Mide Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Mide kanaması üst gastrointestinal sistem kanamalarının en yaygın türüdür ve tüm sindirim sistemi kanamalarının %90'ını oluşturur. Türkiye'de görülme sıklığı kabaca binde bir kadardır. Akut mide kanaması olarak adlandırılan durumlar genellikle 1 ile 6 hafta arasında devam eder, bu sürenin ötesindeki kanamalar ise kronik mide kanaması olarak bilinir. Eğer mide kanaması belirtileri belirlenemez ya da tedavi edilemezse mide kanaması hayati sağlık problemlerine ve hatta ölüme neden olabilir. Mide kanaması hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.
Mide Kanaması Nedir?
Üst gastrointestinal sistem yemek borusunu, midenin kendisini ve duodenumu içerir. Mide kanaması ağızdan anüse kadar uzanan tüm sindirim sisteminde meydana gelen her türlü kanamayı tanımlar. Ancak teknik olarak mide kanaması bu üst sistemde yer alan ve sindirim sürecinin kilit bir parçası olan midedeki kanamaları ifade eder. Erkeklerde kadınlardan daha yaygın olan mide kanaması ciddi bir sağlık sorunu olarak dikkate alınmalıdır. Türkiye'de bilinçsiz veya yanlış ilaç kullanımından kaynaklanan mide kanamaları özellikle yaşlı popülasyon için büyük bir risk faktörüdür.
Mide Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Midede üst gastrointestinal sistemin bir parçası olan ve çeşitli faktörlere bağlı olarak kanamalar meydana gelebilir. Bu kanamalar ani ve yoğun olabileceği gibi düşük seviyede ve sürekli olmayan türde de gerçekleşebilir. Genelde mide iç duvarındaki inflamasyon sonucu oluşan bu kanamaların belirtisi yorgunluk, halsizlik, karın ağrısı, mide yanması, baş dönmesi ve anemi şeklinde kendini gösterir. Hematemez adı verilen kırmızı ya da koyu renkte kan kusma, dışkılama esnasında kan görülmesi ve siyah renkte dışkı bulunması da mide kanamasının göstergeleri arasındadır. Diğer belirtiler ise şöyledir:
- Anüsten parlak veya koyu kırmızı kan gelmesi
- Aşırı terleme ve kalp atışlarında artış
- Ayağa gelememe ve bayılma
- Dışkının siyah ve katran gibi olması
- Hazmedememe ve şişkinlik hissi
- İdrar miktarında düşüş
- Kahve telvesine benzer şekilde kusma
- Mide bulantısı ve kusma
- Midede doluluk hissi
- Nefes almakta zorluk
- Sürekli ishal
- Tansiyon düşüklüğü ve görme bozukluğu
- Üst karın bölgesinde rahatsızlık veya ağrı
- Yemek yeme isteği azalması
Mide Kanaması Neden Olur?
Peki mide kanaması neden olur? Mide kanamasının en önemli sebeplerinden biri mide ile yemek borusunun birleştiği noktadaki yaralardır. Karaciğer hastalıkları sonucunda oluşan ve yemek borusunun alt kısmında yer alan damar genişlemesi de mide kanamasına neden olan faktörlerdendir. Üst gastrointestinal sistemde bulunan tümörler de kanamaya yol açabilir.
Helicobacter pylori gibi bakterilerin vücutta bulunması, aşırı baharatlı gıda tüketimi, sıkça kusma, teşhis edilmemiş veya tedavi olmamış ülserler, gastrit, özofajit ya da Mallory-Weiss sendromu gibi durumlar, kafa travması, bilinçli olmayan ve aşırı ağrı kesici kullanımı, kan inceltici ilaçların kullanılması, iltihap karşıtı ilaçlar, sigara ve alkol tüketiminin fazla olması, stres, hepatit B ve karaciğer sirozu mide kanamasına neden olan etmenlerden bazılarıdır.
Ülkemizde mide kanamasının en yaygın sebebi genellikle yanlış ve bilinçsiz bir şekilde tüketilen ilaçlardır ve bu durum daha çok ağrı kesicilere bağlıdır. Yaşlı insanlar arasında fazla miktarda ağrı kesici kullanımı ve kalp hastalıkları sebebiyle kan sulandırıcı ilaçların kullanılması mide kanamalarını tetikleyen başlıca faktörlerdir. Ülser ise mide kanamasının başlıca sebeplerinden biridir ve mutlaka tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorunudur.
Mide Kanaması Nasıl Olur?
Mide kanamasının çoğu kaynağı dış etkenlerdir ve bu genellikle yemek borusu ile mide arasındaki birleşme noktasında veya mide iç duvarında meydana gelen yaralardan kaynaklanır. Örneğin tümör veya ülserden kaynaklı bir iltihap midede kan sızıntısına yol açabilir. Bazı durumlarda ise mide duvarındaki küçük bir yara, kullanılan kan inceltici ilaçlar nedeniyle mide kanaması başlayabilir. Mide kanaması geçirenlerin yorumları ve uzman görüşlerine göre kanın pıhtılaşamadığı durumlarda kanama durdurulamaz ve bu da mide kanamasına sebep olur. Ayrıca aşırı miktarda ağrı kesici ilaç kullanımı da ilacın içindeki bazı bileşenler nedeniyle mide duvarında yara oluşumunu ve sonuç olarak kanamayı tetikleyebilir.
Mide Kanaması Nasıl Anlaşılır?
“Mide kanaması nasıl anlaşılır?” sorusunun yanıtı da merak edilir. Kusmanın parlak kırmızı veya kahve telvesi benzeri bir görünümü, dışkının katran gibi siyah olması ve taze kanlı dışkılama belirtileri genellikle %80 oranında kendiliğinden son bulurken yaklaşık %20'si durmaksızın devam eder. Bu belirtilerle doktora başvuran hastaların hikayeleri sağlık profesyonelleri tarafından ayrıntılı bir şekilde incelenir. İlaç ve alkol kullanımı, kostik maddeye maruz kalma, ülser varlığı, kilo kaybı, iştahsızlık ve kusma biçimi gibi bir dizi faktör değerlendirildikten sonra fiziksel muayene gerçekleştirilir. Tansiyon düşüklüğü, kalp çarpıntısı ve hızlı nefes alma durumları araştırılır. Dahası yutulan kanın mevcudiyeti için KBB incelemesi yapılırken, karın bölgesindeki hassasiyet ya da kitleler için abdominal muayene gerçekleştirilir. Rektal muayene ile kitle ya da kan varsa bu durumlar renk ve yoğunluk açısından değerlendirilir. Doktor gerektiğinde ek laboratuvar testlerini talep edebilir. Eğer hasta çok kan kaybetmişse kan transfüzyonu için kan grubunun belirlenmesi ve cross-match testi yapılması istenebilir. Midenin detaylı incelemesi endoskopi ile gerçekleştirilir ve gerekli durumlarda sintigrafi kullanılır. Kanama noktasının tespit edilemediği durumlarda mide kanaması teşhisi, anjiyografi ve enteroskopi yöntemleri kullanılarak konulur.
Mide Kanaması Nasıl Tedavi Edilir?
Kanamanın kaynağı belirlendikten sonra mide kanamasını kontrol etmek ve iyileştirmek adına çeşitli metotlar mevcuttur. Uygulanacak mide kanaması tedavisi yöntemi mide kanamasına neden olan faktörün ve kanayan bölgenin belirlenmesinin ardından doktor tarafından hasta ile ayrıntılı olarak paylaşılır. Kanamayı durdurmak için hemoklips uygulaması sıkça başvurulan mide kanaması tedavi seçeneklerinden biridir. Endoskopik metotla mide mukozasına yerleştirilen klipsler yaranın kapanmasını sağlar ve genellikle bir hafta içerisinde doğal olarak düşer.
“Mide kanaması nedir belirtileri nelerdir?” gibi soruların yanıtını uzmanlarımız sizin için derledi. Mide kanaması ciddi bir sağlık sorunu olup ihmal edilmemelidir. Karın ağrısı, kusma, halsizlik gibi semptomları fark ederseniz mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekmektedir. Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır ve tedavi sürecini kolaylaştırır. Kendinizi iyi hissetmiyorsanız veya belirtileri yaşıyorsanız zaman kaybetmeden doktorunuza danışın.
KAYNAK: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gastrointestinal-bleeding/symptoms-causes/syc-20372729
SIK SORULAN SORULAR
Birçok kişi mide kanaması geçirdikten sonra nasıl beslenmesi gerektiğini merak eder. Aslında bu soruların yanıtları genellikle ilgili doktor tarafından verilir. Fakat mide kanaması sonrasında hastaların yaşam tarzlarını değiştirmeleri gerekmektedir. Bu bireylerin düzenli ve sağlıklı bir şekilde beslenmesi oldukça önemlidir. Mideyi tahriş etmeyecek gıdalarla beslenmek, yoğun baharatlı ve yağlı yiyeceklerden, kafeinli ve gazlı içeceklerden sakınmak gereklidir. Fast food tipi yiyeceklerin tüketiminin önlenmesi, aşırı tuz kullanımından kaçınılması, yiyeceklerin hijyenik olmasına dikkat edilmesi ve sigara ile alkol tüketiminden uzak durulması gerekmektedir.
Hafif mide kanamaları zamanla durabilir ancak bu durumun tedavi edilip kanamanın kaynağının belirlenmesi önemlidir çünkü tekrarlama riski yüksektir. Büyük orandaki kanamaların kendi kendine geçme ihtimali bulunmamaktadır. Bu nedenle mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Ayrıca, bitkisel tedavi yöntemleriyle mide kanamasını çözmek mümkün değildir. Kişilerin bu türden yaklaşımlardan kaçınması gerekir. Mide kanamasının sonuçları hayati tehlike arz edebilir ve bu sebeple profesyonel tıbbi yardım alınmalıdır.
Dünya genelinde mide kanamalarının en yaygın sebebi kontrolsüz ağrı kesici kullanımıdır. Ülkemizde de yapılan son çalışmalar, özellikle yaşlı nüfusta ağrı kesicilere bağlı olarak ortaya çıkan kanamaların artış gösterdiğini ortaya koymaktadır.
Kanama esnasında herhangi bir fiziksel hareketten kaçınmak gerekmektedir. Ayrıca, hasta hiçbir gıda ya da içecek tüketmemelidir. Doktorun önermediği eylemlerden de sakınılmalıdır.
Mide kanamasından şüphelenilen kişilere genellikle tam kan sayımı, kan pıhtılaşma süresi, trombosit miktarı ve karaciğer işleyişi gibi testler uygulanır. Bu testler mide kanamasının teşhisine yardımcı olmaktadır.
Eğer zamanında müdahale edilmezse ve kan kaybı ciddi boyutlara ulaşırsa, mide kanamasının yaşam tehlikesi oluşturması mümkündür. Ancak günümüzde tedavi seçenekleri oldukça etkili olduğundan bu tür durumlar nadiren görülür. Hastalar genellikle tamamen iyileşmektedirler ve tedaviye uygun davranışları sergilemeleri bu süreçte büyük önem taşımaktadır.
Mide kanamalarının genellikle iki çeşidi vardır; akut ve kronik. Akut mide kanamalarının süresi yaklaşık olarak 1 ile 6 hafta arasında değişirken, kronik mide kanamalarının süresi ise genellikle 6 haftadan daha fazla olmaktadır. Eğer kanama fark edilmez ve tedaviye başlanılmazsa, bu durum hayati sağlık problemlerine veya ölüme yol açabilir.
Mide kanaması geçiren bir hasta, durumunun ciddiyetine ve tedavi sürecine bağlı olarak genellikle 5 ile 10 gün arasında hastanede kalabilir. Ancak bu süre hastanın genel sağlık durumu ve tedaviye yanıt verme hızına göre değişebilir.
Ameliyat, karın bölgesine yapılan büyük bir kesik ile mideye ulaşılarak gerçekleştirilir. Kanamayı tetikleyen sinirler kesilir ve eğer varsa mide yarası tamamen ya da kısmen çıkarılır. Endoskopik yöntemlerin çözüm sunmadığı veya mide kanamasının tekrarladığı durumlarda bu işlem uygulanabilir.
Doktorlar, hastanın durumuna göre endoskopi veya ilaç tedavisi gibi yöntemleri kullanarak mide kanamasını kontrol altına almaktadır. Hastaların belirtileri fark ettiklerinde hızlıca bir sağlık merkezine başvurması ve erken tedaviye başlaması gerekmektedir.
Ülser, özofagus varisleri ve siroz gibi ciddi karaciğer rahatsızlıkları mide kanamasına neden olabilir.
Yemek borusunda meydana gelen ülser, yara veya tümörler de mide kanamasına sebep olabilir.
Yoğun stres durumunda olan kişilerde mide kanaması daha sık rastlanabilir. Aşırı stres, mide salgısını artırabilir ve trombositlerdeki azalmalar mide kanamalarına karşı bir hassasiyet yaratabilir.
Yeni doğan bebeklerde mide kanaması vakaları görülebilir. Bebeklerde mide kanamalarının en yaygın sebebi K vitamini eksikliği ve buna bağlı olarak pıhtılaşma faktörlerinin sentez bozukluğu ile ilgilidir. Çocuklarda özellikle 1 ve 3 yaş arasında, bağırsak tıkanıklıkları ve mide fıtıkları nedeniyle kanama meydana gelebilir. Midenin içine giren yabancı cisimler veya mide ülserleri de kanama nedeni olabilir.
Genellikle belirtisiz ilerler. Ancak çocuklarda cilt renginde solgunluk, göz çevresinde mor halka oluşumu, halsizlik, baş dönmesi ve yorgunluk gibi semptomlar gözlemlenebilir.
Hamilelikte de mide kanaması meydana gelebilir. Hamile kadınlarda toksikoz durumu görülebilir. Bu rahatsızlıkta, hamilelik esnasında artan koku hassasiyeti nedeniyle kusma ortaya çıkar. Kusma sırasında mide basınç artışı yaşanır ve yemek borusunda yırtıklar oluşabilir, bu da kanamaya yol açabilir.
Mide kanamasının tedavisi genellikle sağlık kuruluşlarında doktorlar tarafından gerçekleştirilir. Herhangi bir belirti hissedildiğinde acilen hastaneye başvurmak gereklidir. Hastanın fiziksel aktivite yapması engellenmelidir ve mide sorunları sebebiyle kesinlikle hiçbir şey yedirilip içirilmemelidir.
Mide kanamasının semptomları genellikle kanamanın başlamasını takiben kısa süre içerisinde ortaya çıkar. Ancak, hafif kanamalar belirti vermeksizin de gerçekleşebilir ve zamanla anemiye sebep olabilir. Sürekli yorgunluk ve nefes darlığı gibi belirtileriniz varsa, bir sağlık profesyoneli ile konuşmanız önemlidir.
Yorum Ekle
