Ramazanda Sigarayı Bırakmak için Ne Yapılmalı?

12 / MAR
2024

 

Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) istatistiklerine göre her yıl tütün ve sigara kaynaklı hastalıklar sebebiyle yaklaşık 6 milyon kişi yaşamını yitirmekte. Sigara insan sağlığına en çok zarar veren madde olup tahminlere göre 2025'te bu sayının 10 milyona çıkması beklenmekte. Sigaranın birçok zararlı etken içermesi ve bağımlılık yapıcı özelliği nedeniyle bırakma sürecinde Ramazan ayından faydalanılması önemlidir.

Sigaranın bağımlılık yapmasının temel sebebi nikotindir. Vücut normalde doğal olarak bulunan nikotini sigara ile daha yoğun alır. Nikotin seviyesi azaldığında kişi sigara içme arzusu duyar. Sigara içildikten sonra kan düzeyindeki hızlı yükselme mutluluk ve ödül hissi yaratır. Kan düzeyi yeniden düştüğünde ise kişi tekrar sigara içme isteği duyar. Sigarayı bırakma sürecinde bu döngüyü kırmak esastır. Burada en önemli nokta bireyin gerçekten sigarayı bırakmayı arzu etmesidir. Ramazanda sigarayı bırakmak için neler yapılması gerektiği ile ilgili merak edilenleri sizler için derledik.

Ramazanda Sigarayı Bırakma Yöntemleri Neler Olmalıdır?

Sigara bırakma sürecinde ek tedavi yöntemleri bu süreci hafifletebilir. Çeşitli farmakolojik (ilaç bazlı) tedavi yöntemleri mevcuttur. Ülkemizdeki nikotin alternatif tedaviler arasında; nikotin bandı, nikotinli sakız veya nikotinli ağız spreyi bulunmaktadır. Ayrıca tablet formunda da ilaçlar mevcuttur. Tablet formundaki ilaçlar günde iki defa alınırken, nikotin bandı ise gün boyu cilde yapıştırılır. Her iki tedavi yöntemine de aşırı sigara arzusu durumunda nikotinli sakız veya spreyler eklenebilir.

• Ramazan ayında oruç tutan sigara bağımlıları genellikle sigara kullanımını yeniden değerlendirmeye başlar. Sigara içenler genellikle gün boyunca sabırsızlıkla ve bazen stresli bir şekilde iftar zamanını beklerken sigara içmez. Bu nedenle sigara bağımlıları genellikle nikotine duyulan ihtiyaçtan dolayı yoksunluk belirtileri yaşayabilir. Ramazan ve oruç dönemi sigaradan kurtulma fırsatı olarak görülebilir.
• Gün boyunca içilen sigaranın miktarı doğal olarak düştüğünde iftar sonrasında nikotin eksikliği nikotinli sakız ve ağız spreyi ile giderilebilir. Tablet formunda tedaviler de 2 dozda biri iftarda diğeri sahurda alınabilir.

Psikolojik boyutta bakıldığında sigara içenlerin büyük çoğunluğu nikotine duygusal düzenlenme özelliği nedeniyle bağımlıdır. Davranışsal olarak değerlendirildiğinde ise sigara içen başkalarını görme, çay-kahve veya alkol tüketme, araç kullanma veya molada olma gibi güçlü tetikleyiciler sigara içmeyi etkileyebilir. Sigaranın fiziksel etkisi de nikotin bağımlılığına direkt ilintilidir. Bilinen bir gerçek ki sigaranın dumanı hızla ağızdan akciğerlere geçer ve kan dolaşımına karışarak 8 saniye içinde beyne ulaşır. Nikotin, beyindeki ve sinir sistemindeki nikotin reseptörlerine bağlanarak bazı maddelerin salgılanmasını tetikler. Bu maddeler arasında yer alan ve kısa süreli mutluluk sağlayan dopamin, sigaranın bırakılmasını daha zor bir hale getirir.

Nikotin bağımlılığıyla savaşan insanlar için fiziksel destekler mevcuttur. Sigarayı bıraktıktan sonra ortaya çıkan nikotin eksikliğini gidermek için Nikotin Replasman Tedavisi (NRT) önemlidir. NRT, nikotin bağımlısı olduğu belirlenen bireylere doktor tavsiyesi üzerine uygulanmalıdır. Ancak bu tedavi yöntemi hafif derecede bağımlılık yaşayan kullanıcılar için uygun olmayabilir.

Ne yazık ki psikolojik bağımlılıkla savaşmak için herhangi bir ürün ya da yardım sunulamaz. Özellikle psikolojik bağımlılıkla mücadelede öz iradenin rolü büyüktür. Ramazan ayı, insanların özgür irade gücünü yüksek seviyede hissettiği bir dönemdir. Sigaranın psikolojik bağımlılıkla savaşta Ramazan'ın önemi büyüktür. Gerçekleştirilen çalışmalar, sigara bağımlılarının çoğunluğunun Ramazan ayında bu kötü alışkanlığı terk ettiğini ortaya koymaktadır. Sigaranın zararları düşünüldüğünde tüketimin azaldığı Ramazan döneminde bu kötü alışkanlığa ara vermek ideal bir seçimdir. Bu nedenle Ramazan ayını sigarayı bırakmak için bir fırsat olarak görme durumundasınız. İşte bu konuda göz önünde bulundurulması gereken bazı öneriler:

• İlk olarak sigarasız alanlarda vakit geçirmeye özen göstermelisiniz.
• Oruç açıldığında hemen sigara içmenin kalp krizi riskini artıracağını unutmamalısınız.
• Sigarayı bıraktığınızda yiyecek ve içeceklerin tadını daha iyi alacağınızı hatırlamalısınız.
• Sigarayı düşündüğünüzde bir bardak su içmek veya bir miktar kuruyemiş tüketmek yararlı olabilir.
• İftar sonrasında yapılan bir yürüyüş, sigara isteğinizi azaltabilir.