444 3 703

Varis Nedir? Varis Neden Olur, Varis Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bilgi Talep Formu

Bacaklarda ortaya çıkan mavi, mor ve şişkin damar görüntüleri birçok kişi için sadece estetik bir kaygı gibi görünse de, varis aslında tedavi edilmesi gereken bir toplardamar hastalığıdır. Özellikle gün sonunda artan bacak ağrıları, ağırlık hissi ve kramplarla kendini belli eden bu durum, yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürebilir. Peki, estetik bir sorundan çok daha fazlası olan varis tam olarak nedir, neden oluşur ve modern tıp bu konuda hangi etkili tedavi yöntemlerini sunar?

 

 

Varis Nedir ve Temel Mekanizması Nasıl İşler?

Varis, toplardamarların (venlerin) anormal bir şekilde genişlemesi, uzaması ve bükümlü bir yapı kazanmasıdır. Vücudumuzdaki dolaşım sisteminin önemli bir parçası olan toplardamarlar, kirli kanı organlardan kalbe geri taşıma görevini üstlenir. Bacaklardaki toplardamarlar, bu görevi yer çekimine karşı yapmak zorundadır. Bu zorlu görevi başarmak için damarların içinde kanın yukarı doğru akışını sağlayan ve geriye kaçmasını engelleyen tek yönlü kapakçıklar bulunur.

Varis oluşumunun temelindeki sorun, bu kapakçıkların fonksiyonlarını kaybetmesidir. Kapakçıklar bozulduğunda, kan kalbe doğru verimli bir şekilde taşınamaz ve yer çekiminin de etkisiyle bacaklardaki damarlarda geriye doğru kaçarak birikmeye başlar. Damar içinde artan bu basınç, zamanla damar duvarlarının zayıflamasına, esnemesine ve belirgin hale gelerek varisleri oluşturmasına neden olur.

Varis Neden Olur? Başlıca Risk Faktörleri

Varis oluşumu tek bir nedene bağlı değildir; genetik ve çevresel birçok faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Başlıca risk faktörleri şunlardır:

  • Genetik Yatkınlık: Ailede varis öyküsü bulunması, en önemli risk faktörlerinden biridir. Eğer anne veya babanızda varis varsa, sizde de görülme olasılığı artar.
  • İlerleyen Yaş: Yaşlandıkça damar duvarları ve kapakçıkları elastikiyetini kaybeder ve zayıflar, bu da varis oluşumuna zemin hazırlar.
  • Cinsiyet: Kadınlarda varis görülme sıklığı erkeklere göre daha fazladır. Hamilelik, menopoz ve doğum kontrol hapı kullanımı gibi hormonal değişiklikler, damar duvarlarının gevşemesine neden olarak varis riskini artırabilir.
  • Hamilelik: Gebelik döneminde artan kan hacmi ve büyüyen rahmin bacak toplardamarlarına yaptığı baskı, varis oluşumunu tetikleyebilir.
  • Hareketsiz Yaşam ve Meslek Faktörü: Uzun süre ayakta durmayı veya oturmayı gerektiren meslekler (öğretmenlik, cerrahlık, kuaförlük, ofis çalışanları) bacaklardaki kan dolaşımını olumsuz etkiler. Kasların çalışmaması, kanın kalbe pompalanmasını zorlaştırır ve damarlarda kanın göllenmesine yol açar.
  • Fazla Kilo (Obezite): Vücut ağırlığının fazla olması, bacaklardaki damarlara binen yükü ve basıncı artırarak varis riskini yükseltir.

Varis Belirtileri: Ne Zaman Hekime Başvurulmalı?

Varis, sadece gözle görülen bir sorun değildir. Beraberinde birçok fiziksel şikayeti de getirir. Aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçını yaşıyorsanız bir kalp ve damar cerrahisi uzmanına başvurmanız önemlidir:

  • Görsel Belirtiler: Cilt yüzeyinde belirginleşen, mavi-mor renkte, kıvrıntılı ve şişkin damarlar. Daha küçük damarlarda ise "örümcek ağı" şeklinde kılcal damar çatlamaları.
  • Fiziksel Şikayetler:
    • Bacaklarda özellikle akşama doğru artan ağrı, sızı ve dolgunluk hissi.
    • Ayak bileklerinde ve bacaklarda şişlik (ödem).
    • Geceleri artan bacak krampları ve huzursuzluk.
    • Varisli damarların olduğu bölgede kaşıntı ve yanma hissi.
  •  
  • İleri Evre Belirtileri: Tedavi edilmeyen ilerlemiş vakalarda ciltte renk değişiklikleri (kahverengileşme), cildin sertleşmesi ve en tehlikelisi olan, iyileşmesi zor "venöz ülser" adı verilen yaraların açılması.

Varis Tedavisi: Modern ve Kişiye Özel Yaklaşımlar 

Günümüzde varis tedavisi, geçmişe kıyasla çok daha konforlu ve etkili yöntemlerle yapılmaktadır. Tedavi planı; varisin tipine, yaygınlığına ve hastanın genel sağlık durumuna göre kişiye özel olarak belirlenir.

1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Varis Çorabı:

Tedavinin ilk ve en önemli basamağıdır. Düzenli yürüyüş ve yüzme gibi bacak kaslarını çalıştıran egzersizler yapmak, fazla kilolardan kurtulmak, uzun süre sabit pozisyonda kalmaktan kaçınmak ve dinlenirken bacakları kalp seviyesinden yukarıda tutmak şikayetleri hafifletir. Doktor tarafından önerilen basınçlı varis çorapları ise bacaklara dışarıdan basınç uygulayarak kan dolaşımını destekler ve ağrı ile şişliği azaltır.

2. Skleroterapi (Köpük Tedavisi):

Özellikle kılcal ve orta boyuttaki varislerin tedavisinde kullanılan etkili bir yöntemdir. Özel bir ilacın köpürtülerek ince iğnelerle varisli damarın içine enjekte edilmesini içerir. Bu ilaç, damar duvarlarını birbirine yapıştırarak damarın kapanmasını ve zamanla vücut tarafından yok edilmesini sağlar. İşlem sonrası hasta hemen günlük yaşamına dönebilir.

3. Endovenöz Lazer (EVLA) ve Radyofrekans (RFA) Ablasyon:

Daha büyük ve ana toplardamarlardaki yetmezliklerin tedavisinde kullanılan ameliyatsız yöntemlerdir. Her iki teknikte de ultrason rehberliğinde damar içine ince bir kateter yerleştirilir. EVLA'da lazer enerjisi, RFA'da ise radyofrekans enerjisi kullanılarak damar içeriden ısıtılır ve bu ısı etkisiyle damar büzüşerek kalıcı olarak kapatılır. Lokal anestezi ile yapılan bu işlemler, yüksek başarı oranına sahiptir ve klasik cerrahiye göre çok daha konforludur.

4. Zamk (Yapıştırma) Tedavisi:

En yeni teknolojilerden biridir. Biyolojik bir yapıştırıcının damar içine verilerek varisli damarın anında kapatılması esasına dayanır. Anestezi gerektirmemesi ve işlem sonrası varis çorabı giyme zorunluluğunun olmaması gibi avantajlar sunar.

Varis, kader olmayan ve güncel teknolojik yöntemlerle etkin bir şekilde tedavi edilebilen bir sağlık sorunudur. Eğer siz de bacaklarınızda benzer şikayetler yaşıyorsanız, durumu ertelemeden bir uzmana danışarak hem sağlığınızı koruyabilir hem de yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Unutmayın, erken teşhis ve doğru tedavi, daha ciddi komplikasyonların önüne geçmenin en etkili yoludur.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 11.07.2025 17:40Yayınlanma Tarihi: 11.07.2025 17:40
Yorum Ekle


Bilgi Talep Formu

Bilgi almak için lütfen formu doldurun!