Boğazda lezyon, boğaz bölgesinde oluşan anormal doku büyümeleri veya yaralanmaları olarak tanımlanabilir. Bu lezyonlar enfeksiyon, irritasyon, travma veya nadir durumlarda kanser gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.
Boğazda meydana gelen lezyonlar genellikle yutkunma güçlüğü, ağrı, şişlik, ses değişiklikleri ve uzun süren rahatsızlıklar gibi belirtilerle kendini gösterir. Erken tanı ve tedavi, ciddi komplikasyonların önlenmesi açısından büyük önem taşır. “Boğazda lezyon nedir? Belirtileri nelerdir?” gibi soruların yanıtlarını sizler için derledik.
Boğazda iyi huylu lezyonlar genellikle ciddi sağlık sorunlarına yol açmaz ancak yine de belirli semptomlarla kendini gösterebilir. Bu belirtiler lezyonun boyutuna, yerine ve türüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Boğazda iyi huylu lezyonların bazı yaygın belirtileri aşağıdaki gibidir:
Boğazda kötü huylu lezyonlar genellikle kanserle ilişkili olup erken tanı konulmazsa ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu tür lezyonlar belirgin ve rahatsız edici belirtilerle kendini gösterebilir.
Uzun süre geçmeyen ses kısıklığı ses teli nodülü belirtilerinin işareti olabilir. Boğazda yutkunma sırasında ağrı veya zorluk, kötü huylu lezyonun belirtisi olabilir. Bu durum yiyecek veya içeceklerin yutulmasını zorlaştırabilir ve kilo kaybına yol açabilir.
Geçmeyen veya sık tekrarlayan öksürük bazen kanlı balgam çıkarma ile birlikte görülebilir. Bu durum özellikle sigara içenlerde dikkat edilmesi gereken önemli bir belirtidir. Boğazda kötü huylu lezyon kulağa yansıyan sürekli veya artan ağrıya neden olabilir. Bu ağrı genellikle tek taraflıdır ve enfeksiyonla ilişkili değildir.
Boyunda veya boğazda elle hissedilebilen yumru veya şişlik, kötü huylu lezyonun belirtisi olabilir. Bu şişlik genellikle serttir ve büyüme eğilimindedir. Boğazda büyüyen kötü huylu lezyonlar hava yolunu daraltarak nefes almayı zorlaştırabilir. Bu durum ilerleyen evrelerde daha belirgin hale gelebilir.
Boğazda sürekli ağrı özellikle kulaklara yansıyan ağrı, kötü huylu lezyonların belirtisi olabilir. Ağrı yutkunma sırasında şiddetlenebilir. Boğazda kötü huylu lezyonun neden olduğu yutkunma zorluğu ve iştah kaybı açıklanamayan kilo kaybına yol açabilir.
Ağızdan gelen kötü koku ilerlemiş kötü huylu lezyonlarla ilişkili olabilir. Bu durum özellikle doku yıkımı veya enfeksiyon varsa belirgin hale gelir.
Boğazda lezyon çeşitli nedenlerle oluşabilir. Boğazda lezyon oluşmasına duruma yol açabilecek bazı yaygın nedenler aşağıdaki gibidir:
Boğazda lezyon tanısı bir dizi klinik değerlendirme ve tanısal testler aracılığıyla konulur. Hasta ilk olarak fiziksel muayeneden geçer. Endoskopi lezyonları daha yakından gözlemlemek için kullanılan yaygın bir yöntemdir.
İşlem sırasında ince, esnek bir tüp burun veya ağız yoluyla boğaza ilerletilir ve lezyonların yeri, boyutu ve görünümü değerlendirilir. Tanıyı kesinleştirmek ve lezyonun doğasını belirlemek için biyopsi yapılabilir. Bu işlemde lezyondan küçük bir doku örneği alınarak mikroskop altında incelenir.
Ayrıca kötü huylu bir lezyondan şüphelenildiğinde, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi ileri görüntüleme teknikleri de kullanılabilir.
Boğazda lezyonların tedavisi lezyonun türüne, boyutuna, yerine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. İyi huylu lezyonlar genellikle cerrahi müdahale gerektirmez ve semptomları hafifletmek için ilaçlar veya ses terapisi gibi konservatif tedaviler uygulanabilir.
Ancak büyük veya semptomlara yol açan iyi huylu lezyonlar cerrahi olarak çıkarılabilir. Kötü huylu lezyonlar söz konusu olduğunda ise tedavi genellikle cerrahi müdahale, radyoterapi ve/veya kemoterapiyi içerir. Tedavi planı lezyonun evresine ve yayılma durumuna göre kişiselleştirilir.
Ayrıca hastalığın tekrarını önlemek ve hastanın yaşam kalitesini artırmak amacıyla düzenli takip ve kontrol muayeneleri de tedavinin önemli bir parçasıdır.
Boğazda lezyon ameliyatı lezyonun boyutu, yeri ve türüne bağlı olarak farklı teknikler kullanılarak gerçekleştirilebilir. Küçük ve yüzeysel lezyonlar genellikle minimal invaziv yöntemlerle çıkarılırken, daha büyük veya derinlemesine yerleşmiş lezyonlar için daha karmaşık cerrahi prosedürler gerekebilir.
Ameliyat sırasında genellikle genel anestezi uygulanır ve cerrah lezyonu tamamen çıkarmak için boğazdaki etkilenen bölgeye hassas bir şekilde müdahale eder. Ses telleri veya diğer hassas yapılar etkilendiğinde cerrahi işlem sonrası ses terapisi gibi ek tedaviler de gerekebilir.
Kötü huylu lezyonların çıkarılması durumunda ameliyat sırasında lenf düğümlerinin de çıkarılması gerekebilir. Ameliyatın amacı lezyonun tamamen temizlenmesi ve olası nükslerin önlenmesidir.
Boğazda lezyon tedavisi sonrası iyileşme süreci ameliyatın türüne ve kapsamına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Küçük ve yüzeysel lezyonların çıkarılmasının ardından iyileşme süreci genellikle hızlıdır ve birkaç gün içinde hasta normal yaşantısına dönebilir. Ancak daha karmaşık cerrahi müdahaleler sonrası iyileşme süreci daha uzun olabilir.
Ameliyat sonrası boğazda hafif ağrı, rahatsızlık ve yutkunma zorluğu gibi belirtiler görülebilir ancak bu belirtiler genellikle birkaç hafta içinde azalır. İyileşme döneminde doktorun verdiği talimatlara uymak enfeksiyon riskini azaltmak ve iyileşmeyi hızlandırmak açısından önemlidir.
Bu süreçte bol sıvı tüketmek, yumuşak gıdalarla beslenmek ve boğazı tahriş edebilecek aktivitelerden kaçınmak önerilir. Ayrıca kötü huylu lezyonların çıkarılmasının ardından hastalar düzenli olarak doktor kontrolüne gitmeli ve gerekli görüldüğünde ek tedaviler almalıdır.
Boğazda lezyonlar tehlikeli olup olmadıkları lezyonun türüne, boyutuna ve doğasına bağlıdır. İyi huylu lezyonlar genellikle ciddi bir tehdit oluşturmazlar ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilirler. Ancak kötü huylu lezyonlar (kanserli olanlar) daha ciddi riskler taşır ve erken tanı ile tedavi edilmezse hayati tehlike oluşturabilir.
Boğazda lezyon her zaman kanser demek değildir. Lezyonlar iyi huylu veya kötü huylu olabilir. İyi huylu lezyonlar genellikle kanser değildir ve yayılmazlar. Kötü huylu lezyonlar ise kanserli olabilir ve çevre dokulara yayılma potansiyeline sahiptir. Bir lezyonun kanser olup olmadığını anlamak için genellikle biyopsi yapılır ve lezyonun hücre yapısı mikroskop altında incelenir.
Boğazda lezyonun temizlenmesi, lezyonun türüne ve bulunduğu yere bağlıdır. İyi huylu lezyonlar, semptomlara neden olmadıkça genellikle tedavi gerektirmez. Semptomatik veya büyük iyi huylu lezyonlar, cerrahi olarak çıkarılabilir. Kötü huylu lezyonlar ise genellikle cerrahi müdahale ile temizlenir ve bu işlem sırasında lezyonun tamamı çıkarılmaya çalışılır. Ameliyat sonrasında radyoterapi veya kemoterapi gibi ek tedaviler de uygulanabilir. Temizlik sonrası, lezyonun tekrar oluşmasını önlemek ve hastanın sağlığını korumak amacıyla düzenli takip ve kontrol önemlidir.