Perianal Fistül Nedir? Perianal Fistüs Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Perianal fistül, özellikle masa başında uzun süre oturan kişilerde görülen ve makat bölgesinde apse oluşumuna neden olan bir durumdur. Bu rahatsızlık, yaşam kalitesini büyük ölçüde azaltır ve tek çözüm yolu cerrahi müdahaledir. Ancak, geleneksel cerrahi uygulamasının ardından normal yaşama dönme süreci oldukça uzun ve zordur. Son zamanlarda ise perianal fistül tedavisinde kullanılan lazer teknolojisi hastalar için önemli bir konfor sağlar.
Perianal Fistül Nedir?
Perianal fistül nedir? Perianal fistül, makat bölgesindeki apse oluşumu sonucunda ortaya çıkar. Makat bölgesinin ana üç rahatsızlığı hemoroid, anal fissür ve fistüldür. Fissür ve fistül terimleri ses olarak birbirine benzese de bu iki rahatsızlık sıklıkla karıştırılır. Fissür, makatta zorlanma sonucu oluşan geçici çatlakları ifade ederken; fistül ise makatta kriptoglandüler adı verilen apse oluşumunu içerir. Perianal fistül, apsenin oluştuğu salgı bezi ile apsenin boşaltıldığı dokuyu bağlayan küçük bir kanaldır. Dışkılamayı kolaylaştıran sıvının salgılanmaması sonucunda bu bölgede apse oluşur. Bu apseler ya zamanla kendiliğinden patlar ve hastanın makatından sürekli iltihap akar, ya da ağrı şikayetleri üzerine uzmana başvuran hastada kontrollü bir şekilde patlatılır.
Perianal Fistül Belirtileri Nelerdir?
Perianal fistül ameliyatı olanların yorumları uzman görüşüne göre çevresindeki cilt dokusunda tahrişe neden olabilir. Makat çevresinde şişlik ve kızarıklık görülebilir. Gündelik aktiviteler sırasında, oturma, öksürme veya tuvalet ihtiyacını giderme esnasında ağrı hissedilebilir. Dışkılama sırasında kan ve iltihap görülebilir ve kötü kokulu akıntı olabilir.
Perianal Fistül Nedenleri Nelerdir?
Perianal fistül, kadın ve erkeklerde eşit oranda görülür ve belirgin bir yaş aralığı yoktur; gençlerde de yaşlı ve kilolu kişilerde daha yaygın olduğu bilinmektedir. Yaz mevsiminde sıcaklık ve nemin yükselmesiyle perianal fistül vakalarının sayısı da artar.
Perianal Fistül Tanısı Nasıl Konulmaktadır?
Perianal fistül belirtileri incelenerek perianal fistül, basit ve kompleks olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Hangi tedavi uygulanacağına bu türlerden hangisine sahip olduğuna bakılarak karar verilir. Hastanın hangi tür fistüle sahip olduğu pelvik MR ile belirlenir.
Perianal Fistül Tedavisi Nasıldır?
Bu rahatsızlık, yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür ve tek çözüm perianal fistül ameliyatı. Daha önce gerçekleştirilen operasyonlar genellikle %60-65 oranında başarı sağlar ancak özellikle kompleks fistül vakalarında ameliyat sürecinde bir dizi zorlukla karşılaşılır. Ameliyat sonrasında hastaların ağrılı iyileşme süreçleri haftalar alır ve daima dışkılama kontrolünü cerrahi yöntemlerin ardından normal hayata dönüş, uzun ve zorlu bir süreçtir. Bu yüzden en büyük risk, ameliyat sonrasındaki dışkılama kontrolünü kaybetme durumudur.
Son zamanlarda, perianal fistül tedavisinde lazer teknolojisinin kullanılmaya başlanması hastalar için büyük bir rahatlama sağlamıştır. Lazer yöntemi, özellikle çok uzun olmayan fistüllerde oldukça yüksek başarı oranlarına sahiptir. Tedavi süreci, seton tedavisi ile enfeksiyonun boşaltılması ve fistülün küçültülmesi ardından lazer uygulaması ile devam eder. Hemoroid ve fistül tedavisinde kullanılan farklı lazer cihazları, 360 derece atış yapabilen özel makinelerdir. Bu makinelerle açılan fistül kanalı kapatılır. Bu işlem genel anestezi altında gerçekleştirilir ve hastalar aynı gün taburcu olabilirler. En büyük avantaj ise, klasik ameliyatlar sonrası yaşanan ağrının ya hiç yaşanmaması ya da minimum seviyede kalmasıdır. Hastalar işlem sonrası hızla iş ve sosyal yaşamlarına dönebilirler.
Perianal Fistül Tedavisi için Cerrahi Teknikler
“Perianal fistül neden olur?” sorusu detaylı olarak yanıtlanır ve uygunluğa göre tedavide aşağıdaki yöntemler kullanılır:
Fistülotomi. Fistülotomi işlemi, fistül kanalının üzerindeki deriyi ve iç kasın bir bölümünü çıkararak fistülün iç ve dış açıklığını birleştiren bir tekniktir. Bu prosedür, kanalı yok eder ve onu kendi kendine iyileşebilen bir açık yara haline getirir. Bu basit yöntem genellikle intersfinkterik fistüllerde ve kasları çok fazla etkilemeyen aşağıya doğru genişleyen perianal fistüllerde uygulanır. Perianal fistül cerrahisi sırasında en fazla endişe duyulan komplikasyon, gaz veya dışkı sızıntısına neden olabilecek derecede bir kasın feda edilmesidir. Ancak, bu risk, cerrahın deneyimi ile birlikte ameliyat öncesinde ve sırasında detaylı bir fistül haritalamasına dayanarak uygun cerrahi tekniği seçmesiyle engellenebilir. Kadınlarda ön konumlu fistüllerde daha sık görülen kas zayıflığı nedeniyle genellikle seton tedavisi tercih edilir.
Basit & Komplike Anal FistülBasit & Komplike Anal Fistül. Anal kanal ile makat çevresindeki cilt arasında anormal bir bağlantı olan Anal fistül hastalığından bahsedilmektedir. Eğer bu kanalın iç ve dış açıklığı yakın ise ve fistül yolu, gaz ve büyük dışkıyı tutmayı sağlayan kasları içermiyorsa bu duruma "Basit Anal Fistül" adı verilir. Bunlar, fistülotomi olarak bilinen basit bir cerrahi işlem ile (kanalın üst kısmının açılması) başarıyla tedavi edilebilirler. Komplike anal fistüllerde ise, anal kanaldaki iç açıklıktan başlayarak makat kaslarını etkileyen bir fistül mevcuttur. Bu tür hastalar için kasları korumak amacıyla seton ve diğer cerrahi teknikler aşamalı veya eşzamanlı olarak uygulanır ve yine başarılı bir tedavi sonucu elde edilir.
Seton Uygulaması. Kasların %50'sinden fazlasını etkileyen ve yüksek genişlemiş transsfinkterik ya da suprasfinkterik kişilerde tercih edilen bir yöntemdir. Bu tedavi, inkontinansın (gaz veya dışkıyı kontrol edememe) önlenmesini hedefler. Seton adlı bir dikiş materyali veya lastik bant, kanal içinden geçirilir. Bu hem fistülün drenajını sağlar, hem de fibrozis ile iyileşmeyi teşvik eder. 6-8 hafta sonra seton çıkarılır ve fistül kanalı kesilir. Bu yöntemle %75'e kadar başarı elde edilebilir.
Endoanal İlerletme Flap Yöntemi. Karmaşık fistüller için uygulanır. Fistülün anüse açılan kısmının sağlıklı barsak mukozası ile örtülmesi esasına dayanır. Sfinkter koruyucu bir yöntemdir ve nüks oranları %13 ila 56 arasında olabilir.
Lift Yöntemi. Perianal fistüle ilk olarak bir seton yerleştirilir; 6-8 hafta sonrasında ise anüsü çevreleyen kasların arasından fistül yolu kesilip bağlanır. Bu yeni bir tekniktir ve başarı oranı yaklaşık %70'tir.
Anal Fistük Tıkaç Yöntemi. Fibrin glue kullanarak fistül yolunu tıkama işlemidir. İnkontinans riski yüksek olan ve seton yönteminin tercih edilmediği seçilmiş hastalar için uygundur ancak nüks oranları oldukça yüksektir. Bioprostetik materyallerin kullanımıyla, fistül mekanik olarak kapatılır ve fistül yolunun rejenerasyonu hızlanarak doğal kapanması teşvik edilir. Komplike fistüller ve inflamatuar barsak hastalığı olan perianal fistül hastalarında kısa sürede başarılı sonuçlar bildirilmiştir.
Perianal Fistül Cerrahisinde Seton Tekniği. Genellikle rektumun arkasından kaynaklanan bir fistül veya apseyi tedavi etmek için kullanılır. Fistül, anüsün çevresinde U şekli veya at nalı şeklinde dolaşıp oluşur. Ana odak arka orta hattadır ve anüsün her iki yanında dış delikler bulunur. Genellikle transsfinkterik fistüller olduğundan kompleks fistül olarak kabul edilirler. Arka orta hat boyunca gelişen perianal apsenin orta hatta açılamaması nedeniyle yanlara yönelmesi yeni fistül yollarının ve ağızlarının oluşmasına neden olur. Bu durumda “Modifiye Hanley Yöntemi” adı verilen gevşek seton kullanımını içeren bir tedavi uygulanır. Perianal fistül durumunda, ameliyat öncesinde MRI yardımıyla bir haritalama işlemi gerçekleştirilir. Fistülün iç ve dış ağızlarının konumları belirlenir ve bu yolun anüs kaslarına girip girmediği kontrol edilir. Bu bilgilere dayanarak sınıflandırma yapılır ve cerrahi tedavi planı oluşturulur. MRI çok değerli bir araştırma yöntemi olsa da genel anestezi altında yapılan muayene ile iç ve dış ağızların oksijenli su veya stilet kullanılarak belirlenmesi, cerrahın teknik seçimine son derece önemlidir.
KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14466-anal-fistula
Bilgi talep formunu doldurarak Perianal Fistül tedavisi ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.
SIK SORULAN SORULAR
Anal fistül tedavisinin ardından hastaların doktor tavsiyelerine uyması ve düzenli kontrollerini atlamaması gerekmektedir. Aksi takdirde, tekrarlama ihtimali vardır ve bu durumda yeniden cerrahi müdahale gündeme gelebilir.
Her ne kadar nadiren görülse de uzun süre tedavi edilmeyen anal fistül nedeniyle anal bölgedeki tahribat kansere yol açabilmektedir.
Yorum Ekle
