Klima çarpması, klimanın yanlış kullanımı sonucunda ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Sıcak havalarda serinlemek için kullanılan klimaların aşırı soğuk havaya maruz kalması, vücut ısısının düzenlenmesinde bazı sorunlara yol açabilir. Bu durum, klima hastalığı veya klima ateşi olarak da bilinir. Klima çarpması, her yaştan insanı etkileyebilir, ancak çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalıkları olan kişiler daha risk altındadır.
Klima Çarpması Nedir?
Klima çarpması klimanın yanlış kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Sıcak havaların etkisinden kurtulmak isterken kullanılan klimanın yanlış kullanımı ile vücut ısısının düzenlenmesinde bazı problemler ortaya çıkar. Ortamın aşırı soğuması durumunda vücut oluşan ısı değişimlerine uyum sağlamak adına ekstra çaba sarf etmek durumunda kalır. Bunun sonucunda da kişide dengesizlik, halsizlik, baş dönmesi ve baş ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkar.
Klima Çarpması Nasıl Olur?
Klima çarpması nasıl olur? Klima çarpmasına neden olan en önemli etkenlerden biri klimanın yanlış kullanımıdır. Diğer faktörler ise aşağıdaki gibidir:
- Normal şartlarda metabolizma ısı üretimi ve ısı kaybı arasında bir dengede çalışır. Ancak klimanın olması gerekenden düşük sıcaklıkta çalıştırılması bu dengeyi bozar.
- Uzun süreli klima kullanımı ortamın nem dengesini bozar. Nem dengesinin bozulması nedeniyle de hava kuruluğu ortaya çıkar. Ancak sağlıklı bir ortamda nem seviyesinin belirli bir aralıkta olması önemlidir. Klima kullanımı ile bozulan bu aralık nedeniyle ortamdaki nem seviyesi düşerek ortamda kuruluk yaşanır. Bu da üst solunum yolları ve gözlerde tahriş yaratabilir. Ortamdaki nem dengesinin bozulması ile dehidrasyon (sıvı açığı) da yaşanabilir. Bu da gözler ve ağızda kuruluk hissi yaratabilir.
- Klimanın düzenli olarak temizlenmemesi de klima çarpması riskini artırabilir.
Klima Çarpması Kaç Gün Sürer?
Klima çarpmasının belirtileri genellikle ortalama 3 gün içinde geçer. Ancak bu süre kişiden kişiye değişebilir. Vücut direnciniz güçlü ise belirtiler daha kısa sürede geçebilir. Vücut direnciniz zayıfsa veya kronik bir hastalığınız varsa belirtiler daha uzun sürebilir.
Klima Çarpması Belirtileri Nelerdir?
Klima çarpması belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir. Genel belirtiler ise şöyledir:
- Baş ağrısı
- Burun akıntısı
- Yüksek ateş
- Öksürük
- Halsizlik
- Nefes darlığı
- Burun tıkanıklığı
- Kas ve eklem ağrıları
Klima Çarpması Nasıl Teşhis Edilir?
Klima çarpması belirtileri soğuk algınlığı ve grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının yarattığı belirtilerle benzerlik gösterdiğinden teşhis edilmesi zordur. Bu nedenle hastalara bazı tetkikler uygulanır ve bunların sonucunda hastanın yaşadığı belirtilerin kaynağı viral bir enfeksiyon olmadığında hastanın klima kullanım alışkanlığı öğrenilir.
Klima Çarpması Nasıl Tedavi Edilir?
Klima çarpması için kullanılan spesifik bir tedavi yöntemi yoktur. Tedavi sürecindeki temel prensip belirtileri hafifleterek hastanın rahatlamasını sağlamaktır. “Klima çarpması nasıl geçer?” sorusunun yanıtı aşağıdaki gibidir:
- Öncelikle hastanın rahat ve serin bir ortamda dinlenmesi sağlanır. Bu noktada hastanın ortamında nem ve ısı dengesinin iyi ayarlanması önemlidir.
- Klima çarpmasının yarattığı en önemli risklerden biri de vücutta sıvı açığı oluşmasıdır. Bu sebeple klima çarpması şüphesi durumunda hasta yeterli miktarda sıvı almalıdır. Hastanın yaşadığı dehidratasyon şiddetliyse hastanın hastaneye yatması gerekebilir.
- Yüksek ateş ve baş ağrısı gibi belirtileri hafifletmek adına da ateş düşücü ve ağrı özelliğine sahip ilaçlar reçete edilebilir.
- Ilık duşla yüksek ateş gibi belirtileri hafifletilebilir.
- Klima çarpması durumunda sağlık ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir.
Klima Çarpması Nasıl Önlenir?
Sıcaklığın yüksek olduğu yaz aylarında klima çarpması yaygın görülen bir durumdur. Ancak bazı önlemlerle klima çarpmasından korunmak mümkündür. Bu önlemler aşağıdaki gibidir:
- Klimayı 21-22 derece sıcaklıkta 2 saat çalıştırarak kapatmak ortamdaki havanın kalitesinin bozulmasını önlemeye yardımcı olur.
- Klimadan gelen hava doğrudan vücuda yönlendirilmemeli, klimanın karşısında oturulmamalı ya da yatılmamalı.
- Klima filtreleri düzenli olarak değiştirilmelidir. Böylelikle klima nedeniyle ortamdaki hava kalitesinin bozulması önlenebilir.
- Uzun süreli klima çalıştırılan alanlarda ortam havasını nemlendirilen cihazlar kullanılmalıdır. Böylelikle klima kullanımı sonucunda havadaki nem dengesinin bozulması önlenir.
- Klimanın aşırı kullanımı sonucunda yaşanan dehidrasyon riskini azaltmak bol su tüketilmelidir.
KAYNAK: https://www.news-medical.net/health/What-Are-the-Health-Effects-of-Air-Conditioning.aspx