YeÅŸil çay oksitlenmeye maruz kalmamış yapraklardan elde edilen ve minimum iÅŸlem görerek hazırlanan bir çay çeÅŸididir. YeÅŸil çayın saÄŸlık üzerindeki en belirgin etkisi kan basıncını düzgünleÅŸtirmesi ve kanser riskini azaltmasıdır. Yüksek antioksidan ve polifenol içeriÄŸi sayesinde geleneksel Çin ve Hint tıbbında yüzyıllardır kanama kontrolünden yara iyileÅŸtirme, sindirim yardımına, kalp ve zihinsel saÄŸlık iyileÅŸtirmeye, vücut ısısının düzenlenmesine kadar geniÅŸ bir yelpazede kullanılır. YeÅŸil çayın faydaları ve kullanımı hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.
YeÅŸil çay Camellia sinensis bitkisinin yapraklarının buharla piÅŸirildikten sonra tavada kızartılıp kurutulmasıyla elde edilen bir içecektir. Dünya çay üretimi yeÅŸil çay, oolong çay ve siyah çay olmak üzere genellikle üç ana kategoriye ayrılır. YeÅŸil çay dünya çay tüketiminin yaklaşık yüzde 20'sini oluÅŸturur ve bu çay türü hasat edilen yaprakların genellikle kıvırma iÅŸlemi ile birlikte buharla kurutulması sonucunda hazırlanır. Özellikle Çin, Japonya ve diÄŸer Asya ülkelerinde yaygın olarak tüketilen yeÅŸil çayın popülerliÄŸi saÄŸlık üzerindeki faydalarının bilimsel araÅŸtırmalarla ortaya konmuÅŸ olmasından dolayı her geçen gün artmaktadır.
YeÅŸil çayda C vitamini, riboflavin, niasin, folik asit, pantotenik asit gibi B vitaminleri, manganez, potasyum, magnezyum, florür gibi vitamin ve mineraller bulunur.
Sade ve limonlu yeÅŸil çayın faydaları saymakla bitmez. Enfeksiyonlara karşı vücut direncini artırır, stresi hafifletir, biliÅŸsel yetenekleri ve kemik saÄŸlığını destekler. Ayrıca kolesterol seviyesini düÅŸürmeye yardımcı olur, tip 2 diyabetin kontrolünü kolaylaÅŸtırır, inme riskini azaltır, baÅŸ aÄŸrısını giderir ve kilo verme sürecine katkıda bulunur. Bağışıklık sistemini güçlendiren yeÅŸil çay, aynı zamanda antikanserojen özelliklere sahiptir. YeÅŸil çayın faydalarını genel olarak ÅŸu ÅŸekilde sıralayabiliriz:
SaÄŸlıklı bir cilde sahip olmak için beslenmede dikkat etmeniz gereken diÄŸer detayları öÄŸrenmek için "SaÄŸlıklı Bir Cilt için Tüketmeniz Gereken 18 Besin" baÅŸlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
YeÅŸil çayın ne zaman içileceÄŸi kiÅŸinin tercihlerine, yaÅŸam tarzına ve saÄŸlık durumuna baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir. Ancak genel olarak sabahları yeÅŸil çay tüketmek, gün boyunca enerji seviyenizi yükseltmeye yardımcı olabilir. Ayrıca içeriÄŸinde bulunan kafein sayesinde zihinsel uyanıklığınızı artırabilir. EÄŸer kafeine karşı duyarlıysanız veya sabahları kafein ihtiyacınız düÅŸükse, dikkatli olmanızda fayda var. ÖÄŸünler arasında yeÅŸil çay tüketmek metabolizmanızı harekete geçirebilir ve açlık hissinizi bastırabilir. Ara öÄŸün olarak yeÅŸil çay, aşırı yemeyi engelleyerek tokluk hissini arttırabilir. YeÅŸil çayı egzersizden önce içmek fiziksel performansınızı yükseltebilir. Kafein içeriÄŸi enerji ve dayanıklılık saÄŸlar. YeÅŸil çay, öÄŸle ya da akÅŸam yemeklerinden sonra içilebilir. Sindirim sistemini destekler. Ancak uykunuzu etkilememesi için akÅŸam içimi erken saatlerde olmalıdır. Genellikle günlük kafein alımınıza dikkat ederek yeÅŸil çay tüketmelisiniz. Çok fazla kafein almak saÄŸlık sorunlarına neden olabilir. YeÅŸil çay, dengeli bir beslenme programının bir unsuru olarak kabul edilmelidir. Sadece yeÅŸil çaya dayalı bir diyetten ziyade çeÅŸitli besinleri içeren bir diyet seçmek önemlidir.
YeÅŸil çayın birçok faydasından yararlanmak için günde 2-3 fincan içilmesi önerilir. Ancak bu konuda dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Öncelikle güvenilir ve kaliteli markaların yeÅŸil çayları tercih edilmelidir. Açıkta satılan ve uzun süre beklemiÅŸ olan yeÅŸil çaylar, yabancı madde karışma riski, nem artışı ve aflatoksin oluÅŸumu gibi nedenlerle zararlı olabilir. DüÅŸük kalitedeki yeÅŸil çaylar da aşırı düzeyde florür içerebilir. Bu tür çayların düzenli tüketimi vücutta çeÅŸitli olumsuz etkilerin ortaya çıkmasına yol açabilir. GüvendiÄŸiniz markalardan alınan yeÅŸil çayın doÄŸru demleme süresine uygun olarak hazırlanması önemlidir.
Aşırı kaynatılmış yeÅŸil çay, içindeki yaÅŸamsal bileÅŸenlere zarar verebilir ve bu nedenle beklendiÄŸi gibi olumlu sonuçlar görülemeyebilir. Bu yüzden çayın, suyu kaynamaya yaklaÅŸtığı anda 5 dakika boyunca demlenmesi idealdir. PaketlenmiÅŸ yeÅŸil çayları da alabilirsiniz. İsterseniz içine limon, fesleÄŸen veya nane gibi baharatlar ekleyerek de tüketebilirsiniz. Birtakım bitkisel çaylar soÄŸuk algınlığına veya burun tıkanıklığına iyi gelirken, yeÅŸil çay genellikle bu durumlarda ilk tercih edilenler arasında yer almaz. EÄŸer burun tıkanıklığınız anatomik sebeplerden dolayı meydana geliyorsa - örneÄŸin burun eÄŸriliÄŸi veya kemik deformasyonları - burun estetiÄŸi bir seçenek olabilir. Kapalı rinoplasti hakkında meraklı olan hastalar genellikle burundaki ÅŸekilsel bozukluklardan dolayı nefes alma, uyuma gibi sorunlar yaÅŸayan kiÅŸiler olabilmektedir.
Belli baÅŸlı saÄŸlık koÅŸulları veya hassasiyetleri göz önünde bulundurulduÄŸunda, yeÅŸil çay tüketimi bazı durumlarda uygun olmayabilir.
Hamilelik sırasında yeÅŸil çay tüketiminin dikkatli bir ÅŸekilde yapılması önemlidir. YeÅŸil çayın kafein ve diÄŸer bileÅŸenleri hamilelik süresince ve bebek saÄŸlığında belirli etkiler oluÅŸturabilir. Bu yüzden hamilelikte yeÅŸil çay alırken aÅŸağıdaki noktaları göz önünde bulundurmak gereklidir:
Kendi saÄŸlığınız ve bebeÄŸinizin saÄŸlığı için, hamilelik sürecindeki herhangi bir beslenme düzeni deÄŸiÅŸikliÄŸi öncesinde doktorunuza danışmanız son derece önemlidir.
YeÅŸil çayının faydaları aşırı ve bilinçsiz tüketildiÄŸinde zarara dönüÅŸebilir. Aşırı tüketiminde yeÅŸil çayın zararları ise ÅŸöyledir:
KAYNAK: https://www.webmd.com/diet/health-benefits-green-tea
Ilık suyla demlenen yeÅŸil çayın daha fazla fayda saÄŸladığı düÅŸünülür. Çünkü kaynar su, yeÅŸil çaydaki kateÅŸinlerin etkinliÄŸini azaltabilir. Öncelikle fincana yeÅŸil çay yaprakları eklenir. Ardından, kaynamaya baÅŸlayan bir fincan suya yaklaşık bir çay kaşığı yaprak eklenir. YeÅŸil çayın demlemesi için yaklaşık 2-3 dakika beklenmelidir (5 dakikadan fazla demlememelisiniz). Çaydaki kateÅŸinlerin tadını ve emilimini artırmak için birkaç damla limon ekleyebilirsiniz.
Günde en fazla üç fincan yeÅŸil çay tüketilmelidir.
YeÅŸil çay, enfeksiyonlara karşı vücudun savunma yeteneÄŸini artırması, stres seviyelerini düÅŸürmesi, zihinsel saÄŸlığı güçlendirmesi, kemikleri koruması, kolesterol seviyelerini düÅŸürmesi ve tip 2 diyabetin kontrolünü saÄŸlamasıyla bilinir. Ayrıca inme riskini azaltır, baÅŸ aÄŸrısını hafifletir ve kilo kaybına destek olur. Tüm bunların yanında yeÅŸil çay, bağışıklık sistemini güçlendirerek anti-kanser etkisi gösterir ve cilt saÄŸlığını da koruyan güçlü antioksidanlar içerir.
YeÅŸil çay, termojenik özellikleri (kafeinin ötesindeki etkiler) sayesinde metabolizmayı hızlandırır ve yaÄŸ yakımını teÅŸvik eder. Bu nedenle yeÅŸil çay tüketimi, kilo vermek isteyenler için oldukça faydalıdır.
Evet, yeÅŸil çayın içeriÄŸindeki bazı bileÅŸenlerin sakinleÅŸtirici bir etkisi bulunmaktadır. L-theanine adlı bir amino asit türü, doÄŸal bir rahatlama hissi saÄŸlar ve stresi azaltmaya yardımcı olur. Bununla birlikte, yeÅŸil çayın aynı zamanda kafein içerdiÄŸini de unutmamak gerekir. Kafein, bazı insanlarda uyarıcı etki yaratabilir. Bu nedenle, yeÅŸil çayın sakinleÅŸtirici etkisi kiÅŸiye baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸebilir.
Bazı yeÅŸil çaylar hala el ile toplanmakta ve elde toplanan bu çaylar genellikle daha az acı ve daha belirgin bir tat sunar. İklim ve toprak gibi faktörler de yeÅŸil çayın tadını belirler. YeÅŸil çay türleri genellikle sencha, tencha ve matcha olarak kategorize edilir.
YeÅŸil çay ve siyah çay arasındaki temel fark, üretim süreçlerinde yatar. Siyah çay, rengini ve aromasını deÄŸiÅŸtiren bir fermantasyon sürecinden geçerken, yeÅŸil çay iÅŸleme tabi tutulmaz ve doÄŸal rengini korur.