EGFR Nedir? EGFR Düşüklüğü ve Yüksekliği Nedir?

 

 “eGFR nedir?” sorusu test sonuçlarında görülen ve sıklıkla merak edilen konulardan biri. Elektronik Görsel Fosforilasyon Reaksiyonu (eGFR) hücrelerin büyümesi, bölünmesi ve çoÄŸalması gibi önemli iÅŸlevleri düzenleyen bir protein reseptörüdür. Hücre yüzeyinde bulunan bu reseptör, dışarıdan gelen sinyalleri alarak hücre içinde belirli tepkimelerin gerçekleÅŸmesini saÄŸlar.

eGFR Nedir?

eGFR "Estimate Glomerular Filtration Rate" teriminin kısaltmasıdır ve kan testi ile böbrek performansını kontrol eder. Böbrekler bel bölgesine yakın olan omurganın her iki yanında bulunan iki organdır. Böbreklerde yer alan küçük filtreler -glomerüller- kanda bulunan atıkları ve fazla suyu ayırarak idrar yoluyla vücuttan atmaktadır. eGFR testi vücut ağırlığına baÄŸlı olarak bu filtrelerin bir dakika içinde ne kadar kan temizlediÄŸini ölçer.

eGFR Testi Neden Yapılır?

eGFR böbrek iÅŸlevinin genel durumuna dair kritik bilgiler saÄŸlar. Bunu ölçmek adına uygulanan testin uygulandığı yaygın durumlar aÅŸağıdaki gibidir:

• Böbrek SaÄŸlığı Takibi: eGFR testi bireylerin böbrek iÅŸlevlerini sürekli olarak kontrol etmek için gerçekleÅŸtirilir. Kronik böbrek hastalıkları ve diÄŸer rahatsızlıkların erken belirlenmesi ve yönetimi açısından önemlidir.
• Kronik Böbrek Hastalığı Ä°zlemi: Kronik böbrek hastalığı riski altındaki veya bu hastalığa sahip olan kiÅŸilerde eGFR testi düzenli olarak yapılır.
• Diyabetik Nefropati Takibi: Diyabet böbreklere zarar verebilecek bir durumdur ve eGFR testi diyabetik nefropati adı verilen bu hasarın izlenmesinde kullanılır.
• Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) Takibi: Yüksek tansiyonun böbreklere verdiÄŸi olası zararları tespit etmek için eGFR testi kullanılır. eGFR testi tansiyonun böbrek iÅŸlevlerini nasıl etkilediÄŸini belirlemek amacıyla kullanılır.
• Ä°drar Yolu Enfeksiyonları veya Böbrek TaÅŸlarının Ardından Yapılan DeÄŸerlendirmeler: eGFR testi böbrek enfeksiyonu veya taşı olan kiÅŸilerde böbrek fonksiyonlarını analiz etmek için uygulanabilir.
• Nefrotoksik Ä°laç Kullanımının Takibi: Bazı ilaçların böbreklere zarar verebileceÄŸi bilinir. Nefrotoksik özellikteki ilaçların kullanım sürecinde eGFR testi ile böbrek iÅŸlevleri kontrol edilir.

eGFR Yüksek Çıkması Nedir?

Peki eGFR yüksek çıkması nedir? Yüksek eGFR böbreklerin hızlı bir ÅŸekilde filtre olduÄŸunu gösteren bir ölçüttür. Genel olarak yüksek eGFR deÄŸerlerinin zararlı olmayacağı düÅŸünülse de bazı durumlarda çeÅŸitli riskler ortaya çıkabilir. Bu riskler aÅŸağıdaki gibidir:

• Aşırı Filtreleme ve Elektrolit Denge BozukluÄŸu: Yüksek eGFR böbreklerin fazla miktarda sıvı ve elektroliti filtreleyeceÄŸine iÅŸaret edebilir ve bu da elektrolit dengesizliÄŸi riskini yükseltebilir.
• Ä°laç Metabolizması ve Dozaj Problemleri: Bazı ilaçlar normalden daha hızlı metabolize olabilir, dolayısıyla ilaç dozajının yeniden ayarlanması gerekebilir.
• Ä°drar Yolu Enfeksiyonu Riski: Hızlı filtreleme idrar yolu enfeksiyonlarına yol açabilecek olan sık idrara çıkma ve düÅŸük idrar yoÄŸunluÄŸuna yol açabilir.
• Dehidrasyon Riski: Aşırı filtreleme, vücuttaki sıvı seviyesini düÅŸürebilir ve dehidrasyon riskini artırabilir, bu da genel saÄŸlığı olumsuz etkileyebilir.
• Uzun Vadede Böbrek Hasarı: Yüksek eGFR deÄŸerleri hızlı filtrasyon nedeniyle zamanla böbreklerde hasar oluÅŸmasına neden olabilir.

eGFR DüÅŸüklüÄŸü Nedir?

eGFR düÅŸüklüÄŸü böbreklerin glomerüler filtrasyon hızının düÅŸtüÄŸünü belirtir. DüÅŸük eGFR deÄŸerleri böbrek iÅŸlevlerinde bir bozulma veya hasarın göstergesi olabilir. DüÅŸük eGFR'nin potansiyel sebepleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Kronik Böbrek Hastalığı (KBH): KBH böbrek dokusunda kalıcı hasar oluÅŸturarak eGFR seviyelerinin düÅŸmesine neden olan en sık rastlanan durumlardan biridir.
• Diyabet: Diyabetli hastaların vücutlarındaki kan ÅŸekeri düzeylerini düzenleyememesi, böbreklere zarar verebilir ve bu da eGFR seviyelerinin uzun vadede azalmasına yol açabilir.
• Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): Yüksek tansiyon, böbrek damarlarına ve dokularına hasar vererek eGFR seviyelerinde düÅŸüÅŸe neden olabilir.
• Ä°nflamatuar Hastalıklar: Bazı genel inflamasyon durumları, böbrek iÅŸlevini bozabilir ve bu da eGFR seviyesinin düÅŸmesine sebep olabilir.
• Genetik Faktörler: Genetik etmenlerin böbrek saÄŸlığı üzerindeki etkisi, eGFR seviyesinde düÅŸüÅŸ riskini artırabilir.

“eGFR düÅŸüklüÄŸü nasıl tedavi edilir?” sorusu da merak edilen konulardan biri. eGFR (Epidermal Büyüme Faktörü Reseptörü) düÅŸüklüÄŸünün tedavisi genellikle altta yatan nedenin belirlenmesi ve bu nedenin etkin bir ÅŸekilde yönetilmesini içerir. Öncelikle tam bir tıbbi deÄŸerlendirme gereklidir. Bu genellikle ayrıntılı bir saÄŸlık geçmiÅŸi anketi, fiziksel muayene ve kan veya idrar testleri gibi laboratuvar testlerini içerir. Sonuçlar eGFR düÅŸüklüÄŸünün potansiyel nedenlerini belirlemeye yardımcı olabilir. Altta yatan durum böbrek hastalığı ise tedavi genellikle diyet deÄŸiÅŸikliklerini, yaÅŸam tarzı deÄŸiÅŸikliklerini ve ilaçları içerir. Bu tedaviler genellikle eGFR seviyelerini artırabilir. Bazı durumlarda doktorunuz eGFR inhibisyonunu hedefleyen ilaçlar önerebilir. Bunlar genellikle kanser tedavisinde kullanılır çünkü bazı kanser türleri eGFR'yi aşırı üretir. Her durumda, eGFR düÅŸüklüÄŸünün tedavisine baÅŸlamadan önce dikkatlice bir tıbbi deÄŸerlendirmeye ihtiyaç vardır. Tedavi planınız, semptomlarınızın ÅŸiddetine, genel saÄŸlığınıza ve altta yatan duruma baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸebilir. Bu nedenle, herhangi bir tedaviye baÅŸlamadan önce doktorunuzla detaylı bir görüÅŸme yapmanız önemlidir.

Kan Tahlili eGFR DeÄŸeri Nedir?

Kan testinde ölçülen eGFR deÄŸeri böbrek fonksiyonlarını deÄŸerlendirmek için kullanılan kritik bir göstergedir. eGFR deÄŸeri belirli bir sürede böbrekler tarafından filtre edilen kan miktarını belirler ve genellikle mililitre başına dakika cinsinden ifade edilir. eGFR deÄŸeri yaÅŸa, cinsiyete ve genel saÄŸlık durumuna baÄŸlı olarak farklılık gösterebilir. SaÄŸlıklı böbrek fonksiyonlarını genellikle 90 ml/dakika veya daha yüksek olan bir eGFR deÄŸeri temsil eder. Ancak düÅŸük bir eGFR deÄŸeri, böbreklerde bir problem olabileceÄŸini iÅŸaret edebilir.

eGFR DeÄŸeri Kategorileri Nelerdir?

“eGFR kaç olmalı?” sorusu da merak edilen konulardan biridir. eGFR deÄŸerleri aÅŸağıdaki ÅŸekilde sınıflandırılabilir:

• 90 ml/dakika ve üzeri: Normal böbrek iÅŸlevi
• 60-89 ml/dakika: Hafif böbrek hasarı
• 30-59 ml/dakika: Orta seviye böbrek hasarı
• 15-29 ml/dakika: Ciddi böbrek hasarı
• 15 ml/dakika ve altı: Böbrek yetmezliÄŸi

 

• 60-89 ml/dk: Hafif böbrek yetmezliÄŸi
• 30-59 ml/dk: Orta düzeyde böbrek yetmezliÄŸi
• 15-29 ml/dk: Ağır derecede böbrek yetmezliÄŸi
• 15 ml/dk'nın altı: Son evre böbrek hastalığı

 

• 20-29 yaÅŸ: 116 ml/dk
• 30-39 yaÅŸ: 107 ml/dk
• 40-49 yaÅŸ: 99 ml/dk
• 50-59 yaÅŸ: 93 ml/dk
• 60-69 yaÅŸ: 85 ml/dk

 

KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/21593-estimated-glomerular-filtration-rate-egfr

SIK SORULAN SORULAR