Konjonktivit özellikle kırmızı göz şikayetiyle gelen hastaların sık aldığı tanılardan biridir. Bu nedenle pembe göz ya da kırmızı göz olarak da adlandırılır. Kırmızı göz hastalığı gözün tahriş olması ya da enfeksiyon yaşanmasına bağlı oluşur ve genellikle kolay bir şekilde tedavi edilebilir. Gözün pembe ya da kırmızı olması, yanma, yapışkan akıntı ya da kaşıntı hissi yaşanması ve uyanma anında göz kapaklarını açmada zorlanma yaşanması şeklinde şikayetlere neden olur.
“Konjonktivit nedir?” sorusunu gözün beyaz kısmını ve göz kapaklarının iç yüzeyini kaplayan ince, şeffaf zar olan konjonktivanın iltihaplanması veya enfeksiyonudur şeklinde yanıtlayabiliriz. Bu durum genellikle pembe göz olarak da adlandırılır çünkü göz beyazının kızarmasına neden olur. Konjonktivit, çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir ve bulaşıcı ya da bulaşıcı olmayan türleri vardır.
Konjonktivit türleri aşağıdaki gibidir:
Kırmızı göz hastalığı tıbbi olarak konjunktivit olarak bilinir ve gözün beyaz kısmının (konjunktiva) iltihaplanmasıdır. Bu durum çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir ve belirtileri aşağıdaki gibidir:
Kırmızı göz hastalığı alerjik, bakteriyel, viral veya kimyasal irritasyon gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Belirtiler birkaç gün ila birkaç hafta sürebilir ve şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Eğer belirtiler şiddetliyse uzun süre devam ediyorsa veya görme kaybı gibi ciddi sorunlar yaşanıyorsa bir göz doktoruna başvurmak önemlidir.
Konjonktivit tedavisi için doğru tanı önemlidir. Konjonktivit, halk arasında kırmızı göz hastalığı olarak da bilinir. Tanısının konulması için genellikle klinik değerlendirme yeterlidir. Hastanın belirtilerinin ne zaman başladığı, ne kadar sürdüğü ve nasıl geliştiği hakkında bilgi alınır. Alerjiler, sistemik hastalıklar veya diğer tıbbi durumlar sorgulanır. Gözle ilgili önceki problemler veya hastalık öyküsü incelenir.
Doktor, bir oftalmoskop veya slit lamba (biyomikroskop) kullanarak gözleri detaylı bir şekilde inceler. Göz kapakları, konjunktiva, kornea ve diğer göz yapıları değerlendirilir. Gözde kızarıklık, şişlik, akıntı ve diğer belirtilerin varlığı ve türü gözlemlenir. Akıntının rengi ve kıvamı (bakteriyel konjonktivitte sarı-yeşil akıntı, viral konjonktivitte sulu akıntı) değerlendirilir. Gözde kaşıntı veya yanma olup olmadığı sorulur.
Genellikle klinik muayene yeterli olsa da bazı durumlarda doktor ek testler isteyebilir. Şiddetli vakalarda veya tedaviye yanıt vermeyen durumlarda, gözden alınan bir sürüntü kültüre gönderilebilir ve mikrobiyolojik inceleme yapılabilir. Bu, bakteriyel ve viral etkenlerin ayırt edilmesine yardımcı olabilir. Alerjik konjonktivit şüphesi varsa, alerji testleri yapılabilir.
Göz tansiyonu ölçümü (tonometri) yapılabilir. Görme keskinliği test edilebilir. Konjonktivitin nedeni belirlenip uygun tedavi başlatıldıktan sonra, belirtiler genellikle kısa sürede düzelir. Ancak, konjonktivitin nedeni ve türüne bağlı olarak tedavi yaklaşımları değişebilir. Bu nedenle, belirtiler ortaya çıktığında bir göz doktoruna başvurmak önemlidir.
Kırmızı göz hastalığı tedavisi hastalığın nedenine bağlı olarak değişir. Genel olarak konjonktivit, viral, bakteriyel, alerjik ve kimyasal olarak sınıflandırılır. Viral konjonktivit genellikle kendi kendine geçer ve spesifik bir antiviral tedavi gerektirmez. Dinlenme, gözleri temiz tutma ve soğuk kompres uygulama rahatlama sağlayabilir. Ellerin sık sık yıkanması ve gözlere dokunmaktan kaçınılması enfeksiyonun yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Göz kuruluğunu ve rahatsızlığı hafifletmek için kullanılabilir. Gözdeki rahatsızlığı azaltmak için reçetesiz satılan göz damlaları kullanılabilir.
Bakteriyel Konjonktivit tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Doktor tarafından reçete edilen antibiyotikler, enfeksiyonun daha hızlı iyileşmesini sağlar. Göz çevresini temiz tutmak ve hijyene dikkat etmek önemlidir. Gözdeki akıntılar düzenli olarak temizlenmelidir. Ellerin sık sık yıkanması ve gözlere dokunmaktan kaçınılması önemlidir.
Alerjik Konjonktivitte alerjiye bağlı kaşıntı ve rahatsızlığı hafifletmek için kullanılır. Soğuk Kompres gözlerdeki şişliği ve kaşıntıyı azaltabilir. Oral antihistaminikler veya diğer alerji ilaçları belirtileri hafifletebilir. Alerjik reaksiyona neden olan maddelerden uzak durmak önemlidir.
Kimyasal Konjonktivit durumunda göz hemen bol su veya izotonik çözelti ile yıkanmalıdır. Kimyasal yanıkların ciddi olması durumunda hemen tıbbi yardım alınmalıdır. Kimyasallarla çalışırken koruyucu gözlük kullanılması önerilir.
Gözleri ovuşturmak enfeksiyonu daha da kötüleştirebilir ve yayılmasına neden olabilir. Havlu, yastık kılıfı ve makyaj malzemeleri gibi kişisel eşyaların paylaşılmaması enfeksiyonun yayılmasını önler. Enfeksiyon sırasında kontakt lens kullanımı durdurulmalı ve doktorun önerisine göre tekrar kullanılmalıdır. Konjonktivit belirtileri varsa ve özellikle belirtiler şiddetliyse veya uzun süre devam ediyorsa, bir göz doktoruna başvurmak en iyisidir. Doktor, doğru tanı koyarak uygun tedavi yöntemini önerecektir.
KAYNAK: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pink-eye/symptoms-causes/syc-20376355
Konjonktivit bulaşıcı olabilir. Özellikle viral ve bakteriyel konjonktivit bulaşıcıdır ve enfekte bir kişinin göz salgılarıyla doğrudan veya dolaylı temas yoluyla yayılabilir.
Enfekte göz salgılarıyla doğrudan temas (örneğin, gözleri ovuşturmak), enfekte kişiye ait eşyalar (havlu, yastık kılıfı, makyaj malzemeleri) ile temas, viral konjonktivit, öksürük veya hapşırık yoluyla da yayılabilir.
Ellerinizi sık sık yıkayın. Kişisel eşyaları paylaşmayın. Kontakt lens kullanımına dikkat edin. Hijyen kurallarına uyun. Hasta insanlarla teması sınırlayın.
Konjonktivit genellikle enfekte kişilerin göz salgılarıyla yayılır. Bu salgılar doğrudan temas veya kontamine olmuş yüzeyler aracılığıyla başka kişilere bulaşabilir.
Viral konjonktivit genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden iyileşir. Bakteriyel konjonktivit antibiyotik tedavisi ile 1 hafta içinde iyileşir. Alerjik konjonktivit alerjenlere maruz kalma süresine bağlı olarak değişir, tedavi ile birkaç gün içinde rahatlama sağlanabilir.
Viral ve Bakteriyel Konjonktivit tedavi edilmezse enfeksiyon yayılabilir ve komplikasyonlar gelişebilir. Şiddetli vakalarda kornea etkilenebilir ve görme sorunları oluşabilir. Alerjik Konjonktivit durumunda da devam eden rahatsızlık ve kaşıntı olabilir, ancak genellikle ciddi komplikasyonlara yol açmaz.
Kuru göz sendromu, yeterli gözyaşı üretilememesi veya gözyaşlarının hızla buharlaşması sonucu oluşur. Bunun nedeni yaşlanma, bazı ilaçlar, çevresel faktörler veya tıbbi durumlar olabilir.
Göz temizliği enfeksiyonun önlenmesinde ve tedavisinde çok önemlidir. Enfekte göz salgılarının düzenli olarak temizlenmesi ve hijyen kurallarına uyulması, enfeksiyonun yayılmasını engeller.
Ilık pansumanlar konjonktivitin semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Gözdeki şişlik ve rahatsızlığı azaltabilir.
Konjonktivit sırasında kontakt lens kullanmaktan kaçınılmalıdır. Enfeksiyon geçene kadar lens kullanımı durdurulmalı ve lensler iyice temizlenmelidir.
Çocuklarda da konjonktivit olabilir. Özellikle okullar ve kreşler gibi kalabalık ortamlarda bulaşma riski yüksektir. Çocuklarda belirtiler görüldüğünde doktora başvurmak ve hijyen kurallarına dikkat etmek önemlidir.