Faranjit Nedir? Faranjite Ne İyi Gelir?

 

Yaygın olarak boğaz ağrısı olarak bilinen farenjit, farenks iltihabıdır ve boğaz ağrısına neden olur. Dolayısıyla farenjit bir durumdan ziyade bir semptomdur. Virüslerin neden olduğu soğuk algınlığı veya grip gibi durumlar ya da Streptococcus gibi bakteriyel enfeksiyonlara yol açan mikroorganizmalar bu durumu tetikleyebilir. Mantar kaynaklı faranjiti ise sürekli steroid ya da antibiyotik kullanımı gibi durumlarda görmek olasıdır. Kış aylarında daha sık rastlanan faranjit belirtisi boğaz ağrısını yanında öksürük, yutma esnasında acı çekme veya konuşurken zorlanma gibi diğer semptomları da beraberinde getirebilir. Faranjite bağlı belirtilerin görülmesi durumunda kulak burun boğaz uzmanları tarafından yapılacak muayenelerde belirtinin altında yatan ana sebep belirlenmelidir. Gerektiği zamanlarda ilaç tedavileri ile semptomun ilerlemesi veya şiddetlenmesi engellenmelidir. “Faranjit nedir? Nasıl geçer?” gibi soruların yanıtlarını sizler için derledik.

Faranjit Tipleri Nelerdir?

“Faranjit nedir? Tipleri nelerdir?” sorusunun yanıtı aşağıdaki gibidir:

• Nazofaranjit: Nazofaranjit, geniz ile yutak arasındaki bölgenin iltihaplanmasıdır ve hem çocuklar hem de yetişkinler için yaygın bir durumdur. Hastalık doktorun gerçekleştirdiği fiziksel muayene sırasında rahatlıkla teşhis edilebilir. Eğer hastalığa bakteriler neden olmuşsa, şişme ve kızarıklığı olan bu durum antibiyotik tedavisiyle kontrol altına alınabilir.
• Tonsillit: Bademcik iltihabı da denilen bu durum, özellikle çocuklarda sıkça görülen bir enfeksiyon hastalığıdır. Genellikle bakterilerin sebep olduğu hastalığın tanısında fiziksel muayenenin yanı sıra, bakteri tespiti için testler de yapılabilir. Durumun seyrine bağlı olarak akut, kronik ve rekürren şeklinde sınıflandırılır.
• Larenjit: Larenjit, ses tellerinin bulunduğu gırtlak bölgesinin inflamasyonudur. Ses tellerinde oluşan bu hastalık nedeniyle ses tonunda değişim ya da ses kısıklığına yol açar. Öksürük, hastalığın yaygın bir semptomudur ve genellikle virüsler sebep olur. Hastalığın tedavisi, ilerlemesi veya uzun sürmesi durumunda zorlaşabilir; bu nedenle erken teşhis büyük önem taşır.

Faranjit Belirtileri Nelerdir?

Faranjitin ana nedenine bağlı olarak boğaz ağrısı dışında çeşitli belirtiler de ortaya çıkabilir. Enfeksiyon türüne göre soğuk algınlığı ya da grip gibi ek belirtiler görülebilir. Faranjit belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Viral Faranjit Belirtileri: Öksürük, baş ağrısı, burun akıntısı, göz irritasyonu, bademciklerde şişlik, lenf düğümlerinde iltihaplanma, halsizliktir.
• Bakteriyel Faranjit Belirtileri: Yutkunma esnasında ağrı, boğazda hassasiyet, boyun bölgesinde lenf düğümlerinin şişmesi sonucu oluşan ödem, boğazın arka kısmında beyaz noktalar veya irin görülmesi, bademciklerde kızarıklık ve şişkinlik, baş ağrısı, karın ağrısı, mide bulantısı veya kusmadır.

Çocuklarda Faranjit

Faranjit hastalığı tüm yaş gruplarında görülebilir fakat özellikle kış aylarında çocuklarda daha sık rastlanır. Yetişkinlerdeki gibi çocuklar arasında da kolaylıkla bulaşabilir. Bu nedenle, okul çağındaki çocukların hastalıklıyken okula gitmemeleri, hastalığın yayılmasını engellemek açısından önemlidir. Araştırmalar, faranjitin en çok 2-12 yaş arası çocuklarda görüldüğünü belirtmiştir. Yetişkinlerde görülen belirtilerin hemen hemen hepsi çocuklarda da görülebilir; ancak mide bulantısı, karın ağrısı veya kusma çocuklarda daha yaygındır. Ayrıca, çocukların boğazları yetişkinlere göre daha duyarlıdır ve sigara dumanına maruz kalan çocuklarda faranjit oluşabilir. Bunun önlenmesi ve çocukların genel sağlıklarının korunması için yetişkinlerin, çocuklarının yanında sigara içmemesi ya da onları tütün kullanılan yerlerden uzak tutmaları gerekmektedir.

Çocuklarda Faranjite Ne İyi Gelir?

Çocuklardaki faranjit tedavisi, altında yatan sebeplere göre belirlenir. Eğer faranjit, alerjik bir tepkime sonucu oluşmuşsa, alerjenlere maruz kalmayı azaltmak veya alerji ilaçları kullanmak fayda sağlayabilir. Viral enfeksiyonlarla ilişkili olduğu durumlarda aşağıdaki önerilerde bulunulabilir:

• Bol miktarda sıvı tüketme: Çok miktarda sıvı içmek, balgamın incelmesine ve daha hızlı atılmasına yardımcı olacaktır.
• Tuzlu su ile gargara: Tuzlu su gargarası boğazın temizlenmesinde ve iltihabın azaltılmasında etkilidir.
• Boğaz pastilleri veya spreyler: Boğazda rahatlatıcı etkisi olan pastiller ve spreyler, boğaz ağrısını ve tahrişi hafifletebilir.
• Ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar: Bu tür ilaçlar, boğaz ağrısını ve ateşi düşürmekte yardımcı olabilir.

Faranjit Neden Olur?

Peki faranjit neden olur? Faranjit semptomlarının ortaya çıkmasında genellikle viral enfeksiyonlar ön plandadır. Rinovirüs, adenovirüs, koronavirüs veya parainfluenza gibi soğuk algınlığına sebep olan virüsler, boğaz ağrısı şikayetiyle sonuçlanabilir. Mevsim grip dönemlerinde faranjitle karşılaşmak oldukça sık görülür.

Mononükleoz gibi grip benzeri semptomları olan viral enfeksiyonlar da faranjite yol açabilir. Mononükleoz genellikle öpüşme hastalığı olarak bilinir. Bu tür enfeksiyonlar, tükürük veya kontamine eşyalar aracılığıyla bireyden bireye geçebilir. Enfekte olmuş bir kişinin çatalını veya bıçağını kullanmak ya da bu tür kişilerle yakın temasta bulunmak, virüsün başka bir kişiye bulaşmasına neden olabilir. Faranjit, çok nadiren de olsa bakteriyel enfeksiyonlar sonucunda da gelişebilir. A grubu Streptococcus bakterisi, özellikle çocuklarda faranjit oluşumuna katkıda bulunabilir. Bu bakteri grubunun dışında; klamidya, gonore (bel soğukluğu), mikoplazma pnömonisi gibi farklı bakteriler de faranjite sebep olabilir.

Boğaz ağrısının kaynağından biri de mantar enfeksiyonlarıdır. Fungal enfeksiyonlar, bağışıklık sisteminin zayıflaması veya antibiyotik kullanımına bağlı olarak boğazda oluşabilir ve bu durum boğaz ağrısına sebep olabilir. Saman nezlesi ya da alerjik rinit gibi alerjiler de boğaz ağrısının nedenleri arasında yer alabilir. Diğer taraftan, sürekli ağızdan nefes almak veya kışın kuru ortamlarda çok zaman geçirmek tekrarlayan boğaz ağrılarına yol açabilir. Mide asidinin yemek borusuna gelmesi ve burayı tahriş etmesi ile ortaya çıkan gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) da faranjit gelişimine katkıda bulunabilir ve kronik faranjitlere yol açabilir.

Faranjit Bulaşıcı mı?

“Faranjit bulaşıcı mı?” sorusunun yanıtı faranjit tanısı alan hastalar tarafından sıklıkla merak edilir. Faranjit, viral ya da bakteriyel olduğunda bulaşabilen bir belirtidir. Tükürük yoluyla geçiş yapabilen virüs veya bakteriler öksürme veya hapşırmalar sonucu havada küçük damlacıklar halinde yayılırlar. Bu damlacıkları soluyan, bunların temas ettiği objelere dokunan ve daha sonra ellerini ağız ya da gözlerine götüren kişiler ya da hasta bir kişiyle yiyecek veya içecek paylaşanlar da faranjite yakalanabilirler.

Faranjitin bulaşma süresi hastalığın altında yatan asıl sebebe bağlı olarak değişebilir. Semptomların görülmeye başlandığı anda, bu belirtiler genellikle 7-10 gün içinde iyileşme gösterirken, kişi bu süre zarfında hala faranjiti bulaştırabilir. Virüslerin kuluçka süreleri olduğu için, kişiler semptomları hissetmeye başlamadan önce bile enfeksiyon oluşturabilecek partikülleri çevreye yayabilirler.

Faranjit Nasıl Teşhis Edilir?

Faranjit şikayeti ile sağlık merkezine başvuran kişi genellikle bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından fiziki muayeneye tabi tutulur. Muayene sırasında doktor, hastanın geçmişini ve yaşadığı semptomları anlamak için hasta hakkında çeşitli sorular sorar. Bir kişinin sağlık durumunun incelenmesi ve değerlendirmesi sonucunda, burun, kulak ve boğaz enfeksiyon belirtileri kontrol altına alınır. Eğer hastada viral enfeksiyon bulguları varsa, doktor bu teşhisi muayene esnasında koyabilir. Bakteriyel enfeksiyon ihtimaline karşı, boğaz kültürü gibi ek testler yapılır ve kesin teşhis konulur. Bu incelemeler sonrasında elde edilen sonuçlara bağlı olarak kişi faranjit tanısı alabilir ve temel sebep ortaya çıkarılabilir.

Faranjit Nasıl Tedavi Edilir?

Faranjit tedavisi, kişiye özel bir planlama ile semptomlar doğrultusunda şekillendirilir. Altta yatan ana nedenlere göre belirlenen tedavi, semptomların ilerlemesini engellemeyi veya mevcut şikâyetleri hafifletmeyi amaçlar. Viral faranjit vakalarında genellikle evde uygulanabilecek yöntemlerle bağışıklık sistemi güçlendirilerek hastalığın kendiliğinden geçmesi beklenir. Bakteriyel faranjitlerde ise antibiyotikler reçete edilir. Antibiyotik kullanımı gerektiğinde, hastalığın tamamen iyileşmesini sağlamak ve tekrarlamasını önlemek için belirlenen tedavi eksiksiz uygulanmalıdır.

Viral faranjitte iyileşmeyi hızlandırmak, bakteriyel faranjitte ise ilaç tedavisinin etkisini yükseltmek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapılabilir. Faranjit tedavisi gören ya da alması gereken kişilerin günlük rutinlerinde dinlenme zamanları oluşturması önemlidir. Yoğun fiziksel aktiviteden kaçınarak vücudun aşırı yorulması engellenmelidir. Ortamın nemli tutulabilmesi için nemlendirici cihazlar kullanılabilir. Boğaz ağrısını hafifletmek amacıyla pastiller çözülebilir. Ağız hijyenine dikkat edilerek diş fırçasının düzenli olarak değiştirilmesi ve tuzlu su ile gargara yapma gibi uygulamalar gerçekleştirilebilir. Boğazın daha fazla tahriş olmasını engellemek için sıcak içecekler, örneğin çay, limon suyu ya da et suyu tüketilebilir.

Faranjit olarak da bilinen boğaz ağrısı, çeşitli faktörlerin sonucu oluşabilen bir belirtidir. Kişilerde boğaz ağrısı ve eşlik eden diğer semptomların görülmesi durumunda sağlık kuruluşuna başvurmaları tavsiye edilir. Eğer bakteriyel enfeksiyon söz konusuysa, ilaç tedavisi ile bu durum kontrol altına alınmalıdır.

Faranjit Nasıl Önlenir?

Faranjit ve diğer enfeksiyonlardan korunma ve bulaş riskini azaltma yöntemleri şöyledir:

• Ellerinizi düzenli ve doğru şekilde yıkamak
• Öksürme veya hapşırmada ağız ve burunu kapatarak etrafa mikrop saçılmasını önlemek
• Viral ya da bakteriyel enfeksiyonları olan kişilerle yakın temastan sakınmak
• Sigara içmekten ve sigara dumanına maruz kalmaktan kaçınmak
• Tozlu alanlarda ve kirli havada bulunmamak
• Aşırı sıcak ya da soğuk gıda tüketmemek
• Ortak kullanım alanlarında dezenfektan kullanmak
• Çalışma ve yaşama alanlarını düzenli olarak havalandırmak
• Kimyasal tahriş edici maddelerle temas etmekten kaçınmak

Faranjite Ne İyi Gelir?

“Faranjite ne iyi gelir?” sorusu da aşağıdaki gibi yanıtlanabilir:

Günlük bol sıvı alımı, ılık tuzlu su ile gargara yapıp dinlenme, tavuk suyu gibi faydalı çorbaların tüketilmesi faranjit için doğal çözümler arasındadır. Papatya, nane, hatmi, ekinezya, ıhlamur ve meyan kökü gibi bitki çayları tüketmek, Bol miktarda su içerek boğaz kuruluğunu giderme, ılık tuzlu su ile gargara yapma, bal yiyerek boğazdaki tahrişi hafifletme, tavuk suyu çorbası ile boğaza rahatlama sağlama, dinlenme, adaçayı ve ekinezya kullanma da etkili yöntemler arasındadır.

Ekinezya ve adaçayının, klorheksidin / lidokain içeren bir sprey kadar boğaz ağrısı ve kaşıntıyı hafiflettiği belirlenmiştir. Adaçayının antibakteriyel ve antiseptik özellikleri bulunmaktadır. Ekinezya da bağışıklık sistemini güçlendirebilir. Ada çayını gargara şeklinde hazırlayarak kullanabilirsiniz. Ayrıca adaçayı faydaları ile faranjitin neden olduğu boğaz iltihabına da iyi geliyor.

Antiseptik özelliklere sahip sarımsak, bakteriyel enfeksiyonlarla mücadelede yardımcı olabilir ve bu sayede faranjit tarafından sebep olunan boğaz ağrısını hafifletebilir. Sarımsağı çiğ olarak tükettiğinizde, antibakteriyel, antifungal ve antiviral etkilere sahip allisin adlı bir bileşen salgılanır. Sarımsağı boğaz ağrısı tedavisi için kullanmanın en etkili yolu onu çiğ olarak çiğnemektir veya bir dilimini 15 dakika süreyle emmektir. Sarımsağı daha rahat tüketebilmek için rendeleyip üzerine bal ya da zeytinyağı ekleyebilirsiniz. Faranjit hastalığına karşı oldukça etkili olan nane, çiğnendiği zaman boğaz ağrısını hafifletir ve kuru öksürüğü azaltır. Nane ayrıca demlenerek de içilebilir.

Faranjit Nasıl Geçer?

Peki faranjit nasıl geçer? Bakteriyel faranjit durumunda hasta genellikle burun spreyi, antibiyotikler ve ağrı kesici ilaçlar alırken; alerjik faranjit belirtileri için semptomları kontrol altına almayı amaçlayan tedaviler uygulanır. Viral faranjit belirtisi gösteren kişilere aşağıdaki önerilerde bulunulur:

• Bolca dinlenin.
• Boğaz ağrısını hafifletmek için ibuprofen, asetaminofen veya aspirin (sadece yetişkinler için) kullanın.
• Bol miktarda su tüketin.
• Ilık tuzlu suyla gargara yapın.
• Boğazı rahatlatmak için ılık (çay veya et suyu gibi) ya da soğuk içecekler tüketin.
• Gece boyunca boğaz kuruluğunu önlemek için ara sıra ılık su için.
• Boğaz kuruluğunu azaltmak için soğuk bir buharlaştırıcı kullanmayı deneyin.
• Uzman tarafından tavsiye edilen boğaz pastilleri veya anestezik boğaz spreyleri kullanın.

Farenjit Hastaları Nelere Dikkat Etmelidir?

Faranjit hastaları aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir:

• Yeterli miktarda su tüketmek boğazın nemli kalmasını sağlar ve rahatsızlığı hafifletebilir.
• Baharatlı, asitli veya sert gıdalardan kaçınmak boğazda tahrişi azaltabilir.
• Sigara ve alkol tüketimi farenjit semptomlarını artırabilir ve iyileşme sürecini yavaşlatabilir.
• Vücudun hastalıkla mücadele edebilmesi için yeterli dinlenmeye ihtiyacı vardır.
• Hastalığın yayılmasını önlemek için düzenli el yıkama ve kişisel hijyen kurallarına uymak önemlidir.
• Ses tellerinin fazla kullanımı farenjiti kötüleştirebilir. Bu nedenle gereksiz ses kullanımından kaçınılmalıdır.
• Doktor tarafından önerilen ilaçların düzenli ve doğru bir şekilde kullanılması tedavi sürecinde büyük önem taşır.
• Hastalığın takibi ve tedavi sürecinin değerlendirilmesi için doktor kontrollerine düzenli olarak gidilmelidir.

Unutulmamalıdır ki her zaman profesyonel tıbbi yardım almak en güvenilir seçenektir. Yukarıda belirttiğimiz öneriler genel bilgilerdir ve tüm bireylerin sağlık durumlarına uygulanmayabilir.

Farenjit Hastalarının Yememesi Gereken Besinler Nelerdir?

Farenjit hastalarının aşağıdaki besinlerden kaçınması önerilir:

• Baharatlı yiyecekler boğazda ek hassasiyet ve tahrişe yol açabilir. Bu nedenle acı biber, baharatlı soslar gibi ürünlerden uzak durulmalıdır.
• Portakal, limon, greyfurt gibi yüksek asidik meyveler ve bu tür meyvelerden yapılan sular veya içecekler boğazı rahatsız edebilir.
• Alkol ve kafeinli içecekler vücuttan su atılımını artırarak kuruluğa sebep olur. Bu da boğaz ağrısını daha da kötüleştirebilir.
• Aşırı sıcak veya soğuk yiyecek ve içecekler farenjiti olan kişilerde boğaz ağrısını yoğunlaştırabilir.
• Kızarmış yiyecekler genellikle yağlıdır ve sindirim sistemi üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Bu da farenjit semptomlarının daha da artmasına yol açabilir.
• Şekerli gıdalar ve içecekler mukoza zarlarında iltihaplanmayı tetikleyebilir bu da farenjit belirtilerini kötüleştirir.

Bu listedeki her şeyi mutlaka diyetinizden çıkarmak zorunda değilsiniz ancak belirttiği semptomları hafifletmek için bu tür yiyecekleri sınırlamayı düşünmelisiniz.

Farenjit Larenjit Farkı Nelerdir?

Farenjit ve larenjit solunum sistemindeki farklı bölgeleri etkileyen solunum sistemi hastalıkları arasındadır. Farenjit larenjit farkı ise şöyle açıklanabilir: Farenjit boğazın arka kısmını ve bademcikleri etkiler. Genellikle viral enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkar ve belirtileri arasında boğaz ağrısı, yutma güçlüğü ve ateş bulunur. Farenjit genellikle soğuk algınlığı veya grip gibi durumların bir parçası olarak gelişir. Öte yandan larenjit genellikle ses tellerinin iltihaplanması ile karakterize edilir ve bu da ses kısıklığına neden olur. Larenjitin yaygın belirtileri arasında ses değişiklikleri, boğazda gıcıklık hissi ve öksürük bulunur. Larenjit genellikle aşırı bağırma, şarkı söyleme ya da konuşma gibi ses tellerine baskı uygulayan faaliyetlerin ardından oluşabilir.

KAYNAK:

https://en.wikipedia.org/wiki/Pharyngitis

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK519550/

SIK SORULAN SORULAR