Mantar hastalığı yaygın görülen bir çeÅŸit enfeksiyondur. Mantar küf gibi küçük bir organizmadır. Mantarın da diÄŸer birçok mikrop gibi hem yararlı hem de zararlı türleri bulunur. DoÄŸada yaygın bir ÅŸekilde bulunan mantarlar bazı durumlar sonucunda deride iltihaplara, kaşıntı ve döküntülere neden olabilir. Tedavi edilmediÄŸi durumda da ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Mantar Hastalığı Nedir?
“Mantar hastalığı nedir?” sorusunu mikoz olarak da bilinen mantar enfeksiyonunun yol açtığı ve ciltte keratin hücrelerinin enfekte olmasıyla gerçekleÅŸen bulaşıcı bir cilt hastalığıdır ÅŸeklinde yanıtlayabiliriz. Mantar enfeksiyonu genital bölgede, ciltte, tırnaklarda, ellerde, ayaklarda, sakallarda ve saçlarda görülür.
Mantar Hastalığı ÇeÅŸitleri Nelerdir?
BaÅŸlıca mantar hastalığı türler aÅŸağıdaki gibidir:
- Tırnak Mantarı: Sıklıkla ayak tırnaklarında görülür. Tırnak ucundan baÅŸlayarak geniÅŸ bir alana yayılır. Tırnaklarda renk bozukluÄŸu, kalınlaÅŸma ve ÅŸekil bozukluÄŸu yaratır. Genellikle de ayak baÅŸ parmağında görülür ve zamanla diÄŸer ellerle tırnaklara yayılım gösterebilir. Ä°leri evrede ÅŸiddetli aÄŸrılar yaÅŸanmasına ve hareket kabiliyetinin sınırlanmasına neden olabilir. Genellikle de gün içerisinde kapalı ayakkabıda uzun süre kalan tırnaklarda görülür.
- Ayak Mantarı: En yaygın görülen mantar türlerinden biridir. Ayak tabanında kurulaÅŸma, dökülme, kaşıntı, çatlama ve iltihaplanmaya neden olur. Ä°ltihaplanma sebebiyle de koku meydana gelir. Ek olarak da ayak tabanındaki çatlaklar acı ve aÄŸrı yapmaya baÅŸlar. Genellikle yüzme havuzu gibi ortam kullanım alanlarından geçer.
- Kasık Mantarı: Genellikle erkeklerde görülür. Kızarıklık, yanma ve kaşıntı yapar. Tek ya da her iki tarafta da kasığı etkileyebilir ve cinsel organa da yayılabilir. Genellikle vücudun farklı bölgesinde meydana gelen mantar enfeksiyonundan geçer.
- Vajinal Mantar: Neden olduÄŸu ÅŸiddetli kaşınma nedeniyle günlük yaÅŸamı olumsuz yönde etkiler. Tedavinin gecikmesi durumunda da genital bölgedeki diÄŸer alanlara da yayılabilir. Görülmesi de vajinadaki yararlı bakterilerin deÄŸiÅŸim geçirmesi sonucunda kontrolsüz üremesi ile yaÅŸanır.
- Vücut Mantarı: Vücudun herhangi bir bölgesinde oluÅŸabilir ve çember ÅŸeklinde kızarık izlerle belirti yaratır. Lekeler baÅŸlangıçta çok küçüktür ancak zamanla büyür ve iltihaplanır. Ä°ltihapla birlikte dökülme ve kaşıntı görülür. Genellikle kol, sırt, göÄŸüs ve bel bölgelerinde oluÅŸur.
- Saç Mantarı: Saçlı deride ortaya çıkar. Kafa derisini etkileyerek saçların uzamasını engeller ve dökülme yaratır. Genellikle de çember ÅŸeklinde bir alanda yayılır. Saçlı deride dökülme, kepek, kızarıklık, kaşıntı ve iltihaplanmaya neden olur.
Mantar Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
Vücudun hemen hemen her bölgesine yerleÅŸebilen mantar hastalığı belirtileri arasında en yaygın görüneni kaşıntıdır. YerleÅŸtiÄŸi bölgede kaşıntıya neden olur. Belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:
- Cilt yüzeyinde görüldüÄŸü durumlarda ciltte yumru, pullanma, kırmızı döküntüler yaratır.
- Saçlı deride de saç dökülmesine neden olarak etkilediÄŸi bölgede kellik oluÅŸturur.
- Tırnak mantarı yaÅŸanmasında da tırnak altında renk deÄŸiÅŸimi, tırnakta kalınlaÅŸma görülür.
- Genital bölgede de cinsel iliÅŸki sırasında aÄŸrı, idrar yaparken yanma yaÅŸanır.
- Ayak mantarı durumunda da kötü koku ve parmak aralarında kızarıklık görülür.
- Deri altı enfeksiyonundan kaynaklı görülen mantar durumunda da deride döküntü, tırnaklarda çatlama, tahriÅŸ, deri yüzeyinde aÄŸrı ve kaşıntı, boÄŸazda beyaz lekeler, tat kaybı görülür.
- AkciÄŸerlerde mantar enfeksiyonu durumunda ateÅŸ, baÅŸ aÄŸrısı, halsizlik, gece terlemeleri, öksürük, eklem ve kas aÄŸrıları, nefes darlığı yaÅŸanır.
- Mantar hastalığını diÄŸer belirtileri de yüzde aÄŸrı, ışığa duyarlılık, karında aÄŸrı, bulanık görmedir.
Mantar Hastalığı Neden Olur?
Peki mantar hastalığı neden olur? Mantar hastalığının oluÅŸmasında nem önemli bir faktördür. DiÄŸer nedenler ise aÅŸağıdaki gibidir:
- Çok sıcak ve nemli hava,
- Vücut temizliÄŸine dikkat etmeme,
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması,
- Sentetik ve dar kıyafetler giyinme,
- Bağışıklığı baskılayan ilaçlar,
- Stres,
- Yüzme ya da spor sonrası ıslak kalma.
Mantar Hastalığı Nasıl Geçer?
Mantar hastalığı nemli ortamlarda rahatça çoÄŸalabilir. Bu nedenle tedavide hastalığın görüldüÄŸü bölge/bölgeleri temiz ve kuru tutmak önemlidir. Peki mantar hastalığı nasıl geçer? Mantar hastalığını geçirmek için aÅŸağıdaki reçetesiz satılan mantar önleyici kremler, enfeksiyonun ÅŸiddetli olduÄŸu durumlarda ağızdan alınan ilaçlar, doktor tarafından yazılan reçeteli ilaçlar kullanılabilir.
Mantar Hastalıkları Nasıl Teşhis ve Tedavi Edilir?
TeÅŸhis dermatoloji uzmanı tarafından kiÅŸideki bulguların deÄŸerlendirilmesi ve hasta hikayesinin alınması ile konulur. Net teÅŸhisin ardından tedavi süreci baÅŸlatılır. Mantarın görüldüÄŸü bölgelere göre tedavi uygulanır. Dıştan kullanılan ilaçların yetersiz olması durumunda sistemik tedavilere baÅŸlanır.
Mantar Hastalığına Ne İyi Gelir?
Mantar enfeksiyonu nedeniyle yaÅŸanan mantar hastalığına iyi gelebilecek yöntemler bulunur. Peki mantar hastalığına ne iyi gelir? Ä°lk olarak kiÅŸisel hijyene dikkat edilmeli, bölge kaşınmamalı, dar kıyafetler tercih edilmemelidir. Alerjik mantar hastalığı durumunda da mutlaka doktora baÅŸvurulmalıdır.
KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/24401-fungal-infections-mycosis
SIK SORULAN SORULAR