İlizarov yöntemi, modern ortopedi ve travmatolojide kullanılan bir tedavi yöntemi. Bu teknik, kırık tedavisinden uzuv uzatma işlemlerine kadar geniş bir yelpazede uygulanmaktadır. Kemik deformitelerinin düzeltilmesi ve kaynamayan kırıkların tedavisinde de etkin olan ilizarov yöntemi, minimal invaziv cerrahi prensipleri ve dinamik fiksasyon teknolojisi ile hastalara umut ışığı olmaktadır.
“İlizarov yöntemi nedir?” sorusunu kemik uzatma ve deformite düzeltme amacıyla kullanılan bir ortopedik cerrahi tekniktir şeklinde yanıtlayabiliriz. Bu yöntem adını 1950'lerde Sovyet cerrah Gavriil Abramovich İlizarov tarafından geliştirilen İlizarov cihazından almaktadır. İlizarov cihazı, dış iskelet yapısında bir çerçeve ve bu çerçeveye bağlı ince tellerden oluşur. Bu tel ve çubuklar, kemiğe tutturularak istenen yönde kuvvet uygulanmasını sağlar. İlizarov yöntemi, kemik kayıplarından boy kısalığına, ayak, bol ve bacak eğriliklerinin düzeltilmesine kadar birçok farklı deformitenin tedavisi için hem yetişkin hem de çocuk hastalarda kullanılır.
İlizarov yöntemi, aşağıdaki alanlarda geniş bir uygulama yelpazesi sunar:
İlk aşamada hastanın detaylı öyküsü ve önceden geçirdiği cerrahi müdahaleler varsa bilgileri alınır. Ardından uygun pozisyonlarda ortoröntgenografi ve direk grafileri çekilerek hastanın rotasyon, kısalık ya da eğriliği hesaplanarak ameliyat öncesi tedavi planı yapılır.
Kemik uzatmaya genellikle ameliyat sonrası 7. ya da 10.günde başlanır. Patoloji ve hastanın durumuna göre genellikle günde 1 mm 4 eşit aralığa bölünür her 6 saatte bir 0.25 mm olarak uygulanır. İlizarov yöntemi ile ameliyat olanlar ameliyatın ardından hasta 1. ya da 2. günde yürütülür. Erken evrede uygulanan fizik tedavi ile hastanın yatağa bağlı kalmasının getirdiği sakıncalardan korunması, hastanın aktif tedaviye katılım sağlaması, eklem hareket açıklığını koruması, kaslarını gergin tutması ve hastanın günlük faaliyetlerini 3-4. günden itibaren kendi yapar hale getirmesi amaçlanır. İşlem sonrasında hastalar genellikle 1 ya da 3 gün hastanede kalır. Bu süreçte hastaya evde nelere dikkat etmesi konusunda eğitim verilir.
İlizarov yöntemi fiyatı uygulama bölgesine ve uygulama yöntemine göre farklılık gösterir.
Boy uzatma ameliyatı ilizarov yöntemi kemik yapımını uyarır. Damarlanmayı artırarak kanlanmanın ve bununla bağlantılı olarak kemik kaynamasının artmasına yardımcı olur. Kanlanmanın artması ile mevcutta olan iltihabın iyileşme süreci de hızlanır. İlizarov yöntemiyle tedavi sürecinin herhangi bir aşamasında oluşabilecek ya da daha önceden mevcut olan eğrilikler de anestezi gerektirmeden düzeltilebilir. Bunun yanında ameliyatın ardından hasta yürümeye başlayabilir.
KAYNAK: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3025247/
Ameliyatın ardından hasta pansumanını günlük yapmalıdır. Bunun yanında hareket kısıtlılığı yaşamamak adına doktor tarafından verilen hareketleri düzenli olarak uygulamalıdır. Doktor tarafından aksi önerilmedikçe iyileşmenin hızlanması adına hasta mümkün olduğunca yürümelidir. Tedavi sürecinde sigara içilmemeli, doktorun verdiği takviyeler düzenli kullanılmalıdır. Kemik sağlığı için de ilizarov ameliyatı iyileşme süresi boyunca bol süt ve süt ürünleri tüketilmelidir.
İlizarov ile boy uzatma işlemi, tıbbi gerekliliği olan durumlar dışında önerilmemektedir.
İlizarov yöntemi ile boy uzatma hem çocuk hem de yetişkin hastalara uygulanabilir ancak 60 yaş ve sonrası için tavsiye edilmez.