Yüksek ateş vücut sıcaklığının normalden daha fazla olduğu bir durumu ifade eder. Birçok sağlık sorunu özellikle enfeksiyon hastalıkları bağışıklık sistemini harekete geçirerek yüksek ateşi tetikler ve bu durum bir tür bağışıklık yanıtı olarak görülür. “Yüksek ateşe ne iyi gelir?” sorusunun yanıtını ve merak edilenleri sizler için derledik.
Yüksek ateş bağışıklık sisteminin bir tehditle karşı karşıya olduğunda savunma mekanizmasını aktive etmesinin bir göstergesidir. Normalde insan vücut sıcaklığı yaklaşık 37 santigrat derece civarındadır. Belirli dönemlerde kişinin vücut sıcaklığı değişkenlik gösterebilir. Ancak genellikle vücut sıcaklığının 37.5 derecenin üzerine çıkması yüksek ateş belirtisi olarak kabul edilir. Çocuklarda ve bebeklerde ise bu değer daha yüksek olabilir. Çocukların vücut sıcaklığının 40 derecenin üzerine çıktığı hallerde dehidrasyon (sıvı eksikliği) riski artar ve acilen sağlık kuruluşuna başvurmak gereklidir. Yüksek ateşin en belirgin işareti elbette ki vücut sıcaklığının normalden yüksek olmasıdır.
Yüksek ateş belirtileri aşağıdaki gibidir:
Bunların dışında bebeklerde ve çocuklarda susuzluk, azalan idrar çıkışı gibi semptomlar da ortaya çıkabilir.
Peki yüksek ateş nasıl düşürülür? Yüksek ateşi düşürmek için bazı yöntemler vardır ancak vücut sıcaklığı normalden daha yüksek olan kişilerin öncelikle bir sağlık uzmanına başvurması gereklidir. Yüksek ateş, bağışıklık sisteminin bir patojenle mücadele ettiğinin işaretidir. Bu süre zarfında dinlenme semptomların hafiflemesine yardımcı olabilecek en önemli adımlardan biridir. Yüksek ateş durumlarında vücut sıcaklığını dengelemek adına normalden daha fazla miktarda sıvı tüketilebilir. Bu durumda tüketilen sıvının yerine konulmaması dehidrasyon (sıvı kaybı) riskini beraberinde getirebilir. Dolayısıyla yüksek ateşe karşı en etkili yöntemlerden biri su başta olmak üzere sıvı alımını arttırmaktır. Su dışında evde yapılacak meyve suları ve mineral içerikli içecekler de dehidrasyon riskini azaltabilir. Bazı uzmanlar yetişkinlerin yüksek ateşte hangi içecekleri tükettiğine dikkat etmesi gerektiğini belirtir. Örneğin kafeinli içecekler idrar çıkışını artırarak dehidrasyon riskini yükseltebilir. Bunun yanında ince ve terlemeyen giysiler giymek, ılık duş almak, soğuk kompres uygulamak da ateşi düşürmeye yardımcıdır.
Bebeklerde gözlenen yüksek ateş ebeveynleri endişelendirebilir. Bebeklerde yüksek ateşin en yaygın nedenleri arasında enfeksiyon hastalıklar bulunur. Bunun yanı sıra bebeklik döneminde yapılan aşılar da ateşe sebep olabilir. Aşı sonrası görülen bu durum genellikle birkaç gün içinde geçer. Diş çıkarma evresi de bebeklerde sıkça rastlanan ateş nedenlerindendir ve genellikle normaldir. Bu süreç tamamlandığında ateş kendiliğinden düşer. Genelde diş çıkarmaya bağlı olan ateş 38.9 dereceyi geçmez. Uzmanlar bazen ateşi düşürme özelliği olan ilaçları reçete edebilir.
Bebeklerin vücut ısısını ölçerken makattan ölçüm yapan termometreler en güvenilir sonucu sağlar. Normalde bebeğin makattan alınan vücut ısısı 37-37.9 santigrat derece arasında olmalıdır. Bu değerin üzerindeki hafif artışlar genellikle endişe nedeni olmayıp evde uygulanabilecek yöntemler semptomları hafifletebilir. Yenidoğan bebeklerin yüksek ateşi için doktor gözetimi altında ateş düşürücü ilaç kullanılabilir.
Çeşitli nedenlere bağlı olarak örneğin enfeksiyonlar, diş çıkarmanın neden olduğu ağrı veya bebeklik dönemi aşıları sonucunda bebeklerde yüksek ateş görülmesi oldukça yaygındır. Uzmanlar bu durumda ilk adım olarak bebeğin rahatını sağlamanın esas olduğunu belirtir. Bebeklerin yüksek ateşe iyi gelecek yöntemler aşağıdaki gibidir:
Ancak, bebekte vücut ısısı 40 santigrat derecenin üzerine çıktığında ya da 2 yaşından büyük bir bebekte 24 saatten uzun süren ateş ve dehidratasyon belirtileri görüldüğünde vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmalı ve gerekli tıbbi kontroller yaptırılmalıdır.
Ateş vücudun doğal savunma sistemine ait bir durumdur. Ateşi düşürmek kişinin rahatlaması için önemlidir. Halk arasında sıkça tercih edilen bir yöntem olan soğuk duş almak veya çocukları soğuk suyla yıkamak yanıltıcıdır. Soğuk suyla duş almak veya buz kompresi kullanmak damarların büzülmesine ve sonuç olarak ısı kaybının engellenmesine neden olabilir. Ek olarak ateşli bir durumda soğuk duş alındığında vücut ısısı aniden düşebilir ancak kısa süre sonra tekrar artmaya başlar. Yanlış ateşi düşürme tekniklerinden bir diğeriyse gereğinden fazla ilaç kullanımıdır. Ateş, bağışıklık sisteminin normal bir yanıtı olduğundan, doktor gözetimi olmadan ilaç kullanımı semptomların daha da kötüleşmesine neden olabilir.
Ateşi düşürme bağışıklık sisteminin doğal bir yanıtı olmasına rağmen çocuklarda yüksek ateş görüldüğünde ebeveynleri tedirgin edebilir. Ebeveynlerin çocukların yüksek ateş durumunda ne yapmaları gerektiği konusunda bilgili olmaları hem ateşin düşürülmesine yardımcı olur hem de potansiyel komplikasyon riskini en aza indirger. Çocuklarda yüksek ateşi kontrol etmek için yapılabilecekler aşağıdaki gibidir:
Yukarıda belirtilen durumlara karşın çocuklarda yüksek ateş sürerse ve dehidrasyon ya da bilinç kaybı gibi daha ağır komplikasyonlar görülürse en yakın sağlık kurumuna hemen başvurmanız gerekmektedir.
KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/10880-fever
Yetişkinlerde vücut ısısı genellikle 37 santigrat derecedir, bebeklerde ise bu değer 37 ile 37.9 santigrat derece arasında değişebilir. Bu değerlerin üzerindeki vücut sıcaklıkları yüksek ateş olarak kabul edilir.
Yüksek ateş çoğunlukla bağışıklık sisteminin bir patojene karşı mücadelesinin bir belirtisidir. Ancak yeni doğan bebeklerde, yaşlı kişilerde ve diyabet, hipertansiyon gibi kronik sağlık sorunu olan bireylerde yüksek ateş riskli olabilir.
Bol miktarda sıvı tüketmek, pamuklu ve hafif kıyafetler giymek, ılık duş almak ve vitamin ve mineral açısından zengin beslenmek, yüksek ateşi düşürmede yardımcı olabilir.