek gerekmektedir ancak daha kısa bir sürede hamile kalındığında bu mutlaka bebekte bir problem olacağı anlamına gelmez. Laparoskopik cerrahi yöntemi kullanıldıysa iki menstrüasyon döngüsünden sonra hamile kalmak mümkündür. EÄŸer açık ameliyatla bir operasyon gerçekleÅŸtirildiyse yaranın iyileÅŸmesi için yaklaşık olarak 4-6 ay beklemekte fayda var.

Kontrasepsiyon kullanımı genel anlamda ektopik gebelik riskini düÅŸürür. Ancak kadın intrauterin kontraseptif (IUD), kontraseptif implant, yalnızca progestojen içeren hap veya sterilizasyon gibi doÄŸum kontrol yöntemlerini kullanırken hamile kalırsa gebeliÄŸin dış gebelik olma ihtimali artar. EÄŸer kadın IUD kullanırken hamilelik meydana gelirse gebeliÄŸin yerini ve zamanını belirlemek için bir ultrason yapılmalıdır. Tüm doÄŸum kontrol yöntemleri geçmiÅŸte ektopik gebelik yaÅŸamış olan kadınlar tarafından da kullanılabilir.

Laparoskopi genellikle genel anestezi altında gerçekleÅŸtirilir. Bu iÅŸlemde cerrah karında genellikle üç küçük kesik açar. Cerrahın iÅŸlemleri görebilmesi için göbek deliÄŸi üzerindeki deliÄŸe küçük bir teleskop yerleÅŸtirilir. EÄŸer dış gebelik teyit edilirse genellikle ilgili tüp çıkarılır.

Dış gebeliÄŸin tam anlamıyla engellenmesi mümkün olmayabilir. Ancak anneler adayı Pelvik Ä°nflamatuar Hastalık (PID) riskini azaltarak fallop tüplerine gelebilecek zararları ve dolayısıyla dış gebelik riskini düÅŸürebilir. Cinsel yolla bulaÅŸan hastalıklar pelvik inflamatuar hastalığın en yaygın sebebidir. Cinsel partnerinin kondom kullanması cinsel yolla bulaÅŸan hastalıklara yakalanma riskini azaltabilir. Sigaranın ektopik gebelik riskini arttırdığı bilindiÄŸi için sigarayı bırakmak ve saÄŸlıklı bir kilo ve diyet sürdürmek de dış gebelik riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

ÇoÄŸu ektopik gebelik döllenmiÅŸ yumurtanın (ovum) bir fallop tüpünün iç kısmına yapışması sonucunda oluÅŸur. Ancak nadiren yumurtalık, rahim boynu (serviks) veya karın içinde de ektopik gebelik meydana gelebilir. Ek olarak aynı anda hem rahim içinde normal bir hamilelik (heterotopik gebelik) hem de rahim dışında bir ektopik hamilelik geliÅŸebilir.

Dış gebelik fallop tüpünüzün yırtılmasına yol açabilir. Bu durum tedavi edilmediÄŸinde yırtılan fallop tüpü yaÅŸamı tehdit eden kanama olaylarına sebep olabilir.

Ayda 2 defa menstrüasyon geçirmek dış gebelik belirtisi olarak kabul edilmez. Gerçekte adet düzensizliÄŸi yaÅŸayan kadın genellikle hamile deÄŸildir. Ancak bazı dış gebelik durumlarında vajinal kanamanın adet sanılması mümkün olabilir. Bu tür kanamalar genellikle normal bir menstrüasyon sürecinden daha az yoÄŸundur ve karın aÄŸrısı veya kramp ile beraber görülür. EÄŸer ay içinde 2 kez adet görüyorsanız ya da anormal vajinal kanama yaşıyorsanız belirtilerinizi deÄŸerlendirmek için saÄŸlık profesyoneliyle görüÅŸmeli ve gerekli testleri yaptırmalısınız. Hormonal dengesizlikler veya belirli saÄŸlık sorunları gibi diÄŸer etkenler de menstrüasyon süreçlerinde deÄŸiÅŸime neden olabilir.

4 haftalık gebelikte dış gebelik belirtileri henüz var olmayabilir. Ancak dış gebelik yaÅŸayan kadınlarda hafiften ÅŸiddetliye deÄŸiÅŸebilen ve aralıklı ya da sürekli olan karın veya pelvik aÄŸrı, pembe, kahverengi ya da kırmızı renkte vajinal lekelenme veya hafif kanama ve mide bulantısı ya da kusma gibi belirtiler yaÅŸayabilir.

Dış gebelik genellikle 5 ile 10. haftalar arasında ortaya çıkar ve kendini gösterir. 5 haftalık dış gebelik semptomları arasında karın aÄŸrısı, vajinal kanama ve omuz aÄŸrısı bulunur. Bu belirtilerin fark edilmesi durumunda acil tıbbi yardım almak önem taşır.

Karın veya pelvik bölgesinde hafiften ÅŸiddetliye kadar deÄŸiÅŸebilen ve zaman zaman ortaya çıkan ya da sürekli hissedilen keskin bir aÄŸrı görülür. Bu aÄŸrının yanında parlak kırmızı veya kahverengi tonlarda olabilecek hafif ya da ÅŸiddetli vajinal kanama yaÅŸanır. Omuzda hissedilen aÄŸrının sebebi genellikle diyaframın yırtılması sonucu dış gebelik kaynaklı iç kanamadır. Mide bulantısı ve kusma da yaÅŸanabilir. Ä°ç kanama sebebiyle zayıflık, baÅŸ dönmesi ve bayılma gibi belirtiler gözlemlenebilir. Ancak bu belirtilerin düÅŸük ya da pelvik inflamatuar hastalık gibi baÅŸka saÄŸlık problemlerinin habercisi de olabileceÄŸi unutulmamalıdır.

7 haftalık dış gebelik belirtileri arasında en yaygını karın aÄŸrısıdır. Keskin, kramp benzeri bir acı ÅŸeklinde kendini gösteren aÄŸrı alt karın ya da pelvik bölgede hissedilir. Vajinal kanama da sıklıkla rastlanan bir belirtidir. Bu kanama hafif leke ÅŸeklinde olabileceÄŸi gibi yoÄŸun bir ÅŸekilde de gerçekleÅŸebilir ve rengi kahverengiden kırmızıya kadar deÄŸiÅŸebilir. Nadiren dış gebelik sonucu tahriÅŸ olan diyafram omuz aÄŸrısına sebep olabilir. Mide bulantısı ve kusma da hamilelik belirtisiyle karıştırılabilen bir baÅŸka semptomdur. BaÅŸ dönmesi, halsizlik veya baygınlık hissi de dış gebelik belirtileri arasındadır. Ä°drar yaparken ya da bağırsak hareketlerinde aÄŸrı veya rahatsızlık da yaÅŸanabilir.

Dış gebelik tanısı genellikle son adet tarihinden 4-5 hafta sonra konulabilir fakat her zaman bu sürede tespit edilemeyebilir. Tanı koymak için genellikle hasta anamnezi, fiziki muayene ve ultrason gibi görüntüleme yöntemlerinin kombinasyonu kullanılır. TeÅŸhisin doÄŸrulanması amacıyla insan koryonik gonadotropin (hCG) hormonu seviyelerini ölçme için kan testleri de yapılabilmektedir. Dış gebelik belirtileri gösteriyorsanız en kısa sürede tıbbi yardım almanız çok önemlidir. Çünkü dış gebelik acil müdahale gerektiren bir durumdur ve fallop tüpünün yırtılması ve hayati risk oluÅŸturan kanamalar gibi komplikasyonları önlemek için hızlıca tedavi edilmelidir.

Dış gebelik genellikle normal bir gebelik süresince ilerlemeyip normal bir hamilelik haline de gelmez. ÇoÄŸunlukla fallop tüplerinin yırtılması ve hayati tehlike oluÅŸturan kanama gibi komplikasyonları engelleme amacıyla ektopik bir gebe durumunu acilen tedavi etmek gerekmektedir. Tedavi yoluna karar verilirken dikkate alınan faktörler arasında dış gebeliÄŸin büyüklüÄŸü ve yerleÅŸimi, kadının saÄŸlık durumu ve gelecekteki üreme yeteneÄŸini koruma isteÄŸi bulunur. EÄŸer tedavi edilmezse dış gebelik fallop tüpünün yırtılmasına kadar büyümeye devam eder ki bu yaÅŸamı tehdit eden bir durumdur. Ancak müdahale öncesi dış gebeliÄŸin süresi belirsiz olup bazı hallerde kendi kendine düzeltme ihtimali vardır. Dış gebeliÄŸin süresi kesin bir hafta sayısı deÄŸildir ve çeÅŸitli faktörlere baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸebilir.

Dış gebelik fallop tüplerinin yırtılması ve yaÅŸamı riske atan kanama gibi riskleri önlemek adına hızlıca sonlandırılması gereken bir durumdur. Dış gebeliÄŸi sonlandırma metodunun seçimi gebeliÄŸin boyutu ve konumu ile kadının saÄŸlık durumu ve gelecekteki doÄŸurganlık yeteneÄŸini koruma isteÄŸi gibi faktörlere baÄŸlıdır. Genellikle dış gebelikler ilaç tedavisi veya cerrahi yoluyla tedavi edilir. Metotreksat, erken aÅŸama dış gebeliklerin tedavisinde sıklıkla kullanılan bir ilaçtır. Bu ilaç hamileliÄŸi büyümeyi durdurup zamanla vücut tarafından absorbe olmasını saÄŸlar. Metotreksat genellikle enjeksiyon ÅŸeklinde uygulanır ve saÄŸlık profesyoneli tarafından yakından izlenmesi gerekmektedir. Dış gebeliÄŸin ilaçla sonlandırılması genellikle 1 ay ile 45 gün arasında sürebilir. Bazı hallerde ise dış gebeliÄŸi tedavi etmek amacıyla cerrahi müdahale gerekli olabilir. Bu operasyonlar etkilenen fallop tüpünün alınmasını (salpenjektomi) veya tüpün korunarak gebeliÄŸin çıkarılmasını (salpingostomi) içerebilir. EÄŸer dış gebelik büyükse kadının durumu stabil deÄŸilse veya tüpün yırtılma riski varsa cerrahi müdahale önerilir.

Dış gebelik rahim dışında bir yerde geliÅŸen ve hayati tehlike oluÅŸturan bir durumdur. Bu da genellikle tüplerde meydana gelir. Yani evet dış gebelik tehlikelidir.

Dış gebelik vücuttan genellikle cerrahi müdahale veya ilaç tedavisi ile atılır. KendiliÄŸinden atılması nadiren görülür ve bu genellikle önemli saÄŸlık riskleri oluÅŸturabilir.

Her kadın dış gebelik riski altındadır fakat özellikle tüp bebek tedavisi görenler daha önce dış gebelik yaÅŸamış olanlar ya da pelvik inflamatuar hastalığı olanlar daha yüksek risk altındadır.

Dış gebelikte karın ÅŸiÅŸmesi gibi belirtiler görülebilir ancak her durumda olmayabilir. 

Dış gebelik kendi kendine geçmez ve tıbbi müdahale gerektirir.

Dış gebelik testinde hCG hormonu pozitif çıkar çünkü bu durumda da vücut hamile olduÄŸunu düÅŸünür.

Adetten kaç gün sonra dış gebeliÄŸin belli olduÄŸu deÄŸiÅŸkenlik gösterir. Genellikle 4-12 hafta arasında belirti vermeye baÅŸlar.

Ultrason muayenesi, dış gebeliÄŸi teÅŸhis etmek için en yaygın kullanılan yöntemdir.

Dış gebeliÄŸin ne kadar süreceÄŸi tamamen kiÅŸinin saÄŸlık durumuna ve tedaviye yanıtına baÄŸlıdır. Ancak genellikle 6-16 hafta arasında sonlanır.

Dış gebelik, özellikle tüp bebek tedavisi görenlerde ve daha önce dış gebelik yaÅŸamış olanlarda daha sık görülür.

Dış gebeliÄŸin maksimum süresi genellikle 16 haftadır ancak bu durum kiÅŸiden kiÅŸiye deÄŸiÅŸebilir.

Dış gebelik, bir kadının ileride hamile kalmasını engellemez fakat tekrarlayan dış gebelikler ya da komplikasyonlar doÄŸurganlığı etkileyebilir. Bu nedenle, dış gebelik geçiren bir kadın doktorunun tavsiyelerini dikkatlice takip etmelidir.