Modern yaÅŸamın en sık görülen hastalıklarından biri olan obezite, kiÅŸiyi fiziksel olarak kısıtlar ve psikolojik sorunlar yaÅŸamasına neden olur. Daha da önemlisi ölümcül hastalıkların geliÅŸiminde rol oynar. Bu nedenle kiÅŸinin ideal kilosunu koruması, obezite sınırında olan hastaların da diyetisyen ve hekim gözetiminde ideal kilosuna ulaÅŸması son derece önemlidir. Birçok insan kilo alımının ve obezitenin irade eksikliÄŸinden kaynaklandığını düÅŸünür. Ancak bu durumun yaÅŸanmasında genetik, çevresel faktörler, yaÅŸam tarzı, psikolojik faktörler ve daha fazlası etkilidir. Son yıllarda tüm dünyada salgın bir hastalık gibi görülen obezite, hayatı tehdit edebilen sorunlara neden olduÄŸundan yakından takip edilmeli ve tedavisi zaman kaybetmeden gerçekleÅŸtirilmelidir.
Obezite, saÄŸlık için yüksek risk teÅŸkil eden aşırı yaÄŸ birikimidir. Ancak bu yaÄŸ birikimi ile yaÅŸanan obezite, yalnızca estetik bir endiÅŸe deÄŸildir. Anormal derecede yaÅŸanan yaÄŸ birikimi ile kiÅŸinin diyabet, kalp hastalığı, kanser ve yüksek tansiyon yaÅŸama ihtimali artar. Obezite yaygın olarak düÅŸünülen iradesizlik durumu deÄŸildir. Bu durumun yaÅŸanmasında kalıtsal etkenler, psikolojik ve çevresel faktörler belirleyicidir. Vücut kitle indeksi (BMI) 25'in üzerinde olan kiÅŸi fazla kilolu ve 30'un üzerinde olan kiÅŸi de obez olarak kabul edilir.
Obezite cerrahisi kilo vermenize yardımcı olan bir dizi uygulama grubuna verilen ortak isimdir. Obezite hastalarında diyet, egzersiz ve ilaç tedavisi sonrası baÅŸarılı sonuçların alınamadığı durumlarda obezite cerrahisi uygulanabilir. Obezite cerrahisinde uygulanan ameliyatlar bariatric cerrahi olarak da adlandırılır. Bariatric cerrahi, kapalı ameliyat yöntemiyle uygulanan farklı ameliyatları kapsar. Bu ameliyatların seçimi hastaya uygulanan bir dizi testler ve bu testlerin hekim tarafından deÄŸerlendirilip hasta ile görüÅŸmesi ile yapılır.
Dünya genelinde yaygın olan obezitenin nedenleri aÅŸağıdaki gibidir:
Obezite belirtileri arasında en temel olanı, vücutta aşırı düzeyde yaÄŸ dokusu birikimidir. Bunun yanında baÅŸka belirtiler de görülür. Bu belirtiler aÅŸağıdaki gibidir:
Teknolojinin geliÅŸmesi obezite cerrahisinin çeÅŸitli teknikler kullanmasını saÄŸlamıştır. Böylelikle farklı hasta tipleri özelinde ameliyat ve obezite tedavisi gerçekleÅŸtirilebilir. Bu ameliyat ve tedavilerin seçimi de hekim tarafından yapılan test ve gözlemlerle belirlenerek hasta ile yapılan görüÅŸmelerde karar verilir.
Mide balonu uygulaması, kilo vermeye yardımcı olan en basit yöntemlerden biridir. Bu yöntemde hava ya da sıvı ile dolu olan balon, hafif anestezi iÅŸlemi ile yerleÅŸtirilir ve bu iÅŸlem ortalama 15-20 dakika sürer. Mide balonunun yerleÅŸtirilmesi ile midenin besin alma kapasitesi azalmış olur ve kiÅŸi hızlı bir ÅŸekilde doyar. Bu yöntem, hastaların kilo verme sürecinin hızlanmasına yardımcı olur. Mide balonunun midede kalma süresi ise 6 ay ile 1 yıl arasındadır. Bu sürenin sonunda balon basit bir endoskopik yöntemle 5-6 dakika içerisinde çıkarılır. Basit bir uygulama olması ve hastada kalıcı deÄŸiÅŸimler yaratmaması bu yöntemin saÄŸladığı avantajlar arasında. Ancak balon çıkarıldıktan sonra hastanın yaÅŸam tarzında kilo almaya sebep olabilecek rutini devam ettirmesi, verilen kiloların kısa sürede geri alınmasına neden olabilir. Bu nedenle mide balonu iÅŸlemi sonrasında düzenli ve dengeli beslenmeye, spor yapmaya özen göstermeniz büyük önem taşır.
Gastrektomi kolu uygulaması, kilo vermek için dünya genelinde sıklıkla uygulanan yöntemlerden biridir. Bu yöntem kapsamında midenin %80-90'ı çıkarılarak mide tüp haline getirilir. Böylelikle kiÅŸinin kalori alımı azalır. Tüp mide uygulaması kapalı yöntemle 1-2 saat sürer. Uygulama sonrası hasta, durumuna göre 2-3 gün boyunca hastanede kalır. Ameliyat sonrası 2 hafta sıvı ve 2 hafta yumuÅŸak yiyecekler tükettikten sonra normal beslenme rutinine geçebilirsiniz. Ancak ameliyat sonrası yiyecekleri iyice çiÄŸnemeye, yemekleri küçük porsiyonlar halinde tüketmeye, egzersiz yapmaya ve vitamin takviyesi almaya özen göstermelisiniz. VerdiÄŸiniz kiloları hızla geri almamak için ÅŸekerli ve kalorili sıvı gıdalardan da kaçınmalısınız. Ameliyat sonrası hastalar kilolarının büyük bir bölümünü 1 yıl içinde kaybeder ancak bu oran ve süre kiÅŸiden kiÅŸiye farklılık gösterir.
Dünya genelinde obezite cerrahisinde yaygın ÅŸekilde uygulanan prosedürlerden biri olan Gastrik By-Pass (R-YGB) yönteminde mide temel olarak büyük ve küçük parça olacak ÅŸekilde iki bölüme ayrılır. On iki parmak bağırsağı ve ince bağırsağın baÅŸtan bir kısmı yeni oluÅŸan küçük mide ile bypass edilir ve birleÅŸtirilir. Gastrik By-Pass ile kiÅŸinin kalori alımını kısıtlamak ve yenilebilir besinlerin emilimi azaltmak hedeflenir. Gastrik By-Pass (R-YGB) yöntemi obeziteden kaynaklı saÄŸlık sorunlarının çözülmesinde kullanılan metabolik etkinliÄŸi yüksek yöntemlerden biridir. Bu yöntem sonucunda hastanın yaÅŸadığı kilo kaybı ortalama 1,5 yıl kadar devam edebilir ancak bu sürenin hastadan hastaya farklılık gösterdiÄŸi bilinmelidir. Uygulama sonrasında hastanın sık sık takip edilmesi ve vitamin takviyeleri kullanması gerekir.
Mini Gastrik By-Pass, Gastrik By-Pass ameliyatının daha kolay uygulanabilir bir türüdür. Bu ameliyatta, uzun bir mide poÅŸu oluÅŸturulur ve ince bağırsak parçası mide poÅŸu ile birleÅŸtirilir. Mini Gastrik By-Pass, kısa süreli ve az maliyetli bir uygulamadır. Uygulama sonrasında hastaların uzun dönemde vitamin desteÄŸi kullanması gerekebilir.
Switch olarak da bilinen duodenal switch ameliyat yöntemi hem gastrik by-pass hem de sleeve gastrektomi yöntemlerini birleÅŸtiren bir cerrahi operasyondur. Duodenal switch operasyonu iki adımda gerçekleÅŸtirilir. İlk adım, midenin %80’inin çıkarılması ve kalan kısmının ince bir tüp haline getirilmesidir. Bu iÅŸlemle birlikte 1.5-2 litre hacme sahip olan mide 120 ml hacimli bir tüp ÅŸeklini alır. İkinci adımda da by-pass oluÅŸturmak için mideye baÄŸlanan ince bağırsak ayrılarak iki ayrı yol ve ortak bir kanal oluÅŸturulur. Bu adımlarla uygulanan iÅŸlem sonrasında mide hacmi küçülür ve hasta daha az miktarda besin tüketerek doygunluk hissine ulaşır. Bu yöntem sonucunda ayrıca besinlerin ince bağırsaktaki yolu kısaltılmış ve bunun sonucunda da besinler az emildikleri için besinlerden kalan kalori miktarı da azalmış olur.
Mide Botoksu
Ameliyatsız obezite tedavilerinden biri olan mide botoksu, vücut kitle indeksi 25 ile 35 arasında olan ve ne kadar zor olursa olsun kilo veremeyen hastaların midesinin belirli noktalarına endoskopik yöntemle botoks iÅŸleminin uygulanmasıdır. Mide botoksu ile cerrahi müdahale olmaksızın mideye uygulanan botoks iÅŸlemi sonrasında açlık hissi azalırken, tokluk hissi daha uzun süre hissedilir. Uygun diyet ve egzersizler ile kilo kaybı saÄŸlanır. Obezite cerrahisi için yeterince kilolu olmayan (VKİ 25-35 arası) ve tüm çabalara raÄŸmen kilo veremeyen hastalara uygulanır. Vücut kitle indeksi 35'in üzerinde olanlar için obezite cerrahisi önerilir.
Obezite Ameliyatı Öncesi
Hasta ameliyat öncesi süreçte hekimler tarafından detaylı olarak muayene edilir. Ardından hasta bilgilendirilir. Tedaviye kabul edilen hasta göÄŸüs hastalıkları, kardiyolog, psikiyatrist, endokrinoloji, anestezist ve metabolik hastalıklar bölümlerinde de deÄŸerlendirilir. Operasyon öncesi son aÅŸamada da hastaya çeÅŸitli laboratuvar tetkikleri, mide endoskopisi ve karın ultrasonografisi yapılır.
Ameliyat Sonrası Kilo Verme
Obezite cerrahisi sonrasında kilo vermeniz, kazandığınız ve sürdürdüÄŸünüz alışkanlıklarla doÄŸrudan ilgilidir. Genel kilo kaybı 1 yıl boyunca devam eder. Ancak obezite ameliyatı sonrasında yeni bir beslenme rutini oluÅŸturmalı, protein ağırlıklı beslenmeye özen göstermeli ve egzersiz yapmaya gayret etmelisiniz. Bu süreçte doktorunuz ve diyetisyeninizle de teması kesmemiÅŸ olmanız önemlidir.
bezite Cerrahisi Sonrasında Spora Ne Zaman Başlayabilirim?
Obezite cerrahisi sonrasında dilediÄŸiniz zaman spora baÅŸlayabilirsiniz. Ancak baÅŸlangıçta kendinizi zorlamamanız gerekir. Maksimum 40 dakika sürecek tempolu yürüyüÅŸ baÅŸlangıç için yeterlidir. Ameliyat sonrası 15.günden itibaren de yüzebilir, koÅŸabilir, yoga ya da pilates gibi sporlar yapmaya baÅŸlayabilirsiniz. Ağırlık gerektiren zorlu egzersizleri de 2.ayın tamamlanmasının ardından yapabilirsiniz. Aksi takdirde eklem ve kalp ritmi sorunları yaÅŸayabilirsiniz.
Obezite Cerrahi Sonrası Ne Zaman Hamile Kalabilirim?
Tüp mide ameliyatı geçirdiyseniz 1.yılın sonunda hamile kalabilirsiniz. Ancak tüp mide ameliyatı dışında daha kompleks bir ameliyat olduysanız 18.aydan itibaren hamile kalmanız uygundur. Obezite cerrahi sonrası erkeklerde de baba olmak için gerekli süre 1 yıldır. Daha erken dönemde obezite epigenetik olarak babadan çocuÄŸa geçebilir.
Obezite Cerrahi Sonrası Saçlarım Dökülür mü?
Normalde obezite cerrahisi sonrası saç dökülmesi yaÅŸanmaz. Ancak saçlı deri altında bulunan yaÄŸ miktarı azaldığından deri incelmesi yaÅŸanabilir ve saç kökleriniz güçsüzleÅŸip dökülebilir. Bu durumun önüne geçmek için bakır, selenyum, çinko ve biotin gibi vitamin desteklerini doktorunuza danışarak kullanabilirsiniz.