HPV Belirtileri Nelerdir?

27 / ÅžUB
2024

HPV çok sayıda alt tipiyle insanlarda siÄŸillerden kansere kadar pek çok hastalığa yol açan bir virüstür. HPV genellikle hiçbir belirti vermeyen yaygın bir enfeksiyondur ve toplumun neredeyse %80'inde çeÅŸitli HPV belirtileri bulunur. Tüm kanser vakalarının yaklaşık %5'i HPV ile baÄŸlantılıdır. Özellikle rahim aÄŸzı kanserinin %99'u HPV'den kaynaklanır. Ayrıca, anal, penis, vulva, vajinal ve baÅŸ-boyun kanserlerin de önemli bir bölümüne yol açar. Bu yüzden HPV aşısı ve düzenli kontrollerle erken teÅŸhis etmek, bu tür kanserlerin önlenmesi ve tedavisi için hayati öneme sahiptir.

HPV Nasıl Bulaşır?

HPV virüsü belirtileri cinsel iliÅŸki ve deri teması yoluyla bulaşır. 200'den fazla farklı HPV türü bulunur ve bunların 40'tan fazlası insanlarda enfeksiyon oluÅŸturabilir. Farklı HPV türleri farklı riskler taşır. DüÅŸük riskli HPV nadiren kansere dönüÅŸür ancak genital organ ve anüs çevresinde siÄŸillere gibi belirtilere neden olabilir. Ancak bu belirtiler her zaman görünmez. ÖrneÄŸin anüs, vajina veya serviks içinde meydana gelebilir. Yüksek riskli HPV genellikle hiçbir belirti göstermez ama eÄŸer vücutta uzun süre kalırsa rahim aÄŸzı, vajina ve vulva, baÅŸ-boyun dahil olmak üzere birkaç çeÅŸit kansere yol açabilir.

Serviks (Rahim Ağzı): HPV ve Kanser Belirtileri

Her hasta sahip olduÄŸu HPV tipine baÄŸlı olarak farklı belirtiler gösterebilir. DüÅŸük riskli HPV durumunda rahim aÄŸzında siÄŸiller oluÅŸabilir ki bu durum tahriÅŸ ve aÄŸrıya yol açar. Bazı kiÅŸiler için bu siÄŸiller kanamaya sebep olabilir. Yüksek riskli HPV çoÄŸu zaman baÅŸlangıçta belirti vermeyebilir. Ancak eÄŸer virüs vücutta uzun süre kalırsa enfekte olmuÅŸ hücreler deÄŸiÅŸime uÄŸrayabilir ve kontrol dışı bir ÅŸekilde bölünmeye baÅŸlayabilir. Bu durum kansere yol açabilir. Erken aÅŸamada rahim aÄŸzı kanseri veya prekanseröz hücre varlığı genellikle belirti göstermez. Bu yüzden kadınların yaÅŸlarına ve diÄŸer risk faktörlerine baÄŸlı olarak 3-5 yıl aralıklarla Pap smear veya HPV DNA testi yaptırmaları büyük önem taşır.

• Cinsel iliÅŸki esnasında aÄŸrı
• Pelvik (kasık) bölgesinde acı hissi
• Vajinadan anormal akış
• Cinsel iliÅŸki sonrasındaki anormal kanama

• Kilo kaybı
• Ä°drar yapma ve bağırsak hareketlerinde zorluk
• Ä°drarda kan bulunması

Vajina ve Vulva: HPV ve Kanser Belirtileri

Vajinada HPV virüsü belirtiler, vajinanın ve vulvanın çevresindeki hücreleri etkileyebilir. EÄŸer kiÅŸi düÅŸük riskli HPV'ye sahipse vulvada siÄŸiller oluÅŸabilir. Bu siÄŸiller karnabahar benzeri cilt lezyonları veya normal cilde göre daha koyu renkte olan deri, düz, pürüzsüz veya kabartılı büyümeler ÅŸeklinde belirginleÅŸebilir.

SiÄŸiller genellikle düÅŸük riskli HPV'nin belirtisidir. Vulva kanseri tipi karnabahar gibi bir büyüme ÅŸeklinde görünebilir ve bu sebeple vulva çevresinde anormal bir büyüme fark edildiÄŸi anda uzmana baÅŸvurulmalıdır. Tedavi edilmezse yüksek riskli HPV vajinal veya vulva kanserine yol açabilir. Kadınlar prekanseröz hücrelere sahipken veya vajinal ya da vulvar kanserin erken evrelerinde herhangi bir semptom yaÅŸamayabilir. Pap smear testi hücrelerin kanser öncesi mi yoksa deÄŸil mi olduÄŸunu belirleyebilir ve bu nedenle kadınların yaklaşık 3-5 yıl aralıklarla düzenli olarak Pap smear testi yaptırmaları gereklidir. KiÅŸinin ne sıklıkta Pap smear testi yapması gerektiÄŸi yaşına ve diÄŸer risk faktörlerine baÄŸlıdır.

• Cinsel iliÅŸki sonrası kanama
• Normalden farklı akıntı
• Vajinada bir kitle
• Cinsel iliÅŸki esnasında aÄŸrı
• Pelvik bölgede hissedilen aÄŸrı
• Normalden farklı vajinal akıntı
• Cinsel birleÅŸme sonrasında yaÅŸanan anormal kanama

• Ani kilo kaybı
• Ä°drar yapma ve dışkılama zorluÄŸu
• Kanlı idrar

Ağız Ä°çi ve BoÄŸaz: HPV ve Kanser Belirtileri

DüÅŸük riskli HPV enfeksiyonuna sahip kiÅŸiler bademcikler civarında veya dilin altında siÄŸiller fark edebilir. Oral seks yoluyla HPV bu bölgelere bulaÅŸabilir. Ancak eÄŸer kiÅŸi yüksek riskli boÄŸazda HPV belirtileri sahipse orofarengeal (ağız ve boÄŸaz) kanseri geliÅŸtirebilir. Orofaringeal kanser belirtileri arasında sürekli boÄŸaz ve kulak aÄŸrısı, ses kısıklığı, ÅŸiÅŸen lenf düÄŸümleri, yutma esnasında aÄŸrı ve açıklanamayan kilo kaybı bulunmaktadır.

HPV'nin Kadın SaÄŸlığı Üzerindeki Etkileri Nelerdir?

HPV oldukça yaygın bir virüstür. Cinsel aktiviteye baÅŸlayan neredeyse herkes bu virüsle enfekte olur ve bu enfeksiyonların yaklaşık yarısı yüksek risk taşıyan türdendir. Genellikle bireylerin bağışıklık sistemi HPV enfeksiyonunu kontrol eder veya tamamen yok eder. Dünya SaÄŸlık Örgütü'ne (DSÖ) göre HPV enfeksiyonlarının yaklaşık %90'ı iki yıl içinde kendiliÄŸinden geçer. Ancak bazen yüksek riskli HPV türleri uzun süre devam edebilir ve kansere neden olabilir. Yüksek riskli HPV belirtileri kadın kanser vakalarının %3'ünün sebebidir. Ayrıca rahim aÄŸzı kanserinin %99'unun nedeni de HPV'dir. Özellikle HPV 16 18 belirtileri rahim aÄŸzı kanseri ve öncül lezyonların %70'ine yol açar.

Erkekte HPV Belirtileri Nelerdir?

HPV enfeksiyonunun belirtileri virüsün neden olduÄŸu saÄŸlık sorununa baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸiklik gösterebilir. Erkekte HPV belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

• Genital SiÄŸiller: En sık görülen belirti peniste, testislerde, anüste veya yakındaki cilt bölgelerinde siÄŸillerin oluÅŸmasıdır. Bu siÄŸiller genellikle aÄŸrısızdır.
• Kaşıntı veya Rahatsızlık: Genital bölgede kaşıntı, rahatsızlık veya yanma hissi olabilir.
• Anormal Deri DeÄŸiÅŸiklikleri: Bazı erkeklerde penis, anal bölge veya ağız içinde anormal deri deÄŸiÅŸiklikleri olabilir.

Kadınlarda HPV Belirtileri Nelerdir?

Kadınlar da erkekler gibi HPV'nin çeÅŸitli belirtilerini yaÅŸayabilir. Kadınlarda HPV belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

• Genital SiÄŸiller: Vulvada (dış genital organ) vajina içinde veya anüs civarında siÄŸiller görülebilir. Bu siÄŸiller genellikle aÄŸrısız ve kabarık bir yapıya sahip olup brokoliye benzer bir görünüm sergileyebilir.
• Anormal Vajinal Akıntı: Normalden farklı bir renk, koku veya miktarla seyreden anormal vajinal akıntı olabilir.
• Anormal Pap Smear: HPV genellikle bir pap smear testi sırasında tespit edilir. HPV ile enfekte olmuÅŸ kadınlar, anormal hücre deÄŸiÅŸiklikleri nedeniyle anormal bir pap smear sonucu alabilir.
• Pelvik AÄŸrı: Bazı durumlarda pelvik aÄŸrı da HPV enfeksiyonunun bir belirtisi olabilir.

HPV Belirtileri Erkek SaÄŸlığı Üzerine Etkileri Nelerdir?

HPV belirtileri erkek grubunda da yaygın bir enfeksiyondur ve düÅŸük ile yüksek riskli türleri mevcuttur. Erkeklerdeki HPV enfeksiyonları genellikle belirtisizdir ve bağışıklık sistemi tarafından yönetilebilir ve zamanla yok edilebilir. Ancak bazı durumlarda HPV erkeklere ciddi saÄŸlık sorunlarına neden olabilir. Bu rahatsızlıklar aÅŸağıdaki gibidir:

• Genital SiÄŸiller: DüÅŸük riskli HPV türleri erkeklerde genital siÄŸil oluÅŸumuna yol açabilir. Bu siÄŸiller penis, skrotum, anüs veya kasık bölgesinde görülebilir.
• Kanser: Yüksek riskli HPV türleri erkeklerde kansere neden olabilir. Anal, penis ve orofaringeal (baÅŸ-boyun) kanserler en sık HPV ile iliÅŸkilendirilen kanser türleridir. Yüksek riskli HPV türlerinin vücutta kalıcı olması hücrelerin deÄŸiÅŸimine yol açar ve kontrolsüz bölünme ile kanserin geliÅŸimini tetikler.
• Orofaringeal Kanser: Yüksek riskli HPV türlerinin varlığı erkeklerde orofaringeal (ağız ve boÄŸaz) kanser riskini artırır. Bu kanserin belirtileri arasında sürekli boÄŸaz aÄŸrısı, kulak aÄŸrısı, ses kısıklığı, lenf düÄŸümlerinde ÅŸiÅŸlik, yutma esnasında aÄŸrı ve açıklanamayan kilo kaybı yer alır.

HPV Virüsü Belirtileri Ne Zaman Ortaya Çıkar?

Peki HPV belirtileri ne zaman ortaya çıkar? HPV virüsünün belirtileri genellikle enfeksiyonun alınmasından sonra birkaç hafta veya aylar içinde ortaya çıkar. Ancak bazı durumlarda belirtilerin gözlemlenmesi yıllar sürebilir. Virüs genellikle cilt üzerinde siÄŸillerin oluÅŸumu ÅŸeklinde belirti verir ve bu siÄŸiller genellikle el, ayak, genital bölge veya ağız çevresinde görülür. HPV virüsünün belirtileri arasında düzensiz adet döngüleri, pelvik aÄŸrılar, ağır adet kanamaları bulunabilir. Virüsün daha ciddi belirtileri ise rahim aÄŸzı kanserine yol açabilir. Bu nedenle HPV virüsünden ÅŸüphelenilen vakalarda en doÄŸru yöntem doktora baÅŸvurmak ve gerekli taramaların yapılmasıdır. Bu sayede erken teÅŸhis ile tedavi süreci hızlandırılabilir ve ilerleyen komplikasyonların önüne geçilebilir.

HPV Tedavisi Nasıl Yapılır?

HPV için spesifik bir tedavi bulunmaz. Doktorlar sadece HPV'nin yol açtığı durumları tedavi eder ve kansere dönüÅŸme riski taşıyan hücreleri çıkarır. Genital siÄŸiller için reçeteli ilaçlar, kriyocerrahi (dondurma yöntemi), lazer tedavileri ve ameliyat gibi yöntemler kullanılabilir.

HPV Aşısı ile HPV'den Korunma Nasıl Olur?

HPV olanların yorumları ve uzman görüÅŸlerine göre dünya genelinde HPV'nin önlenmesi büyük önem taşır. DSÖ'ye göre rahim aÄŸzı kanseri dünya çapında kadınlar arasında en yaygın görülen dördüncü kanser türüdür. DSÖ HPV türlerine karşı aşılamayı güçlü bir ÅŸekilde önermektedir. 9-14 yaÅŸ arası kız çocuklarının aşılanmasını ve 30 yaÅŸ üstü kadınların servikal taramadan geçmelerini tavsiye etmektedir. Bazı ülkelerde erkek çocukları da aşı programına dahil etmiÅŸtir. HPV aşıları ikili, dörtlü ve dokuzlu olmak üzere farklı tiplerde mevcuttur. Gardasil ve Cervarix, en yaygın kullanılan HPV aşı markalarıdır ve her üç aşı tipi de Türkiye'de bulunabilir.

HPV Aşısı Ne zaman ve Ne Sıklıkta Yapılmalı?

Rahimde HPV virüsü belirtileri için ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) aÅŸağıdaki önerilerde bulunmaktadır:

• Tüm 11-12 yaşındaki kız ve erkek çocuklar 2 doz Human Papilloma Virüs aşısı almalıdır. Ä°lk doz genellikle bu yaÅŸ aralığında rutin olarak verilir ve aşılama süreci 9 yaşında baÅŸlatılabilir. Ä°ki doz arasında 6 ile 12 aylık bir süre olmalıdır.
• 15 - 26 yaÅŸları arasında aşılanmaya baÅŸlanan gençler ve genç yetiÅŸkinlerin 6 ay içinde toplamda 3 doz alması gerekmektedir.

KAYNAK

1. Bosch, F. X., Lorincz, A., Muñoz, N., Meijer, C. J., & Shah, K. V. (2002). The causal relation between human papillomavirus and cervical cancer. Journal of clinical pathology, 55(4), 244-265. https://jcp.bmj.com/content/55/4/244

2. Doorbar, J., Egawa, N., Griffin, H., Kranjec, C., & Murakami, I. (2015). Human papillomavirus molecular biology and disease association. Reviews in Medical Virology, 25(S1), 2-23. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/rmv.1822