LDL Kolesterol Nedir? LDL Kolesterol Yüksekliği Nedir?
LDL kolesterol yaygın olarak kötü kolesterol olarak bilinen düÅŸük yoÄŸunluklu lipoprotein anlamına gelir. Vücuttaki hücrelere yaÄŸ taşıyan bu tür kolesterol yüksek seviyelerde birikerek damar duvarlarında plak oluÅŸumuna neden olabilir ve kalp hastalıklarının riskini artırabilir. Ancak LDL kolesterolün sadece kötü olduÄŸunu söylemek belki de ona haksızlık etmek olabilir. Peki LDL kolesterolün bazı faydalı yanları da var mıdır? Bu yazıda LDL kolesterolün karmaşık yapısını ve saÄŸlık üzerindeki etkilerini derinlemesine inceleyeceÄŸiz.
LDL Kolesterol Nedir?
Low-density lipoprotein teriminin kısaltılmışı olan LDL kolesterol bilinen diÄŸer adıyla düÅŸük yoÄŸunluklu lipoprotein, karaciÄŸerde üretilen kolesterol ve trigliseridlerin kan dolaşımına taşınmasını kolaylaÅŸtırır. Ayrıca genel olarak kötü kolesterol olarak da adlandırılır. SaÄŸlıklı bir bireyde LDL kolesterol seviyesinin ideal aralıklarda olması gerekir.
LDL Kolesterol YüksekliÄŸi Nedir?
LDL kolesterol yüksekliÄŸi kan dolaşımındaki düÅŸük yoÄŸunluklu lipoprotein miktarının normalden fazla olması durumunu ifade eder. Enflamasyon, stres ya da herhangi bir hastalık gibi durumlar LDL kolesterol seviyesinin yükselmesine neden olabilir. Artan LDL kolesterol damar duvarlarında birikme eÄŸilimindedir ve bu durum zaman içinde damarların daralmasına ve genel damar saÄŸlığının bozulmasına yol açabilir.
Ateroskleroz Nedir?
Tıbbi literatürde ateroskleroz terimi LDL kolesterolün damarlarda birikerek plak oluÅŸturması sürecini tanımlar. Ateroskleroz ile birlikte giderek daralan damarlar kanı organlara ve diÄŸer damarlara tam kapasitede taşıyamaz hale gelir. Bu durumda hangi organa veya hücreye giden damarlarda plak oluÅŸmuÅŸsa o organlar ve hücreler tam olarak oksijen alamaz ve iÅŸlevlerini en iyi ÅŸekilde yerine getiremez.
ÖrneÄŸin akciÄŸerlere giden damarlarda plak oluÅŸması nefes darlığı gibi sorunlara neden olabilirken kalp damarlarındaki plak oluÅŸumu kalp krizi gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. EÄŸer bir kadın hamileyken damar tıkanıklığına rastlanırsa bu durum hem annenin hem de bebeÄŸin saÄŸlığını kötü yönde etkileyebilir. Bu sebeple kan içerisindeki yüksek LDL kolesterol seviyesinin azaltılması gereklidir.
LDL Kolesterol Kaç Olmalı?
“LDL kolesterol nedir?” sorusunun kısaca yanıtlamak gerekirse LDL testi ile düzenli olarak kontrol edilen bir unsurdur. LDL kolesterolün 130 mg/dL'nin altında olması normal ve saÄŸlık bakımından kabul edilebilir bir deÄŸeri ifade eder. Peki LDL kolesterol kaç olmalı? 130-160 mg/dL arası riskli, 160 mg/dL ve üzeri ise yüksek olarak kabul edilir. Alanında deneyimli doktor LDL kolesterolle birlikte diÄŸer kan yağı parametrelerini de inceleyerek hasta için en uygun tedavi planını hazırlar. EÄŸer LDL kolesterol seviyesi yüksek veya daha fazla ise hemen bir saÄŸlık kuruluÅŸuna baÅŸvurulmalıdır.
LDL Kolesterol Belirtileri Nelerdir?
LDL kolesterol kan içinde arttığında damarlarda birikme yapar ve hücrelerin oksijenlenmesini engeller. Hangi organ veya hücre grubuna kan gönderen damarlarda bu tür birikimler meydana gelirse o bölgelerde belirli belirtiler ortaya çıkabilir. BaÅŸlıca belirtiler aÅŸağıdaki gibidir:
- Nefes darlığı
- Kalp ağrısı
- GöÄŸüs aÄŸrısı
- Bacak ağrısı
- Halsizlik ve yorgunluk hissi
- BaÅŸ dönmesi
- Solgun ten rengi
- Yüzde veya göz çevresinde görünen sarı yaÄŸ nodülleri
Yukarıdaki belirtiler görülüyorsa zaman kaybetmeden en yakın saÄŸlık kuruluÅŸuna baÅŸvurulmalıdır.
LDL Kolesterol Nasıl DüÅŸürülür?
EÄŸer kanınızda LDL kolesterol yüksekliÄŸi belirtileri varsa ilk adımınız uzman bir doktora baÅŸvurup uygun tedavi yöntemlerine hızlıca baÅŸlamak olmalıdır. Uzman doktor LDL kolesterol seviyenizin yüksekliÄŸine göre ilaçla tedaviye karar verebilir. Bunun yanı sıra LDL kolesterolü azaltmak için ÅŸu hususlara dikkat etmek gereklidir:
- Beslenmenizde sebze, meyve lifleri, sağlıklı yağlar, vitaminler ve mineraller bol miktarda bulunan gıdaları tercih edin.
- Aşırı yaÄŸ içeren hayvansal ürünlerden kaçının.
- Günde ideal su miktarını tüketmeye özen gösterin.
- Aktif bir yaÅŸam tarzı benimseyerek düzenli fiziksel aktivitelere katılın.
- EÄŸer aşırı kilolu veya obezseniz, saÄŸlıkla kilo kaybedin ve özellikle bel çevresindeki yağı azaltmaya çalışın.
- Sigara ve alkol kullanımını tamamen bırakın veya en aza indirin.
- Aşırı stres ve depresyon durumlarından kaçının.
Bu kurallara uyduğunuzda kanınızdaki LDL kolesterol seviyesi ve bu konuda yaşadığınız sağlık problemleri azalabilir.
LDL Kolesterol DüÅŸüklüÄŸü Nedir?
LDL kolesterolün sınırları 130 mg/dL'dir. Bu deÄŸerin altında olması normal olduÄŸunu gösterir. Peki LDL kolesterol düÅŸüklüÄŸü nedir? Kan içerisindeki LDL kolesterol seviyesinin 50 mg/dL'nin altında olması LDL kolesterol düÅŸüklüÄŸünü iÅŸaret eder. Bu durum genetik faktörlerden kaynaklanabileceÄŸi gibi kötü beslenme, aşırı kan kaybı, çeÅŸitli karaciÄŸer hastalıkları ve aşırı aktif tiroid durumunda da meydana gelebilir. Bazı ciddi metabolik hastalıklar ve kanser vakalarında da LDL kolesterolün normal seviyeden çok daha düÅŸük olması görülebilen bir durumdur.
LDL kolesterol düÅŸüklüÄŸü genellikle fazla bir problem yaratmaz, ancak ideal seviyelere ulaÅŸması saÄŸlık açısından tercih edilir. Bu nedenle, bir uzmana baÅŸvurarak LDL kolesterol düÅŸüklüÄŸünün sebebi araÅŸtırılmalı ve altında yatan problem ele alınmalıdır.
KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/articles/24391-ldl-cholesterol
SIK SORULAN SORULAR
LDL kolesterolü azaltmak için hayvansal yaÄŸlarla zengin beslenmeye son vermelisiniz. YaÄŸ oranı düÅŸük et ve tavuk veya omega 3 açısından zengin balık gibi protein kaynaklarına yönelmelisiniz. Lif bakımından zengin beslenmek damar saÄŸlığına katkıda bulunur bu nedenle tam tahıllı gıdaları tercih edin. Sebze ve meyveler, vitamin ve mineral içeriÄŸi ile kanınızdaki yüksek LDL kolesterol seviyesini düÅŸürmede önemli bir rol oynar. Åžekerli yiyecekler, tatlılar, hamur iÅŸleri gibi ÅŸeker yoÄŸunluÄŸu yüksek gıdaların tüketimini olabildiÄŸince sınırlayın. Ayrıca yüksek yaÄŸlı fast food tarzı yiyeceklerden ve paketli gıdaların tüketiminden kaçının.
LDL kolesterol seviyesinde artış genetik nedenlere baÄŸlı olabileceÄŸi gibi, hipertansiyon, diyabet ve obezite gibi saÄŸlık durumlarından veya çeÅŸitli böbrek ve karaciÄŸer hastalıklarından da kaynaklanabilir. Sigara ve alkol tüketimi de LDL kolesterol düzeylerini etkileyebilir. Ek olarak, yanlış beslenme ve hareketsiz yaÅŸam tarzı da bu kolesterol seviyesinin zamanla yükselmesine yol açabilir.
SaÄŸlık uzmanları genellikle saÄŸlıklı bir bireyin her yıl rutin kontrollerini yapmasını ve saÄŸlık durumunu izlemesini tavsiye eder. Çocuklar ve ergenlerde genellikle LDL kolesterol seviyeleri kontrol edilmezken, metabolik hastalığı olan ya da ailede kalp-damar hastalığı ya da LDL kolesterol yüksekliÄŸi öyküsü olan kiÅŸilerin doktorlarının tavsiye ettiÄŸi sıklıkta LDL kolesterol ölçümü yaptırmaları gerekmektedir. Erken teÅŸhis edildiÄŸinde tedbir alınarak daha büyük saÄŸlık sorunlarını önlemek mümkündür.
LDL kolesterol düzeyleri, standart bir kan testi ile belirlenebilir. Bu test genellikle trigliserid, total kolesterol ve HDL kolesterol seviyelerini de içerir. Uzman doktorlar, teÅŸhis için bu kan lipidi parametrelerinin tümünü deÄŸerlendirir. Bu parametrelerin izlenmesi için bir kan testi yapılması yeterlidir. LDL kolesterol hayati öneme sahip bir bileÅŸendir, ancak seviyesinin çok düÅŸük veya çok yüksek olması saÄŸlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, ideal seviyeyi korumak önemlidir ve hatta saÄŸlıklı bireylerin bile belirli aralıklarla LDL kolesterol seviyelerini kontrol ettirmesi önerilir.
Yorum Ekle
