Perianal Fistül Nedir? Perianal Fistüs Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Perianal fistül, özellikle masa başında uzun süre oturan kiÅŸilerde görülen ve makat bölgesinde apse oluÅŸumuna neden olan bir durumdur. Bu rahatsızlık, yaÅŸam kalitesini büyük ölçüde azaltır ve tek çözüm yolu cerrahi müdahaledir. Ancak, geleneksel cerrahi uygulamasının ardından normal yaÅŸama dönme süreci oldukça uzun ve zordur. Son zamanlarda ise perianal fistül tedavisinde kullanılan lazer teknolojisi hastalar için önemli bir konfor saÄŸlar.
Perianal Fistül Nedir?
Perianal fistül nedir? Perianal fistül, makat bölgesindeki apse oluÅŸumu sonucunda ortaya çıkar. Makat bölgesinin ana üç rahatsızlığı hemoroid, anal fissür ve fistüldür. Fissür ve fistül terimleri ses olarak birbirine benzese de bu iki rahatsızlık sıklıkla karıştırılır. Fissür, makatta zorlanma sonucu oluÅŸan geçici çatlakları ifade ederken; fistül ise makatta kriptoglandüler adı verilen apse oluÅŸumunu içerir. Perianal fistül, apsenin oluÅŸtuÄŸu salgı bezi ile apsenin boÅŸaltıldığı dokuyu baÄŸlayan küçük bir kanaldır. Dışkılamayı kolaylaÅŸtıran sıvının salgılanmaması sonucunda bu bölgede apse oluÅŸur. Bu apseler ya zamanla kendiliÄŸinden patlar ve hastanın makatından sürekli iltihap akar, ya da aÄŸrı ÅŸikayetleri üzerine uzmana baÅŸvuran hastada kontrollü bir ÅŸekilde patlatılır.
Perianal Fistül Belirtileri Nelerdir?
Perianal fistül ameliyatı olanların yorumları uzman görüÅŸüne göre çevresindeki cilt dokusunda tahriÅŸe neden olabilir. Makat çevresinde ÅŸiÅŸlik ve kızarıklık görülebilir. Gündelik aktiviteler sırasında, oturma, öksürme veya tuvalet ihtiyacını giderme esnasında aÄŸrı hissedilebilir. Dışkılama sırasında kan ve iltihap görülebilir ve kötü kokulu akıntı olabilir.
Perianal Fistül Nedenleri Nelerdir?
Perianal fistül, kadın ve erkeklerde eÅŸit oranda görülür ve belirgin bir yaÅŸ aralığı yoktur; gençlerde de yaÅŸlı ve kilolu kiÅŸilerde daha yaygın olduÄŸu bilinmektedir. Yaz mevsiminde sıcaklık ve nemin yükselmesiyle perianal fistül vakalarının sayısı da artar.
Perianal Fistül Tanısı Nasıl Konulmaktadır?
Perianal fistül belirtileri incelenerek perianal fistül, basit ve kompleks olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Hangi tedavi uygulanacağına bu türlerden hangisine sahip olduÄŸuna bakılarak karar verilir. Hastanın hangi tür fistüle sahip olduÄŸu pelvik MR ile belirlenir.
Perianal Fistül Tedavisi Nasıldır?
Bu rahatsızlık, yaÅŸam kalitesini ciddi ÅŸekilde düÅŸürür ve tek çözüm perianal fistül ameliyatı. Daha önce gerçekleÅŸtirilen operasyonlar genellikle %60-65 oranında baÅŸarı saÄŸlar ancak özellikle kompleks fistül vakalarında ameliyat sürecinde bir dizi zorlukla karşılaşılır. Ameliyat sonrasında hastaların aÄŸrılı iyileÅŸme süreçleri haftalar alır ve daima dışkılama kontrolünü cerrahi yöntemlerin ardından normal hayata dönüÅŸ, uzun ve zorlu bir süreçtir. Bu yüzden en büyük risk, ameliyat sonrasındaki dışkılama kontrolünü kaybetme durumudur.
Son zamanlarda, perianal fistül tedavisinde lazer teknolojisinin kullanılmaya baÅŸlanması hastalar için büyük bir rahatlama saÄŸlamıştır. Lazer yöntemi, özellikle çok uzun olmayan fistüllerde oldukça yüksek baÅŸarı oranlarına sahiptir. Tedavi süreci, seton tedavisi ile enfeksiyonun boÅŸaltılması ve fistülün küçültülmesi ardından lazer uygulaması ile devam eder. Hemoroid ve fistül tedavisinde kullanılan farklı lazer cihazları, 360 derece atış yapabilen özel makinelerdir. Bu makinelerle açılan fistül kanalı kapatılır. Bu iÅŸlem genel anestezi altında gerçekleÅŸtirilir ve hastalar aynı gün taburcu olabilirler. En büyük avantaj ise, klasik ameliyatlar sonrası yaÅŸanan aÄŸrının ya hiç yaÅŸanmaması ya da minimum seviyede kalmasıdır. Hastalar iÅŸlem sonrası hızla iÅŸ ve sosyal yaÅŸamlarına dönebilirler.
Perianal Fistül Tedavisi için Cerrahi Teknikler
“Perianal fistül neden olur?” sorusu detaylı olarak yanıtlanır ve uygunluÄŸa göre tedavide aÅŸağıdaki yöntemler kullanılır:
Fistülotomi. Fistülotomi iÅŸlemi, fistül kanalının üzerindeki deriyi ve iç kasın bir bölümünü çıkararak fistülün iç ve dış açıklığını birleÅŸtiren bir tekniktir. Bu prosedür, kanalı yok eder ve onu kendi kendine iyileÅŸebilen bir açık yara haline getirir. Bu basit yöntem genellikle intersfinkterik fistüllerde ve kasları çok fazla etkilemeyen aÅŸağıya doÄŸru geniÅŸleyen perianal fistüllerde uygulanır. Perianal fistül cerrahisi sırasında en fazla endiÅŸe duyulan komplikasyon, gaz veya dışkı sızıntısına neden olabilecek derecede bir kasın feda edilmesidir. Ancak, bu risk, cerrahın deneyimi ile birlikte ameliyat öncesinde ve sırasında detaylı bir fistül haritalamasına dayanarak uygun cerrahi tekniÄŸi seçmesiyle engellenebilir. Kadınlarda ön konumlu fistüllerde daha sık görülen kas zayıflığı nedeniyle genellikle seton tedavisi tercih edilir.
Basit & Komplike Anal FistülBasit & Komplike Anal Fistül. Anal kanal ile makat çevresindeki cilt arasında anormal bir baÄŸlantı olan Anal fistül hastalığından bahsedilmektedir. EÄŸer bu kanalın iç ve dış açıklığı yakın ise ve fistül yolu, gaz ve büyük dışkıyı tutmayı saÄŸlayan kasları içermiyorsa bu duruma "Basit Anal Fistül" adı verilir. Bunlar, fistülotomi olarak bilinen basit bir cerrahi iÅŸlem ile (kanalın üst kısmının açılması) baÅŸarıyla tedavi edilebilirler. Komplike anal fistüllerde ise, anal kanaldaki iç açıklıktan baÅŸlayarak makat kaslarını etkileyen bir fistül mevcuttur. Bu tür hastalar için kasları korumak amacıyla seton ve diÄŸer cerrahi teknikler aÅŸamalı veya eÅŸzamanlı olarak uygulanır ve yine baÅŸarılı bir tedavi sonucu elde edilir.
Seton Uygulaması. Kasların %50'sinden fazlasını etkileyen ve yüksek geniÅŸlemiÅŸ transsfinkterik ya da suprasfinkterik kiÅŸilerde tercih edilen bir yöntemdir. Bu tedavi, inkontinansın (gaz veya dışkıyı kontrol edememe) önlenmesini hedefler. Seton adlı bir dikiÅŸ materyali veya lastik bant, kanal içinden geçirilir. Bu hem fistülün drenajını saÄŸlar, hem de fibrozis ile iyileÅŸmeyi teÅŸvik eder. 6-8 hafta sonra seton çıkarılır ve fistül kanalı kesilir. Bu yöntemle %75'e kadar baÅŸarı elde edilebilir.
Endoanal Ä°lerletme Flap Yöntemi. Karmaşık fistüller için uygulanır. Fistülün anüse açılan kısmının saÄŸlıklı barsak mukozası ile örtülmesi esasına dayanır. Sfinkter koruyucu bir yöntemdir ve nüks oranları %13 ila 56 arasında olabilir.
Lift Yöntemi. Perianal fistüle ilk olarak bir seton yerleÅŸtirilir; 6-8 hafta sonrasında ise anüsü çevreleyen kasların arasından fistül yolu kesilip baÄŸlanır. Bu yeni bir tekniktir ve baÅŸarı oranı yaklaşık %70'tir.
Anal Fistük Tıkaç Yöntemi. Fibrin glue kullanarak fistül yolunu tıkama iÅŸlemidir. Ä°nkontinans riski yüksek olan ve seton yönteminin tercih edilmediÄŸi seçilmiÅŸ hastalar için uygundur ancak nüks oranları oldukça yüksektir. Bioprostetik materyallerin kullanımıyla, fistül mekanik olarak kapatılır ve fistül yolunun rejenerasyonu hızlanarak doÄŸal kapanması teÅŸvik edilir. Komplike fistüller ve inflamatuar barsak hastalığı olan perianal fistül hastalarında kısa sürede baÅŸarılı sonuçlar bildirilmiÅŸtir.
Perianal Fistül Cerrahisinde Seton TekniÄŸi. Genellikle rektumun arkasından kaynaklanan bir fistül veya apseyi tedavi etmek için kullanılır. Fistül, anüsün çevresinde U ÅŸekli veya at nalı ÅŸeklinde dolaşıp oluÅŸur. Ana odak arka orta hattadır ve anüsün her iki yanında dış delikler bulunur. Genellikle transsfinkterik fistüller olduÄŸundan kompleks fistül olarak kabul edilirler. Arka orta hat boyunca geliÅŸen perianal apsenin orta hatta açılamaması nedeniyle yanlara yönelmesi yeni fistül yollarının ve ağızlarının oluÅŸmasına neden olur. Bu durumda “Modifiye Hanley Yöntemi” adı verilen gevÅŸek seton kullanımını içeren bir tedavi uygulanır. Perianal fistül durumunda, ameliyat öncesinde MRI yardımıyla bir haritalama iÅŸlemi gerçekleÅŸtirilir. Fistülün iç ve dış ağızlarının konumları belirlenir ve bu yolun anüs kaslarına girip girmediÄŸi kontrol edilir. Bu bilgilere dayanarak sınıflandırma yapılır ve cerrahi tedavi planı oluÅŸturulur. MRI çok deÄŸerli bir araÅŸtırma yöntemi olsa da genel anestezi altında yapılan muayene ile iç ve dış ağızların oksijenli su veya stilet kullanılarak belirlenmesi, cerrahın teknik seçimine son derece önemlidir.
KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14466-anal-fistula
Bilgi talep formunu doldurarak Perianal Fistül tedavisi ile ilgili merak ettiklerinizi öÄŸrenebilirsiniz.
SIK SORULAN SORULAR
Anal fistül tedavisinin ardından hastaların doktor tavsiyelerine uyması ve düzenli kontrollerini atlamaması gerekmektedir. Aksi takdirde, tekrarlama ihtimali vardır ve bu durumda yeniden cerrahi müdahale gündeme gelebilir.
Her ne kadar nadiren görülse de uzun süre tedavi edilmeyen anal fistül nedeniyle anal bölgedeki tahribat kansere yol açabilmektedir.
Yorum Ekle
