444 3 703

Hayat Kurtaran Nefes: Suni Teneffüs Nedir ve Adım Adım Nasıl Yapılır?

Bilgi Talep Formu

Hayatın en beklenmedik anlarında, saniyelerin bile kritik olduğu durumlarla karşılaşabiliriz. Bir yakınınızın, hatta tanımadığınız birinin aniden yere yığıldığını ve nefes almadığını fark ettiğiniz o an... İşte o an, panik yapmak yerine doğru ilk yardım bilgisini uygulamak, bir yaşam ile ölüm arasındaki ince çizgiyi belirleyebilir. Bu kritik müdahalelerin en temel ve en bilinenlerinden biri ise suni teneffüs veya diğer adıyla yapay solunumdur.

Peki, filmlerde sıkça gördüğümüz bu hayat kurtaran manevra tam olarak nedir? Hangi durumlarda ve daha da önemlisi, nasıl doğru bir şekilde yapılır? Bu yazıda, suni teneffüsün ne olduğunu, amacını ve bir hayat kurtarmak için atmanız gereken adımları net ve anlaşılır bir şekilde ele alıyoruz. 

 

Önemli Uyarı: Bu rehber bilgilendirme amaçlıdır ve sertifikalı bir ilk yardım eğitiminin yerini asla tutmaz. Acil bir durumda yapılması gereken ilk şey, derhal 112 Acil Servis'i aramak veya aratmak ve profesyonel yardım gelene kadar temel yaşam desteği sağlamaktır. 

 

Suni Teneffüs Nedir? Temel Amacı Nedir? 

Suni teneffüs, herhangi bir nedenle solunumu durmuş bir kişiye, kendi nefesimizi kullanarak akciğerlerine hava (oksijen) gönderme işlemidir. Temel amaç, vücudun hayati fonksiyonlarının devamı için olmazsa olmaz olan oksijenin, beyin ve diğer organlara ulaşmasını sağlamaya devam etmektir.

Solunum durduğunda, kan oksijensiz kalır. Beyin hücreleri ise oksijensizliğe sadece birkaç dakika dayanabilir. Suni teneffüs, profesyonel tıbbi yardım gelene kadar geçen o paha biçilmez dakikalarda, beyin hasarını önlemek ve hayatta kalma şansını artırmak için yapılan bir köprü görevi görür. Genellikle kalp masajı (göğüs basısı) ile birlikte Temel Yaşam Desteği'nin (TYD) bir parçası olarak uygulanır.

Suni Teneffüs Yapmadan Önceki Hayati Adımlar 

Suni teneffüse başlamadan önce, durumu doğru değerlendirmek ve sırayla şu adımları takip etmek kritik öneme sahiptir:

1. Önce Güvenliği Sağlayın: Kendinizin ve hastanın güvenliğini kontrol edin. Ortamda trafik, yangın, elektrik kaçağı gibi bir tehlike varsa müdahale etmeden önce ortamı güvenli hale getirin. Unutmayın, en iyi ilk yardımcı, yaşayan ilk yardımcıdır.

2. Bilinci Kontrol Edin: Hastanın omuzlarına hafifçe dokunarak ve yüksek sesle "İyi misiniz?" diye sorarak bilincini kontrol edin. Eğer tepki vermiyorsa, bilinci kapalı demektir.

3. DERHAL 112'Yİ ARAYIN VEYA ARATTIRIN: Bilinç kapalıysa, yapmanız gereken ilk ve en önemli şey 112'yi aramaktır. Eğer yalnızsanız, telefonunuzu hoparlöre alarak yanınıza koyun ve acil servis operatörünün talimatlarını dinleyin.

4. Hava Yolunu Açın: Bilinci kapalı kişinin dili geriye kayarak soluk borusunu tıkayabilir. Hava yolunu açmak için en etkili yöntem "Baş Geri-Çene Yukarı" manevrasıdır:
* Bir elinizi hastanın alnına koyun.
* Diğer elinizin iki parmağını çenenin altına yerleştirin.
* Alnından bastırırken çenesinden nazikçe yukarı doğru kaldırarak başın geriye gitmesini sağlayın. Bu hareket, dili soluk borusundan uzaklaştırarak hava yolunu açar.

5. Solunumu Kontrol Edin (Bak-Dinle-Hisset): Baş bu pozisyondayken, kulağınızı hastanın ağzına ve burnuna yaklaştırarak 10 saniye boyunca solunumu kontrol edin:
* Bak: Göğüs kafesinin hareket edip etmediğine bakın.
* Dinle: Nefes sesini dinlemeye çalışın.
* Hisset: Yanağınızda hastanın nefesini hissetmeye çalışın.

Eğer 10 saniye sonunda normal bir solunum (ara sıra duyulan iç çekme veya horlama benzeri sesler normal solunum değildir) tespit edemiyorsanız, hastanın solunumu durmuş demektir ve suni teneffüse başlamalısınız.

Adım Adım Yetişkinlerde Suni Teneffüs Nasıl Yapılır? 

  • Hava Yolunun Açık Olduğundan Emin Olun: "Baş Geri-Çene Yukarı" pozisyonunu koruyun.
  • Burnu Kapatın: Hastanın alnındaki elinizin baş ve işaret parmaklarıyla burun deliklerini sıkıca kapatın. Bu, verdiğiniz havanın akciğerler yerine burundan geri çıkmasını önler.
  • Ağzınızı Yerleştirin: Normal bir nefes alın (derin bir nefes değil) ve ağzınızı, hastanın ağzını tamamen kaplayacak şekilde hava sızdırmayacak biçimde yerleştirin.
  • İlk Nefesi Verin: Hastanın göğsünün yükseldiğini gözlemleyerek, yaklaşık 1 saniye sürecek şekilde sabit bir hızla nefesinizi verin. Çok güçlü veya çok hızlı üflemekten kaçının, bu havanın mideye gitmesine neden olabilir.
  • Göğsün İnmesini Bekleyin: Ağzınızı hastanın ağzından çekin ve verdiğiniz havanın dışarı çıkmasıyla göğsün tekrar normal seviyesine inmesini bekleyin. Bu sırada burnu açık bırakabilirsiniz.
  • İkinci Nefesi Verin: Göğüs indikten sonra, aynı şekilde ikinci kurtarıcı nefesi verin.

Kalp Masajı ile Birlikte Uygulama (CPR) 

Modern ilk yardım kılavuzları, solunumu ve dolaşımı durmuş bir yetişkine 30 kalp masajı ve ardından 2 suni teneffüs döngüsünün uygulanmasını önerir. Bu, 30:2 döngüsü olarak bilinir.

  • 30 kez göğüs basısı (kalp masajı) yapılır.
  • Ardından 2 kez suni teneffüs uygulanır.
  • Profesyonel yardım gelene veya hasta normal solumaya başlayana kadar bu döngüye devam edilir.

Eğer kalp masajı konusunda eğitimli değilseniz veya herhangi bir nedenle suni teneffüs yapmak istemiyorsanız, 112 operatörünün yönlendirmesiyle sadece kalp masajı yapmak bile hiç müdahale etmemekten kat kat daha iyidir.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 12.08.2025 15:41Yayınlanma Tarihi: 12.08.2025 15:41
Yorum Ekle


Bilgi Talep Formu

Bilgi almak için lütfen formu doldurun!