Erişkin bir insanın bağırsağında 100 trilyon faydalı bakteri bulunur. Ağırlığı 1,5 kiloyu bulan bu bakteriler bağırsak mikrobiyomunuzdur ve genel sağlığınız için son derece önemlidir. Tüketilen yiyecekler dahil olmak üzere birçok faktör, sindirim sisteminizdeki bakteri ve probiyotik türlerini etkiler. Bu bakterilerden bazıları hastalıkla yakından ilişkili olsa da diğerleri bağışıklık sistemi, kilo ve kalp sağlığı üzerinde etkilidir.
Bağırsak dostu bakterileri hakkında bilgi sunmadan önce, sıklıkla sorulan “Bağırsak florası nedir?” sorusuna yanıtlamak gerekir. Bağırsak florası, bağırsakta bulunan tüm mikroorganizmaları tanımlar ve mikrobiyota olarak da adlandırılır. Mikrobiyotalar sindirim sistemini meydana getiren organlarda doğal olarak bulunur ve patojenik olmayan mantarlar, bakteriler, parazitler ve virüslerden oluşur. Herhangi bir hastalığa neden olmayan bu mikroorganizmalar, vücudun savunması ve sindiriminde önemli bir yere sahiptir. Bağırsaklarda bulunan mikrobiyota kişinin doğum şekline, beslenme alışkanlıklarına, hijyenine ve çevresine göre şekillenir.
Vücut için savunma ve bağışıklık sistemi çalışması üzerinde önemli bir etkiye sahip olan bağırsak florası istilacı mantar, bakteri, çevresel toksinler ve virüslere karşı koruyucu bir rol üstelenerek vücuda hangilerinin girip girmeyeceğine karar verir. Bu sistemin bozulması durumunda bağırsak bariyeri işlevini kaybeder ve istenmeyen yabancı maddeler vücuda girer. Bu durum da sızdıran ya da geçirgen bağırsak olarak adlandırılır. Bağırsak florası bozulduğunda kabızlık, ishal, gaz gibi bağırsak sorunları ve saman nezlesi, romatizma ve alerji gibi hastalıklara yakalanma durumu kolaylaşır. Bu nedenle bağırsak florası diyeti dikkatle uygulanmalı ve flora dostu besinler tüketilmelidir.
Sindirimi düzenlemeye yardımcı olan bu rolü ile bağışıklığı destekleyen ve güçlendiren mikoorganizmalara probiyotik adı verilir. Bu mikroorganizmalar, bağırsağın doğal florasını hastalığa neden olan tüm organizmalardan korur. Saccharomyces, lactobacillus ve bifidobacterium gibi bakteriler en faydalı probiyotiklerdir.
Probiyotiklerin faydaları aşağıdaki gibi sırlanabilir:
“Bağırsak dostu bakteriler nelerdir?” diye merak ediyorsanız vücudunuzda 40 trilyona yakın bakterinin bulunduğunu ve bir kısmının bağırsaklarda yaşadığını bilmelisiniz. Bifidobacterium ve Lactobacillus, probiyotik bakteri arasında en önemlileridir.
Probiyotikler bazı besinlerde doğal olarak bulunur ve bu besinler genellikle fermente ürünlerdir. Bu ürünler aşağıdaki gibidir:
“Bağırsak florası nasıl düzelir?” diye merak ediyorsanız beslenmenize özen göstermeniz gerektiğini bilmelisiniz. Bu alanda yapılan belirli çalışmalar da beslenmenin bağırsak florasının düzenlenmesinde etkili olduğunu göstermekte. “Bağırsaktaki iyi bakteriler nasıl çoğalır?” sorusunun yanıtı şöyle:
Farklı gıda türlerinden oluşan bir diyet, bağırsak dostu bakterilerin de çeşitli olmasını sağlar. Bu nedenle her besin grubundan oluşan bir beslenme rutini oluşturulmalıdır. Meyve ve sebzeler, sağlıklı bir bağırsak için önemli besin kaynakları arasındadır. Yüksek lif içeren ahududu, enginar, yeşil bezelye, brokoli, nohut, mercimek, fasulye, muz ve elma diyete dahil edilmelidir. Fermente gıdalar, içeriklerinde bulunan şekerin, maya veya bakteriler tarafından parçalandığı fermantasyon işleminden geçer ve bu bakımdan bağırsak dostudur. Bu gıdalar yoğurt, kefir, turşu ve bazı peynir çeşitleri bu bakımdan zengindir. Probiyotikler, bağırsakta yararlı bakterilerin büyümesini teşvik eder. Bağırsaktaki bazı bakteri türleri onları parçalara ayırır ve yakıt için kullanır. Çok sayıda kepekli tahıllar, sebze ve meyveler probiyotik içerir. Tam tahıllı gıdalar tüketin. Kepekli tahıllar çok sayıda sindirilemeyen karbonhidratlar içerir. Bu karbonhidratlar ince bağırsak tarafından emilmez ve yararlı bakterilerin büyümesini teşvik etmek adına kalın bağırsağa gider. Polifenoller bakımından zengin gıdaları tüketmeye de özen gösterin. Bu gıdalar kakao ve bitter çikolata, kırmızı şarap, üzüm kabukları, yeşil çay, badem, soğan, yaban mersini ve brokolidir. Bağırsak florasının normale döndürülmesi bu gıdalar bakımından zengin bir diyetle mümkündür.
Bozuk bağırsak florası belirtileri ile düzeltilebilir. Bu belirtiler kabızlık, ishal, şişkinlik ve gaz gibi bağırsak problemleri, romatizma, cilt hastalıkları, alerjiler, enfeksiyona yatkınlık ve sürekli yorgunluk şeklinde sıralanabilir. Peki, bağırsak florası ne kadar zamanda düzelir? Bu belirtilerin gözlemlenmesi ile gerekli önlemler alınarak bağırsak florası düzeltilebilir.
“Bağırsak dostu bakteriler ve probiyotik ne işe yarar?” sorularının yanıtlarını sizin için sunduk. Düzenli, sağlıklı çalışan bir bağırsak sistemine ve güçlü bir bağışıklığa sahip olmak istiyorsanız, sizin için sunduğumuz önerileri dikkate alabilirsiniz. Bağışıklık sisteminizi güçlendirecek en öneriler için de "Bağışıklık Sistemi Nasıl Güçlenir?" adlı yazımıza göz atabilirsiniz.